تغییرات مهم در حزب حاکم آذربایجان

در twitter به اشتراک بگذارید
در whatsapp به اشتراک بگذارید
در telegram به اشتراک بگذارید
تغییرات مهم در حزب حاکم آذربایجان
از چندین هفته قبل رسانه‌های باکو اعلام می‌کردند «حزب حاکم جمهوری آذربایجان» نشست اصلاحات برگزار می‌کند و انتظار می‌رود تغییرات مهمی در حزب صورت گیرد.

سرانجام این کنگره در 15 اسفند 1399 برگزار شد و الهام علی اف و معاون اول رئیس جمهور، نایب رئیس حزب آذربایجان نوین مهربان علیوا هم به صورت ویدئوکنفرانس در کنگره شرکت کردند.

1- تصمیمات هفتمین کنگره

مهم‌ترین اتفاق این کنگره، انتخاب هیئت 40 نفره حزب آذربایجان نوین، کمیسیون بازرسی 13 نفره و 35 عضو شورای کهنه‌ سربازان به عنوان نهاد جدید در حزب بود.

الهام علی اف و مهربان علیوا هم به صورت ویدئوکنفرانس در کنگره شرکت کردند

            الهام علی اف و مهربان علیوا هم به صورت ویدئوکنفرانس در کنگره شرکت کردند

در این کنگره همچنین تقاضای ادغام چندین حزب کوچک که در گذشته هم سیاستمداران و تحلیلگران آن‌ها را احزاب اقماری حزب حاکم عنوان می‌کردند پذیرفته شد و حزب دموکراتیک خلق های آذربایجان (ثبت شده در سال 1992، رئیس رافق ترابخان)، حزب دهقان آذربایجان (ثبت شده در سال 1992)، حزب نجات ملی (ثبت شده در سال 1993، رئیس ووقار عروج)، حزب مدنی آذربایجان (ثبت شده در سال 1993، رئیس گل آرا صفروا)، حزب جنبش ملی آذربایجان (ثبت شده در سال 1994، رئیس سمیر صفاروف) و حزب کارآفرینان دموکراتیک آذربایجان (ثبت شده در سال 1994، رئیس آن قاسم قاسموف) به حزب آذربایجان نوین پیوستند.

اما این کنگره با برکناری برخی اعضای قدیمی و مهم از سمت‌ های حزبی هم همراه بود. افراد مشهوری که از هیئت مدیره حزب برکنار شدند عبارتند از:

  1. حاجی بالا ابوطالبوف – مستمری بگیر
  2. واقف علی اف – معاون اول وزیر فرهنگ
  3. نورلانا علیوا – رئیس دانشگاه اسلاوی باکو
  4. آکیف علیزاده
  5. علی حسنوف- رئیس گروه، استاد آکادمی مدیریت دولتی زیر نظر رئیس جمهور آذربایجان (دستیار سابق رئیس جمهور)
  6. علی حسنوف – نایب رئیس حزب آذربایجان نوین
  7. یوسف هومباتوف – رئیس شرکت سهامی Azersutikinti
  8. نظامی کودیف – رئیس گروه دانشگاه دولتی تعلیم و تربیت آذربایجان
  9. کریم کریموف – کارمند دبیرخانه اجرایی حزب آذربایجان نوین
  10. آبل ماهاراموف – دانشگاهی
  11. سیاوش نوروزوف – رئیس کمیته امور منطقه ای پارلمان

رامیز مهدی‌اف که زمانی جزو کادر رهبری حزب بود، در کنگره اخیر فقط به کمیته کهنه‌سربازان منتقل شد!

رامیز مهدی‌اف که زمانی جزو کادر رهبری حزب بود، در کنگره اخیر فقط به کمیته کهنه‌سربازان منتقل شد!

اعضای سابق هیئت مدیره شامل رامیز مهدی ‌اف دستیار سابق رئیس جمهور، علی حسن اف و سیاوش نووروزاف در هیئت مدیره جدید جایی نخواهند داشت. البته برخلاف علی حسن‌ اف و سیاوش نووروزاف که هیچ سمت جدیدی نگرفتند و عملا از قدرت کنار گذاشته شدند، رامیز مهدی ‌اف رئیس دفتر علی ‌اف پدر و از یاران نزدیک او با وجود کنارگذاشته شدن از هیئت مدیره حزب، به عنوان عضو شورای تازه تاسیس «کهنه سربازان» انتخاب شد.

