آیا مصر به صندلی راننده جهان عرب بازگشته است؟
عملیات نظامی اسرائیل در مه 2021 در غزه اما فرصتی دیگر را برای مصر فراهم ساخت تا با ایفای نقش به عنوان میانجی از طریق تماس با حماس جایگاه خود را در منطقه تقویت کند. مصر همواره نقشی اساسی در میانجی گری اسرائیل و حماس داشت حتی در دوره ریاست جمهوری مرسی نیز مصر در دستیابی به آتش بس و کمک های بشردوستانه در سال 2014 میلادی نقش مهمی ایفا کرد. اقدامات اخیر سیسی مهر تایید را از واشنگتن نیز دریافت کرده است این موضوع به خصوص زمانی اهمیت پیدا می کند که دولت بایدن قصد دارد رژیم های ناقض حقوق بشر را مهار کند.
میانجی گری اخیر مصر باعث گرم شدن روابط مصر و اسرائیل شد و اولین دیدار در 13 سال اخیر میان وزرای امور خارجه دو کشور انجام شد. عملیات اسرائیل در غزه هم چنین باعث گرم شدن تعجب آور روابط مصر با قطر شد. در ماه ژانویه، مصر به همراه امارات متحده عربی، عربستان سعودی و اردن تحریم سه و ساله و نیمه علیه قطر را لغو کردند. البته با توجه به حمایت مداوم قطر از اخوان المسلمین باید دید آیا عادی سازی کامل روابط میان مصر و قطر در جریان خواهد بود یا خیر.
مصر در لیبی نیز علیرغم حمایت پیشین خود از خلیفه حفتر اکنون از دولت وحدت ملی در طرابلس حمایت کرده و موضع خود را تغییر داده است. از این پس نیروهای لیبیایی مورد حمایت ترکیه و قطر دیگر تهدیدی در مرزهای غربی مصر محسوب نخواهند شد. گشایش تازه در روابط ترکیه و مصر نیز حاکی از توافق و تفاهم در مورد موضوعات بحث برانگیزی چون رویکرد نسبت به اخوان المسلمین و لیبی است. مصر هم چنین روابط رو به رشدی در شاخ آفریقا و دریای سرخ با اوگاندا، سودان جنوبی، سومالی و تانزانیا داشته است. سیاسی در تاریخ 27 مه از جیبوتی نیز بازدید کرد.
البته نباید فراموش کرد که رهبری منطقه ای با سرمایه سیاسی، اقتصادی، نظامی و جمعیتی حاصل می شود. مصر در سالیان اخیر ارتش بزرگی را ساخته است اگرچه در مورد میزان آمادگی آن در مواجهه با داعش در صحرای سینا تردیدهایی وجود دارد. اقتصاد مصر به دنبال شیوع کرونا و عدم سفر جهانگردان به هم ریخته و رشد جمعیت بار اقتصادی سنگینی را بر دوش دولت آن کشور قرار داده است. همه این عوامل باعث موفقیت مصر و احیای موقعیت تاریخی منطقه ای آن کشور نمی شود اما اکنون انرژی تازه ای ایجاد شده که مصر می تواند از طریق این انرژی به آن چیزی که “حسنین هیکل” روزنامه نگار مصری گفته بود تبدیل شود: به یک کشور مهم.
- برچسب ها: اخوان المسلمین, اسرائیل, امارات متحده عربی, اندیشکده, اندیشکده جریان, جریان, جمال عبدالناصر, خاورمیانه, خلیج فارس, عربستان سعودی, قطر, مادر جهان عرب, مصر
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
