آیا جنگ غزه موجب تمدید نخست وزیری نتانیاهو خواهد شد؟

 از زمان تاسیس رژیم صهیونیستی در سال 1948، هیچ حزبی در سرزمین اشغالی موفق به کسب نصف به علاوه یک کرسی های کنست نشده است. سنتی که درچهارمین انتخابات پیاپی طی دو سال و نیم گذشته بار دیگر تکرار شد. در این انتخابات حزب «لیکود» با کسب 25% آراء یعنی 30 کرسی در جایگاه نخست قرار گرفت. حزب «یش عتید» به رهبری یائیر لاپید رهبر اپوزوسیون با اختلافی چشم گیر تنها با کسب 17 کرسی در رتبه دوم قرار گرفت. حزب مذهبی «شاس» با کسب 9 کرسی در رتبه سوم تکیه زد و حزبی «آبی و سفید» با کسب 8 کرسی در رتبه چهارم قرار گرفت. حزب «یهودیت متحد توراه»، «یامینا»، «اسرائیل خانه ما» و کارگر هر کدام با کسب 7 کرسی و «صهیونیسم مذهبی»، «امید جدید»، «فهرست مشترک عربی» و «مرتص» هر کدام با 6 کرسی در رتبه های بعدی قرار گرفتند. حزب عربی «رعم» نیز به رهبری منصور عباس که اخیرا با حمایت نتانیاهو و نمایندگان حزب لیکود به ریاست کمیته ویژه جامعه عربی انتخاب شد، 4 کرسی به دست آورد.

در یک سو حزب «لیکود» به همراه احزاب «شاس»، «یهودیت متحد توراه» و «صهیونیسم مذهبی» با کسب 52 کرسی جناح طرفدار نتانیاهو را تشکیل می دادند و در سوی دیگر احزاب «یش عتید»، «آبی و سفید»، «اسرائیل خانه ما»، «کارگر»، «مرتص»، «امید جدید» و «فهرست مشترک عربی» با 57 کرسی در جناح مقابل «بی بی» قرار گرفتند. در چنین شرایطی دو حزب «یامینا» به رهبری نفتالی بنت و «رعم» به رهبری محمود عباس می توانند با اقبال یا عدم اقبال به هر کدام از جناح ها نقشی کلیدی در تعیین نخست وزیر آینده اسرائیل بازی کنند.

رئون ریولین رییس جمهور اسرائیل پس از شکست نتانیاهو در استفاده از فرصت دو هفته ای اش برای تشکیل کابینه، از یائیر لاپید رهبر اپوزوسیون برای تشکیل کابینه دعوت کرد . اینبار برخلاف دوره های قبل به نظر می رسید مخالفین نتانیاهو که دارای اختلافات ایدئولوژیک و راهبردی جدی هستند نمی توانند با یکدیگر همکاری کنند و به اجماع برسند، بیش از هر زمان دیگری به تشکیل کابینه ائتلافی نزدیک شدند. یائیر لاپید برای آنکه بتواند نتانیاهو را به زیر بکشد به دو چهره کلیدی در جریان راست یعنی «نفتالی بنت» و «گیدئون صعر» نزدیک شد. او به بنت پیشنهاد داد که دو سال و سه ماه نخست کابینه ائتلافی وی نخست وزیر باشد. رهبر حزب یامینا پس از دریافت این پیشنهاد از سوی اردوگاه رقیب، با ایجاد اخلال در روند مذاکرات نتانیاهو سبب به پایان رسیدن مهلت دو هفته ای وی شد. قرار گرفتن نفتالی بنت در چنین موضعی سبب شد راست گرایان وی را متهم به تلاش برای تشکیل دولت چپ گرا کنند.