2- بهانه پاکسازی

سوم شهریور 2020 و درست چند ماه قبل از جنگ 44 روزه قره ‌باغ، ناگهان یک عروسی به خبر اول رسانه ‌های باکو تبدیل شد؛ خبری که معلوم بود با اراده حاکمیت ضریب می ‌خورد و هدف آن برکناری دو عضو موثر قدرت که نزدیکی ‌شان به روسیه زبانزد است و از زبان علی ‌اف پدر عناصری مهم در قدرت جمهوری آذربایجان بودند. تصاویری از مراسم عروسی نوه‌ “رامیز مهدی اف” رییس فعلی آکادمی علوم جمهوری آذربایجان و رییس سابق دفتر رییس جمهوری این کشور در رسانه ‌ها پخش شد، درست زمانی که الهام علی ‌اف یکی از سخت‌ ترین رژیم‌ های قرنطینه را در کشور به اجرا گذاشته بود و حتی برای خرید نان، باید 24 ساعت قبل از پلیس اجازه گرفته می‌ شد و برگزاری هرنوع تجمع ممنوع اعلام شده بود.

رامیز مهدی‌اف که زمانی جزو کادر رهبری حزب بود، در کنگره اخیر فقط به کمیته کهنه‌سربازان منتقل شد!

شرکت در عروسی در دوران قرنطینه بهانه خوبی بود برای گرفتن مقام حزبی از عنصری که داشت بیش از اندازه قدرت می‌گرفت!

همین امر و البته چراغ سبز حکومت، بهانه را دست رسانه ‌ها داد تا هرچه می ‌توانند برگزارکننده عروسی و شرکت‌کنندگان در آن را آماج حملات قرار دهند. پس از این موج خبری، “سیاوش نوروز اف” معاون دبیر اجرایی حزب حاکم آذربایجان و نماینده مجلس ملی این کشور به علت بی اعتنایی به قوانین قرنطینه، نامه استعفای خود را از این سمت به “الهام علی اف” رییس جمهوری و رییس حزب “آذربایجان نوین” ارائه داد.

 

3- پیشینه و قدرت حزب آذربایجان نوین

حزب ینی آذربایجان (آذربایجان نوین) قوی ترین حزب سیاسی رسمی آذربایجان محسوب می‌ شود که بنا بر آمار اعلام شده توسط مقامات این حزب، نزدیک به هفتصد هزار نفر عضو دارد و طی سال های اخیر موفق شده است تقریبا اکثر پست های مهم کشور را در اختیار بگیرد. این حزب 21 نوامبر سال 1992 توسط حیدر علی اف، رئیس وقت مجلس عالی جمهوری خودمختار نخجوان در این شهر و با حضور 550 نفر از فعالان آذربایجانی تأسیس شده است.

در جلسه تاسیس، نظام نامه و برنامه اولیه حزب تصویب شد و حیدر علی اف به عنوان رهبر حزب انتخاب شد و با پیروزی حیدر علی اف، در انتخابات ریاست جمهوری سوم اکتبر 1993 دور جدید فعالیت و توسعه حزب کلید خورد. موفقیت در انتخابات پارلمانی 1995 موجب شد، حزب اکثریت پارلمان را هم در دست بگیرد و به این ترتیب «آذربایجان نوین» رسما به یک حزب حاکمیتی قوی تبدیل شد.

لوگوی حزب آذربایجان نوین

                                               لوگوی حزب آذربایجان نوین

20 تا 21 دسامبر سال 1999 اولین اجلاس عمومی این حزب تشکیل شد و در این اجلاس حیدر علی اف مجددا به عنوان رهبر حزب انتخاب شد، اعضای هیئت مدیره، معاونان رهبر حزب، دبیر اجرایی و معاونان وی نیز در این اجلاس انتخاب شدند.

انتخابات شوراهای شهر و روستاهای آذربایجان در سال 1999 نفوذ بیش از پیش این حزب در سراسر آذربایجان را افزایش داد. انتخابات پارلمانی 2000 نیز سبب شد تا 75 نفر از نمایندگان پارلمان آذربایجان از اعضای ینی آذربایجان باشند.

در 21 نوامبر 2001 اجلاس عمومی دوم حزب برگزار شد که پس از آن تغییراتی در نظام نامه حزب به وجود آمد. مرامنامه قبلی که  از اول تا آخر بر آزادی و حقوق مدنی مردم کشور تأکید می‌کرد عوض شد و موروثی شدن حکومت آذربایجان کلید خورد و الهام علی اف به عنوان معاون اول رهبر حزب انتخاب شد. تغییرات ایجاد شده زمینه فساد حزب را فراهم کرد.

الهام علی اف، معاون اول حزب ینی آذربایجان و نخست وزیر وقت آذربایجان در انتخابات 15 اکتبر 2003 به قدرت رسید. در انتخابات شوراهای شهر سال 2004 نیز تعداد زیادی از شهردارهای شهرهای بزرگ آذربایجان از میان اعضای اصلی حزب حاکم انتخاب شدند.

