العربی الجدید: روابط پیچیده ایران و ترکیه از زمان حمله آمریکا به عراق؛ منافع تهران و آنکارا در سوریه و عراق با هم در تضاد است اما هیچ گاه پشت یکدیگر را خالی نکرده اند
در غیاب نقش عربی، رقابت ایران و ترکیه در عراق متمرکز شد، اما این رقابت در سوریه پر رنگ‌تر بود. در حالی که ترکیه به نفوذ ایران در عراق به دلایل جغرافیایی، تاریخی و مذهبی اذعان می‌کرد، ایران مخالف حضور ترکیه در سوریه است.
در شرایطی که نیرو‌های حاضر و درگیر در سوریه هر یک تحت پرچم ایران و ترکیه در حال مبارزه با یکدیگر هستند، این دو کشور شدیدا به دنبال آن هستند که درگیری نیابتی شان در سوریه، به برخورد مستقیم نینجامد. از این رو، خطوط تجاری ترکیه و ایران با یکدیگر گسترش می‌یابد. همانطور که در روز‌های تشدید جنگ در سوریه، حجم مبادلات تجاری بین دو کشور به ۲۲ میلیون دلار در سال رسید و در اوج تحریم‌های آمریکا، ترکیه به دریچه اقتصادی ایران و اصلی‌ترین ریه تنفس مالی اش تبدیل شده و به ایران برای دور زدن تحریم‌ها کمک می‌کند، تا اینکه در ادامه یک دادگاه آمریکایی ترکیه را محکوم به واگذاری ۲۰ میلیون دلار طلا به ایران، در قالب معامله «طلا در مقابل نفت» کرد. در سال ۲۰۱۵ دو طرف توافق معاملات تجاری را با یکدیگر امضا کردند، تا حجم مبادلات بین آن‌ها به ۳۵ میلیارد دلار برسد. در سال ۲۰۱۷ هم ایران و ترکیه توافقی را امضا کردند که مبنی بر استفاده از ارز ملی در مبادلات تجاری شان بود.
در پنج سال اخیر، سرمایه گذاری ایران در ترکیه به آمار بی سابقه‌ای رسید، چرا که ایرانی‌ها پس از عراقی ها، امروز دومین خریدار املاک در ترکیه محسوب می‌شوند و رتبه اول را در تاسیس شرکت‌ها در ترکیه دارند. به عقیده تحلیلگران، بعضی از این شرکت‌ها نشان دهنده مقابله نظام ایران با تحریم‌های آمریکاست و پیش بینی می‌شود ترکیه به بزرگترین مرکز جذب سرمایه‌های ایرانی تبدیل شود. به دنبال نزدیکی بین امارات و اسرائیل، ایران قصد دارد بخش بزرگی از فعالیت‌های تجاری خود را از این کشور عربی منتقل کند و ترکیه را بهترین گزینه برای این انتقال سرمایه می‌داند، همانطور که ترکیه به اولین گزینه برای گردشگران ایرانی تبدیل شده است و تعداد آن‌ها از زائرین ایرانی در نجف و کربلا هم فراتر می‌رود. از نظر سیاسی، مخالفت محکم ایران با تلاش برای کودتا در ترکیه که سال ۲۰۱۶ اتفاق افتاد، همبستگی ترکیه با دولت ایران در جریان تظاهراتی که در سال ۲۰۱۸ در این کشور بوقوع پیوست و نیز همبستگی ترکیه با دولت عادل عبدالمهدی برای مقابله با انتفاضه مردمی سال ۲۰۱۹ در عراق، شایان توجه است.
پیش بینی می‌شود که در دوره بعدی، شاهد نزدیکی بیشتری بین دو کشور باشیم، بویژه آنکه رابطه تهران و انکارا با ایالات متحده فروپاشیده و اوضاع اقتصادی آن‌ها نابه سامان شده است. علاوه بر اینکه رقابت بین ایران و ترکیه در میدان‌هایی مثل افغانستان و اذربایجان، همچنان وجود دارد.
سفر وزیر خارجه ترکیه، مولود چاوش اوغلو به تهران در روز دوشنبه، نشان دهنده پیشرفت خوبی در روابط بین دو کشور است که می‌تواند زمینه ساز سفر قریب الوقوع اردوغان به تهران باشد، تا تحولات مهمی در روابط بین ایران و ترکیه حاصل شود.
منبع:http://farhangeiranian.ir
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
