پمپئو، کردها و ترکیه؛ آغاز سردردهای اردوغان
رکس تیلرسون وزیر خارجه برکنارشده آمریکا راه مماشات با اردوغان را در پیش گرفته بود. او در کاهش تنش میان واشنگتن_آنکارا در ماه های گذشته نقش تاثیرگذاری داشت. اما اگر کنگره آمریکا حضور پمپئو را در وزارت خارجه تایید کند، ممکن است که اردوغان و ارتش ترکیه را پشت مرزهای سوریه و عراق زمینگیر کند.
پمپئو بعد از کودتای 2016 علیه اردوغان، ترکیه را یک دیکتاتوری خودکامه خوانده بود. نگرانی آنکارا آن است که پمپئو سیاست اتحاد با کردهای سوریه و همراهی با یگانهای مدافع خلق (YPG) را با جدیت بیشتری دنبال کند. از این رو، احتمالا تنشها ترکیه و آمریکا با ورود پمپئو به بالاترین سطح خواهد رسید.
آمریکا نسبت به عملیات ترکیه و به مخاطره افتادن جنگ با داعش ابراز نگرانی کرده چرا که YPG مجبور شد برای کمک به نیروهای کردی در عفرین، شمار زیادی از نیروهای خود را از ادامه مبارزه با داعش خارج کند و به خط مقدم دفاع در برابر ترکیه بفرستد.
تهدیدهای ترکیه مبنی بر حمله به سنجار در شمال عراق بر پیچیدگی اوضاع خواهد افزود. هر گونه ماجراجویی احتمالی اردوغان در عراق نه تنها روابط ترکیه را با آمریکا متشنج میکند بلکه مناسبات آن با عراق را وارد چالش جدی خواهد کرد.
فرماندهی مرکزی ایالات متحده که بر عملیات های ائتلاف بینالملی در سوریه و عراق نظارت دارد، مایل نیست که برای آرام کردن ترکیه روابط با یگانهای مدافع خلق را قطع کند زیرا آمریکا در جنگ با داعش غیر از کردها متحد قابل اعتمادتری ندارد. پمپئو نیز خواهان نقش پررنگتر ایالات متحده در سوریه است و احتمالا گزینههای بهتری به جز همکاری با یگانهای مدافع خلق و نیروهای دموکراتیک سوریه نخواهد داشت. علاوه بر این، پنتاگون و پمپئو برای ایجاد توازن در مقابل روسیه در سوریه به ادامه همکاری با یگانهای مدافع خلق نیاز دارد.
از طرف دیگر، علاوه بر حضور پمپئو در وزارت خارجه، انتصاب جان بولتون به عنوان مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ میتواند عواقب دیگری را برای روابط ترکیه و آمریکا در پی داشته باشد. پمپئو و بولتون خواستار نزدیکی روابط با سعودیها، اماراتیها و اسرائیلیها و با اهداف منطقهای آنها هماهنگتر عمل میکنند. این جبهه در مقابل محور روسیه-ایران-ترکیه و قطر قرار دارد و میتواند تقابل هر دو جناح را در بسیاری از زمینهها همچون برجام، بحران قطر و اخوانالمسلمین شدیدتر کند.
با این حال، تجاوز ترکیه به سوریه و تهدید نظامی آن علیه عراق جزو اضطراریترین مشکلاتی است که در همان روزهای اول کاری، پمپئو را درگیر خواهد کرد. شاید آمریکا بخواهد با میدان دادن به متحدان خود معادلات خاورمیانه را تغییر دهد اما اردوغان جزو آندسته از متحدانی نیست که طرحهایش در واشنگتن خواهان و هوادار داشته باشد.
در سالها و ماههای اخیر، اردوغان برای پیشبرد رویکرد عثمانیگرایی خود دو راه را در پیش گرفته است. نخست، تلاش برای تغییر نظام سیاسی در سوریه و سرکوب کردهای سوری، و دوم تضعیف عراق به بهانه رویارویی با پ.ک.ک.
جدایی کرکوک و موصل از عثمانی اتفاق دردناکی برای هواداران عثمانیگرایی است و میل به احیای نفوذ در عراق در میان آنها از بین نرفته است. اما در مقطع فعلی، خارج کردن پ.ک.ک از سنجار در استان موصل هدف اصلی اردوغان است. وی با تهدید به حمله، جنگی روانی علیه پ.ک.ک به راه انداخت. صرف تهدید و تعیین تکلیف برای سنجار میتواند به لحاظ روانی هواداران خلافت عثمانی را تا حدودی راضی کرده و در پس ذهنشان همچنان خود را والی و حاکم موصل فرض کنند.
اما پس از رفتن پمپئو به وزارت خارجه آمریکا، اینکه ترکیه بتواند آرزوهای خود را تمام و کمال در سنجار و موصل و کرکوک و شمال سوریه محقق کند، امری بعید به نظر میرسد. محتملترین سناریویی که ممکن است رخ دهد این است که مسئله سنجار تا حد زیادی با خروج پ.ک.ک و با توافق میان دولت مرکزی عراق و آنکارا حل خواهد شد.
اما در شمال سوریه، امتیازاتی میان آمریکا و ترکیه ردوبدل میشود؛ بدین گونه که از یک سو، عفرین تا مدتهای طولانی در اختیار ترکیه خواهد ماند و از سوی دیگر، پمپئو و پنتاگون همکاری نظامی با کردها را در سایر مناطق سوریه تقویت خواهند کرد.
منبع:http://www.faratab.com/
- برچسب ها: امریکا, اندیشکده, اندیشکده جریان, بحران, بنفشه, پ.ک.ک, پومپئو, پومپئو کردها, ترکیه, جریان, رستمی, سوریه, کردها, کردهای سویه, ی.پ.گ
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