در سوی دیگر لاپید و بنت در قالب گفتگو های «کابینه وحدت ملی» تلاش کردند تا نقاط اختلاف میان خود را به حداقل رسانده و به سمت همکاری های متقابل حرکت کنند. به عنوان مثال قرار شد تا 6 وزارت خانه به همراه کرسی ریاست کنست به حزب «یش عتید» برسد و در مقابل سه وزارت خانه نیز سهم حزب «یامینا» شود. اما ناگهان در شرایطی که بسیاری تحلیل گران معتقد بودند که پایان عمر صدارت نتانیاهو فرا رسیده و به احتمال زیاد ما شاهد تشکیل کابینه وحدت ملی از سوی مخالفان «بی بی» خواهیم بود، تلاش برای کوچ اجباری فلسطینیان محله شیخ جراح، هتک حرمت به مسجد الاقصی و آغاز تجاوز نظامی به غزه ورق را برگرداند و معجزه اتفاق افتاد! نتانیاهو امیدار بود در صورت تشکیل کابینه وحدت ملی با نفوذ در کابینه جدید و با استفاده از اختلافاتی همچون مشارکت اعراب یا اختلافات ایدئولوژیک با احزاب چپ گرا بتواند اسباب سقوط زود هنگام این جریان را فراهم آورد؛ اما شروع جنگ با گروه های مقاومت در نوار غزه ظاهرا نتانیاهو را به خواسته خود رساند.

بنت پس از آغاز جنگ نظامی با غزه و همچنین تشدید نا آرامی در داخل سرزمین های اشغالی موضوع «تغییر دولت» و همکاری با احزابی عربی را بلا موضوع دانست؛ و با قطع گفت و گو با یائیر لاپید، مذاکره با «لیکود» را از سر گرفت. پیش از این «شای مایمون» از اعضاء حزب یامینا با هشدار به بنت در مورد تشکیل کابینه و ائتلاف با بلوک چپ، گفت که اگر دولتی تشکیل شود که «حامی تروریست ها» باشد وی در کنست شرکت نخواهد کرد. یائیر لاپید در واکنش به تغییر موضع بنت گفت:«من امشب اعلامیه بنت را شنیدم. بنت اشتباه می کند. وقتی راحت منتظر بمانید تغییر ایجاد نمی شود. هر کسی که منتظر لحظه مناسب است خواهید فهمید که آن لحظه مطلوب هرگز نخواهید رسید. من قصد ندارم برای تشکیل دولت در هفته های آینده تسلیم شوم». منصور عباس رهبر حزب «رعم» نیز اعلام کرد برای تشکیل کابینه آتی رژیم صهیونیستی قادر نیست که به هیچ یک از دو جناح سیاسی که در حال حمله به مردم غزه کمک کنند، بپیوندند. با این حال برخی منابع خبری از دیدار امروز نتانیاهو و منصور عباس برای منصرف کردن وی از پیوستن به کابینه لاپید خبر دادند.

بهره سخن

تشکیل کابینه جدید در سرزمین های اشغالی هر روز پیچیده تر می شود. در حالی که بسیاری از جریانات سیاسی اسرائیل خود را برای دولتی بدون حضور نتانیاهو آماده می کردند با شعله ور شدن آتش جنگ در اراضی اشغالی بار دیگر شانس مهمان اردوگاه راست گرا ها شد. در شرایط پیچیده و شکننده کنونی به نظر می رسد اوضاع به نفع نتانیاهو تغییر کرده است. با این حال به دلیل وجود متغییر های فراوان همچون نتیجه نهایی جنگ در نوار غزه، تداوم اعتراضات در سرزمین های اشغالی، تغییر مواضع افراد تاثیر گذار همچون محمود عباس و نفتالی بنت نمی توان به شکل قطعی لاپید یا نتانیاهو را پیروز این دوئل نفس گیر دانست. سناریو دیگری که می توان متصور بود آن است که بار دیگر تلاش طرفین برای تشکیل کابینه با بن بست رو به رو شود و اسرائیلی ها با ثبت رکوردی بی سابقه به سمت برگزاری پنجمین انتخابات بروند.

منبع:https://rahbordemoaser.ir