انتخابات کویت و پارلمان دستخوش تغییرات

در twitter به اشتراک بگذارید
در whatsapp به اشتراک بگذارید
در telegram به اشتراک بگذارید
به گزارش الجزیره، روز شنبه ۵ دسامبر ۲۰۲۰، دولت کویت شانزدهمین انتخابات پارلمانی این کشور را با رعایت پروتکل های بهداشتی در سراسر این کشور برگزار کرد. طبق قانون انتخابات کویت، این کشور به ۵ حوزه انتخابی تقسیم می­شود که هر حوزه ۱۰ کرسی در مجلس دارد و اعضای کابینه شامل نخست وزیر و اعضای غیر منتخب مجلس نیز جزء آن هستند. مجلس ملی کویت با ۵۰ عضو از سال ۱۹۶۱ تاسیس شد.

کویت ۱.۴۵ میلیون نفر جمعیت دارد که از این تعداد، ۵۶۷ هزار نفر واجد شرایط برای رای دادن بودند. در ماه اکتبر رسانه­های محلی اعلام کردند که علاوه بر فاصله­گذاری اجتماعی و استفاده اجباری از ماسک، اقداماتی جهت استقرار ۱۰۲ کلینیک سیار در ۱۰۲ مرکز اخذ رای انجام خواهد گرفت. در این انتخابات ۳۲۶ نفر با یکدیگر به رقابت پرداختند تا در نهایت ۵۰ تَن از آن­ها پس از کسب آراء لازم به پارلمان راه پیدا کنند. ساعاتی پس از اعلام نتایج مجلس کویت، نواف الاحمد الصباح، امیر کویت طی فرمانی با استعفای قانونی دولت این کشور با نخست وزیری شیخ صباح الخالد احمد الصباح موافقت کرد و مجددا بعد از اعلام نتایج، شیخ صباح الخالد احمد الصباح مامور تشکیل دولت شد. این انتخابات در حالی برگزار شد که این کشور ثروتمند عضو اوپک با بحران­هایی همچون کاهش نقدینگی به دلیل پایین بودن قیمت نفت، کسری بودجه و… دست به گریبان است.

 

محمد جمال السیف کارشناس امنیت بین الملل درباره انتخابات روز شنبه در توییتی خبر از سقوط ۲۹ نماینده پیشین، ورود ۸ نماینده از جریان های اسلامی (۳ کرسی جریان حدس، ۱ کرسی اتحاد اسلامی، ۱ کرسی جمعیت عدالت و صلح و ۲ کرسی  ثوابه الامه) و حضور ۲۲ نماینده از جریانات موسوم به «اصلاح طلبان» و «معارضین»داد.

در جریان این انتخابات ۳۱ چهره جدید وارد پارلمان شدند براساس نتایج اعلام شده تجمع اسلامی سلفی برای دومین دوره متوالی از راهیابی به پارلمان بازماند. این درحالی است که احزاب اخوانی ۳ کرسی در پارلمان را کسب کردند. شیعیان نیز موفق شدند ۶ کرسی کسب کنند؛ هرچند که در میان آنها چهره‌های جدیدی نیز به پارلمان راه یافتند. شیعیان در پارلمان پانزدهم کویت نیز دارای ۶ نماینده بودند که علی­رغم تغییر چهره‌ها در این دوره، هر ۶ کرسی برای آن­ها مجدداً تثبیت شد.

 

«مرزوق الغانم» رئیس سابق پارلمان کویت برای سومین بار در حوزه انتخاباتی دوم کویت بیشترین آرا انتخاباتی را کسب کرد که این امر احتمال ریاست مجدد وی بر پارلمان را تقویت می‌کند.

شیوع پاندمی کرونا تبلیغات این دوره انتخابات را به بستر فضا مجازی و شبکه های اجتماعی مانند توییتر، اینستاگرام، فیس بوک، زوم و … انتقال داد. مسئله مبارزه با فساد در برنامه تبلیغاتی تمامی نامزدهای انتخاباتی این دوره مشهود بود. ماه گذشته الطباطبایی نماینده با سابقه کویتی به الجزیره گفت:« تمام سیستم فاسد شده است». اکنون کویت وارد بحران بدهی شده است. مسائل حل نشده ای که از حدود ۱۰ سال پیش بر شانه های مردم سنگینی می­کرد، با کاهش قیمت نفت و شیوع پاندمی کرونا تشدید شده است.

آژانس رتبه بندی «مودی» برای نخستین­بار جایگاه کشورهای رانتی را کاهش داد. این در حالی است که بانک ملی کویت کسری بودجه این شیخ نشین حاشیه خلیج فارس را در سال جاری حدود ۴۰٪ تولید ناخالص داخلی اعلام کرد. وزیر دارایی کویت هشدار داده است که به زودی دولت دیگر قادر به پرداخت حقوق ها نخواهد بود. تقریبا حدود ۹۰٪ کویتی ها در بخش دولتی مشغول به کار هستند. کاهش درآمدهای دولت، حقوق بازنشستگی و کارمندان می­تواند زمینه برخی نارضایتی ها را فراهم کند.

