اهداف روسیه در قبال جنگ در ادلب
وب‌سایت مرکز مطالعات شرقی لهستان (OSW) نوشت: هیچ‌کدام از کشورهای ترکیه یا روسیه درگیری بین نیروهای خود را علنی نکرده و مذاکرات بین آن‌ها (ازجمله گفتگوها بین رئیس‌جمهور اردوغان و پوتین در 21 فوریه) آغاز شده است. تابه‌حال راه‌حلی پیدا نشده و گفتگوها ادامه دارد. روسیه پیشنهاد کرده است که ترکیه وسعت منطقه کاهش درگیری تحت نظارت خود در عمق 15 کیلومتری مرزهایش با سوریه در ادلب را رسماً کاهش دهد و گشت‌های نظامی مشترک از سر گرفته شود. این پیشنهاد رد شده است. آنکارا نیز از آمریکا خواسته است تا سامانه دفاع هوایی پاتریوت را مجدداً مستقر سازد (هنوز پاسخی به آن داده نشده است). روز 24 فوریه مخالفان موردحمایت ترکیه فعالیت خود را از سر گرفته و شهر «نراب» را تصرف کردند.
آنگلا مرکل، صدراعظم المان و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، با بررسی فاجعه انسانی در منطقه ادلب، برای حل‌وفصل این درگیری پیشنهاد دیداری چهارجانبه با رئیس‌جمهور اردوغان و پوتین داده‌اند. این پیشنهاد طی گفتگوی تلفنی مشترک با روسای جمهور ترکیه و روسیه در 20 و 21 فوریه مطرح شده است. همچنین، شورای اروپا با صدور بیانیه‌ای خواستار توقف فوری خصومت‌ها بین طرفین شده است.
طبق توافق 2017 آستانه، منطقه ادلب به‌عنوان منطقه کاهش درگیری تحت نظارت رسمی ترکیه تعیین‌شده بود. در حال حاضر، این منطقه محل سکونت بیش از 4 میلیون نفر است که حدود 2 میلیون نفر از آن‌ها افراد آواره سوری هستند. ادلب آخرین سنگر مخالفان مسلح سوریه متشکل از سازمان تندرو هیئت تحریرالشام و گروه‌های موردحمایت ترکیه تحت لوای ارتش آزاد سوریه است.
برای ترکیه حفظ ادلب به‌صورت فعلی به‌عنوان آخرین سنگر نیروهای موردحمایت آن اهمیت اساسی دارد. آنکارا مخالفان سوری را تنها شریک سیاسی خود در سوریه قلمداد می‌کند. سقوط احتمالی ادلب فصلی جدید در بحران پناهجویان گشوده و احتمال ورود شبه‌نظامیان به خاک ترکیه را افزایش می‌دهد. در حال حاضر ترکیه میزبان تقریباً 3.6 میلیون پناه‌جوی سوری است و این وضعیت باعث بروز تنش‌های بین‌المللی جدی به همراه شرایط دشوار اقتصادی شده است. چند سرباز ترکیه نیز در این درگیری‌ها کشته شده‌اند. همه این‌ها بدین معناست که آنکارا مجبور به اقدام نظامی سرنوشت‌ساز است.
انتظار می‌رود که اتحادیه اروپا و به‌ویژه آلمان، به دنبال کاهش تأثیر احتمالی مرحله جدید بر بحران پناه‌جویی باشد. ازنظر آلمان، محدودیت در تأمین کمک‌های انسان دوستانه یکی از عوامل تشدیدکننده بحران ادلب است. این کمک‌ها تنها از طریق دو گذرگاه مرزی امکان‌پذیر بوده و اکنون بعد از شش ماه باز هم نیازمند تصویب رسمی شورای امنیت سازمان ملل است. همچنین، آلمان به حمایت از ترکیه ادامه می‌دهد زیرا نگرانی‌ها در مورد بی‌ثباتی ناشی از تعداد عظیم پناهجویان جدید در آلمان در حال افزایش است.
حمله ارتش سوریه به ادلب بدون تائید و پشتیبانی فعال روسیه ممکن نیست. در این کارزار، هم نیروی هوایی و هم نیروهای ویژه روسی (ژانویه 2020 دو سرباز روسی کشته شده‌اند) به همراه یگان‌های ارتش دولت سوریه مشارکت دارند که توسط مستشاران روسی آموزش دیده و هدایت می‌شوند. بدون پشتیبانی روسیه، ارتش سوریه قادر به انجام عملیات جنگی نیست. سیاستمداران و رسانه‌های روسیه از حمله سوریه حمایت کرده و ترکیه را به نقض تفاهم 17 سپتامبر 2018 روسیه – ترکیه متهم کرده‌اند که یک منطقه غیرنظامی برای جداسازی نیروهای دولتی از مخالفان ایجاد کرده بود. قرار بود که «گروه‌های افراطی تروریستی» و تجهیزات سنگین از این منطقه خارج شود. بااین‌حال، رفتار نیروی هوایی روسیه که تابه‌حال از حمله مستقیم به ارتش ترکیه پرهیز کرده و همچنین فقدان کمپین ضد-ترک در رسانه‌های روسی حاکی از آن است که مسکو به دنبال تشدید جنگ با ترکیه نیست، زیرا این امر تأثیر راهبرد بلندمدت روسیه در قبال ترکیه را به مخاطره می‌اندازد که هدف آن، «جدایی» ترکیه از ساختار یورو-آتلانتیک و تبدیل آن به یک شریک کوچک در ایجاد نظم بین‌المللی (چندقطبی) بدون محوریت آمریکاست.
با توجه به این مسئله، سیاست روسیه در ادلب ظاهراً سه هدف را دنبال می‌کند: اول آنکه، از تهدید موج جدید پناهجویان برای فشار بر برلین و پاریس استفاده کند تا آلمان و فرانسه را به عادی‌سازی روابط با مسکو سوق داده و با تضعیف روابط فرا آتلانتیک، هر نوع تلاش برای اجرای سیاست «مهار» روسیه در اروپا شرقی و مرکزی را از بین ببرد. دوم آنکه، روابط با آنکارا را به تعادلی مطلوب برای روسیه برساند و در نهایت، کنترل نظام اسد را به‌تدریج به مناطق موسوم به کاهش درگیری و به‌تبع آن به‌کل سرزمین سوریه گسترش دهد.
ازلحاظ بین‌المللی، ترکیه اکنون منزوی است، چراکه غرب فاقد اراده لازم برای حمایت از ترکیه بوده و درگیری‌های ترکیه-روسیه در ادلب نیز پاسخ ناتو را به دنبال نخواهد داشت. گذشته از موضع ناتو، واکنش واشنگتن نیز حائز اهمیت است. تابه‌حال آنکارا هیچ پاسخی از واشنگتن برای استقرار سامانه دفاع هوایی پاتریوت دریافت نکرده است و روابط ترکیه با آمریکا به دلایلی، ازجمله خرید سامانه اس-400 روسیه، محدود شده است.
منبع:https://www.scfr.ir/
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
