نگاهی به همهپرسی بریتانیا: بیم و امید در معادله لندن و بروکسل
رویدادی که منجر به رو در رو شدن محافظهکاران حاکم بر لندن با مقامات بروکسل شد و حتی در برخی جلسات منتهی به تنش گفتمانی و کلامی میان آنها شد. عدهای با نگاهی سطحی به پرونده “رفراندوم لندن” خروج بریتانیا از اتحادیه را غیر ممکن تلقی میکردند اما پس از جهش سطح گفت و شنودها میان دیوید کامرون و اعضاء اتحادیه اروپایی، آرام آرام رگههایی از احتمال جدا شدن نمایان شد.
طبیعتاً نخست وزیر بریتانیا میداند که جدا شدن از اتحادیه چه مخاطراتی را به همراه دارد. به گونهای که در گام اول بریتانیا که متشکل از چهار پادشاهی اسکاتلند، اینگلند، وِلز و ایرلند است و عنوان «بریتانیای واحد» را برای خود برگزیده است دچار مشکلات شکلی خواهد شد و در قدم دوم بهمریختگیهای ماهوی نمایان میشوند.
مشکلات شکلی را باید در خیزش احتمالی اسکاتلند دانست که به طور طبیعی و با کمی درصد خطا، ایرلند به عنوان گزینه دوم جنب و جوشهای قومی و ایدئولوژیک به پا میخیزد و این به معنای تجزیه نرم انگلیس خواهد بود. فراموش نکنیم که در سال گذشته مردمان اسکاتلند برای جدایی از بریتانیا اقدام به برگزاری همهپرسی کردند و در آنجا شاهد بودیم که ساکن خانه شماره 10 یعنی دیوید کامرون تا پای فحاشی به دولتمردان و سیاستمداران اسکاتلند پیش رفت و از هیچ تهدیدی خودداری نکرد. لذا به صورت مشهود زمینههای جدایی اسکاتلند از بریتانیا وجود دارد و اگر رای به خروج از اتحادیه داده شود میتوان “قیام اسکاتلند” را شاهد بود.
در ادامه این موضوع باید به محور اقتصاد در بریتانیا اشاره کرد. تغییر ارز رسمی از پوند استرلینگ به پول واحد اتحادیه یعنی یورو، برای خیلی از دانه درشتهای انگلستان امری ناخوشایند است. حتی برای کسانی که از روز اول چشم خود را در این کشور گشودهاند، هضم این موضوع که پول ملی کشورشان میبایست آرام آرام جای خود را به واحد پولی اتحادیه بدهد بسیار دشوار خواهد بود. چراکه به صورت بومی ساکنان بریتانیا انسانهایی ناسیونالیسم هستند و مبادی آداب سنتی خود هستند و از این جهت بریتانیا در برخوردهای اجتماعی با سایر کشورهای قاره سبز و محیط خود، یک وجه تمایز را به وجود آورده است.
اما اگر بخواهیم به صورت موشکافانه اقدام به واکاوی دلایل اصلی برگزاری همهپرسی بریتانیا کنیم، باید مقداری به لایحههای میانی جامعه این کشور و اتفاقاتی که در چند سال اخیر رخ داده است نگاه بیاندازیم. قطعاً حزب محافظهکاران به رهبری دیوید کامرون پس از پیروزی بر “اِد میلیبند” که سکان حزب کارگر را به دست داشت و توانست در انتخابات پارلمانی سال گذشته خود را به عنوان نخست وزیر انگلیس تثبیت کند؛ نمیتوانست روانه شدن سیل جدید مهاجرین به قاره اروپا را پیشبینی کند. چراکه تنها در سال 2015 تعداد270 الی 250 هزار مهاجر وارد بریتانیا شدند در صورتی که تنها 80 تا 82 هزار نفر از بریتانیا این کشور را به مقصد سایر کشورها ترک کردهاند که در اینجا کاملاً میزان تعداد جمعیت مازاد مشخص است.
لذا در این بین باید بگوییم یکی از محورهای مهم همهپرسی بریتانیا و به نوعی تاثیرگذارترین آنها، «عنصر مهاجرت» است. در بیانی شیواتر دولت این کشور درصدد است تا با این همهپرسی به نوعی مردم را در اخذ تصمیم برای هدفگذاری در خصوص مهاجرین شریک کند. عدهای ددکیری از تحلیلگران بر این عقیدهاند که کامرون بیش از این میزان نمیتواند از اتحادیه امتیاز بگیرد و در حالت فعلی با دخیل کردن مردم درصدد است تا اگر پس از همهپرسی مشکلی در خصوص ورود مهاجران به بریتانیا پیش آمد بتواند برای سیاستهای خود شریک حداکثری داشته باشد.