در این دوره از انتخابات مجلس کویت از مجموع ۳۲۶ نامزد، ۳۳ زن برای تصدی کرسی های پارلمان در ۵ حوزه انتخابیه داوطلب شدند؛ اما در اتفاقی عجیب هیچ کدام از ایشان از جمله صفاء الهاشم تنها نماینده زن در مجلس پیشین، جواز ورود به این  نهاد قانون­گذاری را به دست نیآوردند. زنان کویتی سال ۲۰۰۶ برای نخستین بار از حق نامزد شدن برای پست نمایندگی برخوردار شدند و در  سال ۲۰۰۹ میلادی برای اولین بار موفق به کسب ۴ کرسی پارلمان شدند‌. معصومه المبارک، رولا دشتی، اسیل العوضی، ذکری الرشیدی، سلوی الجسار و صفاء الهاشم تنها زنان کویتی بودند که موفق به ورود به پارلمان کویت شده بودند. عبدالعزیز القناعی نویسنده و پژوهشگر کویتی با بیان اینکه نبود زنان در پارلمان نشانگر وضعیتی ناامیدکننده و عقب گرد فکری و تمدنی است، اظهار داشت:” عدم موفقیت زنان در راهیابی به پارلمان به دلیل تداوم نگاه فرودستانه و مردسالارانه به زنان و کم­کاری در حمایت از توانمندسازی زنان کویتی در سطح آموزشی، جامعه، جریان های سیاسی، مدنی و حتی جمعیت های عام المنفعه است.

نکته جالب توجه آن است که معمولاً زنان کویتی حضور پررنگی در رخدادهای مهم سیاسی اجتماعی مانند انتخابات، حضور در مشاغل عمومی  و … داشتند. دکتر اسیل الرقم در توییتی،آماری از انتخابات ۲۰۱۶ منتشر کرده بود که در ۵ حوزه انتخابیه میزان مشارکت رای دهندگان زن بیش از مردان بوده است! روز جمعه ۴ دسامبر نبیل نویره تحلیل­گر مسائل خلیج فارس در رشتو توییتی درباره نامزدهایی که شانس بالایی در انتخابات پیش رو دارند منتشر کرد. وی برای ۴ نامزد زن یعنی قادر السیری، عالیه الخالد، شیخ الجاسم و صفا آل هاشم شانس بالایی برای ورود به پارلمان پیش بینی کرده بود، اما در عین ناباوری هیچ کدام از آنها موفق به کسب رای اعتماد از واجدین شرایط در ۵ حوزه انتخابیه نشدند.

دکتر بدر السیف کارشناس مسائل خلیج فارس نیز با غافلگیر کننده خواندن انتخابات ۲۰۲۰ کویت، گردش به راست و محافظه کارتر شدن مجلس، عدم ورود نمایندگان زن به پارلمان و مشارکت ۶۰٪ مردم با وجود شیوع پاندمی کرونا را جزء ویژگی های برجسته این انتخابات دانست.

انتخابات مجلس الامه کویت طبق قانون تک رأیی برگزار ‌شد؛ طوری که هر رای‌دهنده حق داشت که در حوزه انتخاباتی‌اش که ۱۰ عضو از آن پیروز می‌شود، تنها نام یک نامزد را به صندوق بیندازد که طبق گفته منتقدان، این قانون بر خلاف مبانی روند دموکراتیک است.

نکته حائز اهمیت دیگر این است که بدنه پارلمان دستخوش تغییرات جدی و ریشه‌ای شده است به گونه‌ای که ۳۱ نفر از نمایندگان سابق از راه یافتن به پارلمان جدید بازماندند. این درحالی است که چنین اتفاقاتی در ادوار گذشته تقریباً کم سابقه بوده است. از همین روی، در ادامه احتمالاً شاهد تغییراتی در تصمیم­گیری های سیاسی پارلمان خواهیم بود. پارلمان کویت برخلاف دیگر پارلمان‌های عربی، پارلمانی فعال و تأثیرگذار است، که از اختیارات قانون­گذاری و نظارت قوی برخوردار است؛ به گونه‌ای که هر نماینده می‌تواند نخست وزیر و یا هریک از وزرا، دولت را استیضاح کند.

اسامی راه یافته به شانزدهمین دوره مجلس الامه در پنج حوزه انتخابی به شرح زیر است:

حوزه اول: حسن جوهر، یوسف فهد الغریب، أحمد الشحوم، حمد روح الدین، عیسی الکندری، علی عبد الرسول القطان، عدنان عبد الصمد، عبدالله الطریجی، عبدالله جاسم المضف و أسامه الشاهین موفق به راهیابی به پارلمان شده‌اند.

حوزه دوم: مرزوق الغانم رئیس پارلمان کنونی، محمد المطیر، خلیل الصالح، حمد المطر، سلمان العازمی، بدر الحمیدی، بدر الملا، خالد العنزی، أحمد محمد الحمد و حمد سیف الهرشانی

حوزه سوم: عبد الکریم الکندری، أسامه المناور، مهند السایر، عبد العزیز الصقعبی، یوسف الفضاله، فارس العتیبی، هشام الصالح، سعدون حماد العتیبی، مهلهل خالد المضف وعمار العجمی.

حوزه چهارم: شعیب المویزری، مساعد عبد الرحمن المطیری، فایز غنام المطیری، ثامر الظفیری، سعود سعد المطیری، محمد عبید الراجحی، مرزوق الخلیفه، فرز الدیحانی، مبارک الحجرف وسعد الخنفور.

حوزه پنجم: حمدان العازمی، بدر الداهوم، مبارک عبدالله العجمی، الصیفی مبارک الصیفی، خالد محمد العتیبی، حمود العازمی، صالح ذیاب المطیری، محمد الحویله، ناصر الدوسری و ماجد مساعد المطیری.

 

 

منابع پژوهش در دفتر پژوهشکده موجود است

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

آیا مطمئن هستید که می خواهید قفل این پست را باز کنید؟
باز کردن قفل باقی مانده : 0
آیا مطمئن هستید که می خواهید اشتراک را لغو کنید؟