سومین اجلاس عمومی در 26 مارس 2005 برگزار و الهام علی اف مجددا به عنوان رهبر حزب انتخاب شد و در این اجلاس پس از رأی گیری انجام شده میان مقامات حزب 102 نفر عضو شورای سیاسی و 25 نفر عضو هیئت مدیره حزب انتخاب شدند.

در تاریخ 16 دسامبر 2008 طرح تغییرات قانون اساسی آذربایجان از سوی حزب ینی آذربایجان به مجلس ملی این کشور فرستاده شد و مجلس آذربایجان طی 10 روز این طرح حزب حاکم آذربایجان را بررسی و آن را تصویب کرد به رفراندوم گذاشت. به موجب تغییرات جدید، این اجازه به الهام علی اف داده شد تا بدون محدودیت هر چند دوره که تمایل داشت برای ریاست جمهوری آذربایجان نامزد شود، همچنین تحت شرایط خاصی انتخابات ریاست جمهوری را برگزار نکند.

حزب آذربایجان نوین از ابتدای تأسیس بر شعار هایی چون بهبود وضعیت معیشت مردم، برقراری ارتباط مسالمت آمیز با سایر کشور ها -علی الخصوص کشور های همسایه- ایجاد توازن در ارتباطات با روسیه و غرب، افزایش آزادی‌ های مدنی و قانون ‌مداری تأکید داشته است.

 

4- سخنان علی‌اف در هفتمین کنگره حزب

الهام علی‌اف، رئیس جمهور آذربایجان که از طریق ویدئو کنفرانس در کنگره حزب آذربایجان نوین(YAP)  شرکت و در آن سخنرانی کرد، ضمن اشاره به عملکرد 17 ساله‌ دوران ریاست جمهوری‌ خود، گفت: «هم در زمینه‌ های سیاسی و اقتصادی هم توسعه پایدار را تضمین و هم آذربایجان را به یک کشور دارای نفوذ و اعتبار در عرصه بین ‌الملل تبدیل کردیم. همچنین تمامیت ارضی ‌مان از نو تضمین شد.»

رئیس جمهور آذربایجان گفت: «همکاری نزدیکی با اتحادیه اروپا برقرار و با 9 کشور عضو اتحادیه اروپا توافق‌ نامه همکاری استراتژیک امضا کردیم. کدام یک از کشورهای بلوک شرق با 9 کشور عضو اتحادیه اروپا قرارداد همکاری استراتژیک امضا کردند؟ آنها فقط توافق نامه ‌های همکاری که در اصل راهنمای دستورالعمل هستند، امضا کرده‌ اند. آنها به کشورها دستورالعمل بایدها و نبایدها را می ‌دهند. من این را قبول نکردم و گفتم که ما به دستورالعمل نیاز نداریم. ما خودمان می‌دانیم که چه کاری باید انجام دهیم. امروز در حال کار بر روی توافق‌ نامه با اتحادیه اروپا بر اساس حقوق برابر هستیم و بر سر 90 درصد آن توافق حاصل شده است».

علی‌اف از فرصت پیش‌آمده در کنگره حزب استفاده کرد تا هم احزاب مخالف دولت را بکوبد و هم پیام دوستی مجددی به ایران بفرستد

علی‌اف از فرصت پیش‌آمده در کنگره حزب استفاده کرد تا هم احزاب مخالف دولت را بکوبد و هم پیام دوستی مجددی به ایران بفرستد

علی‌اف کنایه‌هایی هم به دو حزب غربگرای اپوزیسیون آذربایجان داشت و گفت: «آن‌ها (حکومت جبهه خلق –  مساوات) در فعالیت یک ساله خود به روابط جمهوری آذربایجان با بسیاری از کشورها  لطمه جدی وارد و علیه برخی کشورها ادعاهایی را مطرح و ما را با برخی همسایگان دشمن کردند و ما می دانیم که عامل اصلی چنین وضعیتی آنها بودند.». اشاره علی ‌اف به تحرکات ضد ایرانی و ضد روسی ابوالفضل ائلچی‌بیگ رئیس‌جمهور آذربایجان پیش از حیدرعلی ‌اف بود.

  رییس جمهوری آذربایجان مسئولان حکومت جبهه خلق – مساوات را گوش به فرمان محافل خارجی عنوان کرد و گفت: «محافل خارجی به آنها  دستور می دادند که با چه کشوری نباید ارتباط داشته و با کدام یک از کشورها روابط نزدیک برقرار نکنند و از چه کشوری باید فاصله بگیرند؛ سیاستی که در آن دوره موجب انزوای ما در منطقه شد.»  

 

 

 

منابع پژوهش در دفتر  اندیشکده موجود است .

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

آیا مطمئن هستید که می خواهید قفل این پست را باز کنید؟
باز کردن قفل باقی مانده : 0
آیا مطمئن هستید که می خواهید اشتراک را لغو کنید؟