با آنکه پس از به قدرت رسیدن ولیعهد جوان سعودی یعنی محمد بن سلمان شاهد انجام اصلاحات گسترده اجتماعی و اقتصادی در عربستان سعودی مانند حذف عبارات تحریک آمیز در کتب درسی علیه غیر مسلمانان بودیم، اما هنوز مواد بسیاری از نقض حقوق بشر و ترویج افکار تکفیری در این کشور وجود دارد. بسیاری از فعالان حقوق بشری با آنکه معتقدند ریاض مسیری طولانی برای رسیدن به استانداردهای جهانی حقوق بشر در پیش دارد، اما با این حال اصلاحات این پادشاهی محافظه کار را تحسین می کنند.
محمد بن سلمان در رسانه های غریی عموما به عنوان موتور محرکه اصلاحات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در شبه جزیره عربستان شناخته میشود اما وقایعی همچون آغاز تجاوز نظامی به یمن و بمباران غیر نظامیان، قتل روزنامه نگار مشهور سعودی یعنی جمال خاشقچی در کنسولگری عربستان قضاوت درباره این فرد جوان را بسیار سخت کرده است.
شاهزاده ای که روابطی مستحکم با دونالد ترامپ و داماد وی جارد کوشنر داشت که همین امر در دولت جدید دموکرات ها علاوه بر ایجاد سایه بدبینی در روابط ریاض و واشنگتن، می تواند سبب سست شدن جایگاه ولیعهد جوان سعودی نیز شود.
بایدن ساکن جدید کاخ سفید در طول مبارزات انتخاباتی خود وعده داده بود که رویکردی متفاوت در قبال پادشاهی سعودی اتخاذ کند. مسئله حقوق بشر و ارزیابی مجدد در روابط میان ریاض و واشنگتن دو مسئله اساسی بود که بایدن بر روی آنها اصرار می کرد.
در مقابل مقامات سعودی برای نشان دادن حسن نیت به رییس جمهور آمریکا اقدام مشخصی انجام ندادند. عربستان نه تجاوز نظامی به یمن را متوقف کردد و نه تلاشی برای روشن شدن پرونده جمال خاشقچی برای پاسخ به افکار عمومی انجام داد. با این حال برخی اقدامات ریاض مانند کاهش چشمگیر حکم اعدام قدری سبب بهبود چهره حقوق بشری این کشور شده است.
کمیسیون حقوق بشر عربستان سعودی اواسط ماه پانویه 2021 اعلام کرد که این کشور ۲۷ نفر را در سال ۲۰۲۰ اعلام کرده است. این در حالی است که این آمار در سال ۲۰۱۹، ۱۸۴ اعدام ثبت شده بود. در چهار سال گذشته محمد بن سلمان با مهار دستگاه مذهبی عربستان اقدام به اعطا آزادی بیشتر به زنان، برگزاری کنسرت، افتتاح سالن های سینما کرده است.
موضوع دیگری که حکام سعودی به خاطر آن مورد انتقادات گسترده قرار می گیرند؛ مسئله تعقیب گروه های حقوق بشری و زندانیان سیاسی است. با این حال دولتمردان ریاض برای تنظیم روابط خود با دولت جدید آمریکا، حکم برخی منتقدین خود همچون ولید فتیحی پزشک آمریکایی-سعودی از شش سال به سه سال و سپس به دو ماه را کاهش دادند. حکمی که تاکنون نیمی از مدت آن گذشته و باقی آن نیز به حالت تعلیق درآمده است. البته فتیحی ۳۸ ماه ممنوع الخروج خواهد بود.
سال گذشته نیز لجین الهذول یکی از برجسته ترین زندانیان سعودی به اتهام به اشتراک گذاشتن اطلاعات با دیپلمات ها و روزنامه نگاران خارجی به ۵ سال و ۸ ماه زندان محکوم شد. جیک سالیوان مشاور امنیت ملی بایدن در صفحه توییتر خود در واکنش به این حکم آن را ناعادلانه و آزار دهنده دانسته است.
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.