چالش‌ها و فرصت‌های ائتلاف سه‌گانه مشرق جدید

• برای ایالات‌متحده و سایر کشورهای عربی، این ائتلاف سه‌جانبه تلاشی برای موازنه بخشی یا مقابله بانفوذ ایران در عراق است. اگرچه ابتکاراتی که باهدف افزایش یکپارچگی اقتصادی منطقه‌ای، امنیت انرژی و مبارزه با تروریسم مورد استقبال عراقی‌ها قرار می‌گیرد، اما مناظر پیچیده سیاسی و اجتماعی-اقتصادی کشور همچنان یک مانع بزرگ می‌باشد. گروه‌های شبه‌نظامی همسو با ایران، ائتلاف جدید را طرح آمریکا می‌دانند و حتی آن را تلاشی برای کشاندن عراق به سمت عادی‌سازی با اسرائیل در نظر می‌گیرند.
• ازلحاظ تئوری، به‌عنوان بخشی از ائتلاف‌سازی جدید، انتظار بر این است که بغداد در ازای صدور نفت و گاز؛ از سرمایه‌گذاری و منابع انسانی (نیروی کار) مصر و اردن برخوردار شود. این در حالی است که قاهره بعد از آرژانتین دومین بدهکار به صندوق بین‌المللی پول می‌باشد. حتی باوجود قیمت بالای نفت، دولت بغداد همچنان با کسری بودجه روبرو است و بنابراین از منابع مالی لازم برای هزینه‌های زیرساختی برخوردار نیست. از سوی دیگر امان، در کنار دریافت وام از بانک جهانی برای اشتغال‌زایی، 1.3 میلیارد دلار بدهی از صندوق بین‌المللی پول دارد؛ بنابراین هیچ‌یک از این سه کشور در موقعیتی نیستند که بتوانند وام بیشتری بگیرند؛ بدون اینکه رنج و مشکلات اقتصادی بیشتر به وجود بیاورند.
• نشانه‌های فوق در مورد چگونگی تأمین اعتبار پروژه‌های برنامه‌ریزی‌شده توسط دولت‌های عضو ائتلاف، یک سؤال اساسی باقی می‌گذارد. انتظار می‌رود که ساخت خط لوله انتقال نفت از بصره به عقبه، 18 میلیارد دلار هزینه داشته باشد. علاوه بر این، احیای خط لوله گاز عربی قدیمی می‌تواند هزینه‌ها را بسیار بالاتر ببرد؛ بنابراین سه کشور با مشکلات اقتصادی نمی‌توانند اهداف مدنظر را جامه عمل بپوشانند.

نویسنده در بخش پایانی یادداشت می‌نویسد: «در مقابل طرح ابتکار کمربند و جاده چین، ایالات‌متحده و سایر اعضای گروه جی 7. خواستار اجرای طرحی به نام طرح «ایجاد جهان بهتر» (Build Back Better World) می‌باشند. اگر منافع سیاسی نئو مشرق برای غرب بیش از بار مالی باشد، تنها و فقط در این صورت، تزریق میلیاردها دلار این پروژه را از نظر اقتصادی معقول می‌کند؛ اما برای این اتفاق، سه کشور باید ضمن شفافیت، مبارزه با فساد و هزینه‌های اقتصادی عقلانی خود را بهبود ببخشند.»

منابع پژوهش در دفتر اندیشکده موجود است .