در این بین شاید عدهای بگویند که بریتانیا مانند خیلی از کشورها میتواند از پذیرش مهاجران و حتی پناهجویان سر باز زند و با آن مخالفت کند. مساله اینجاست که اگر لندن به زیر چتر اتحادیه برود باید تابع اکثریت گفتمان 28 کشور عضو باشد. امروزه اگر مهاجران به بریتانیا رجوع میکنند، اکثریت آنها از کشورهای اروپایی هستند و نگرانی مردمان و مسئولان بریتانیا این است که چطور از ورود مهاجران عراق و سوریه به کشورشان جلوگیری کنند تا سرنوشتی مانند اقدامات تروریستی پاری و بروکسل گریبان آنها را نگیرد.
در امتداد این موضوع کامرون با راستگرایان افراطی روبرو خواهد بود که در هفته گذشته «جو کاکس» نماینده منتسب به حزب کارگر پارلمان بریتانیا و رئیس گروه دوستی سوریه در این پارلمان را در ملاء عام به قتل رساندند. بیشک این طیف از جامعه بریتانیا علاوه بر موافقت با خروج از اتحادیه با سیاستهای کامرون هم مخالفت خواهند کرد. به عنوان مثال “بوریس جانسون” شهردار سابق لندن که به عنوان قطب مخالف کامرون عمل میکند یکی از مخالفان سرسخت مهاجران در بریتانیا شناخته میشود که در هفتههای اخیر در کمپین خود علیه سیاستهای اتحادیه اروپا و تصمیمات دولت کامرون به اظهار نظر پرداخته است.
در سوی دیگر معادله لندن؛ 27 کشور حاضر در اتحادیه اروپایی وجود دارند که به تبادل نظر و همچنین زد و خورد با بریتانیا پرداختهاند که البته این نظر نگارنده نیست بلکه درک عموم و رسانهها از وضعیت فعلی در بروکسل و برآیند سخنان آنها این سیگنال را مخابره میکند که تمامی کشورهای عضو نظر واحدی در خصوص ماندن یا جدا شدن انگلیس از اتحادیه ندارند. اگر بخواهیم به صورت واضح در این خصوص سخن بگوییم باید به این واقعیت اشاره کرد که اتحادیه اروپا در حالت فعلی به «کلوپ آلمانی- فرانسوی» تبدیل شده است که شاهرگ اصلی آن برای تزریق نظرات و سیاستهای کلی در سطح اول در دستان آنگلا مرکل بوده و در گام بعدی با تایید فرانسوا اولاند جنبه عملی به خود میگیرد.
از این جهت است که کامرون قبل از ورود به معقوله همهپرسی اقدام به اخذ امتیاز از این دو رهبر پرنفوذ اروپایی و نه 27 کشور عضو اتحادیه کرد تا بتواند از بروکسل با دستان پر به لندن باز گردد و افکار عمومی بعلاوه موافقان و مخالفان خروج از اتحادیه را توجیه کند. چراکه در بدنه دولت کامرون کسانی مانند مایکل گوو (وزیر دادگستری انگلستان و رهبر کمپین خروج انگلیس از اتحادیه اروپا) و همچنین فیلیپ هاموند (وزیر خارجه) مخالف ماندن در اتحادیه اروپا هستند و همین موضوع میتواند در صورت شکست کامرون وی را به سمت استعفاء سوق دهد.
فرجام سخن:
همه پرسی جدایی از اتحادیه اروپا در درجه اول موجب دو قطبی شدن جامعه بریتانیا به دو طیف مخالفان و موافقان شده است که به گفته ناظران، کارشناسان و پژوهشگران حوزه بریتانیا این وضعیت تاکنون در جامعه انگلیس بیسابقه بوده است که در نمایی کلی میتواند خطراتی برای کامرون به همراه داشته باشد. باید پذیرفت که امنیت بریتانیا میتواند با ورود پناهجویانی که از سوی اتحادیه به این کشور تحمیل میشوند یکی از دغدغههایی است که ممکن است علاوه بر بهمریختگی امنیتی، بحران هویت و مشکلات اجتماعی،اقتصادی و فرهنگی را به دنبال داشته باشد. لذا جدا شدن از اتحادیه میتواند فشار مالی زیادی را بر بریتانیا وارد کند. اگر چه انگلیس با 53 کشور مشترکالمنافع دارای روابط اقتصادی خوبی است اما به هر حال اتحادیه اروپا نظر و نگاه خود را از لندن و دولت کامرون بر نخواهد داشت فلذا به نظر میرسد باتوجه به نظرسنجیهای اعلام شده که نمیتوان به صورت صد درصد به آن اعتماد کرد؛ کمپین موافقان ماندن در اتحادیه با درصد ناچیزی از مخالفان پیشی خواهد گرفت و پس از آن باید منتظر پس لرزههای راستگرایان در لندن باشیم.
منبع:http://alwaght.com
- برچسب ها: اتحادیه اروپا, اندیشکده, اندیشکده جریان, انگلیس, جریان, همه پرسی