آیا نیروهای کار خارجی، کویت وعمان را ترک میکنند؟
روزنامهی الجریدهی کویت در ۴ اسفند/ ۲۲ فوریه تأکید کرد که “کویتیسازی ِ مشاغل” اولویت اول بسیاری از نمایندگان مجلس خواهد بود.
در همان روز، روزنامهی انگلیسی زبان کویت تایمز اشاره کرد که “جمعیت کویت در سال ۲۰۲۰ (۱۳۹۸/۹۹ )… به ۴.۸ میلیون نفر کاهش یافته است.” این رسانه همچنین گزارش کرد که “از زمان آغاز بیماری فراگیر کووید-۱۹ و تعطیلیها و اعمال محدودیتها، بیش از ۱۳۰ هزار مهاجر از کشور خارج شدهاند.”
روزنامهی تایمز عمان در ۶ اسفند/ ۲۴ فوریه در گزارشی اعلاک کرد که تعداد معلمان عمانی در مدارس دولتی پادشاهی به ۴۸ هزار نفر رسیده است. این روزنامه در همان روز به نقل از وزیر کار عمان، محاد بن سعید باعوین، توضیح داد که هدف مسقط این است که “جویندگان کار عمانی را در ۲۸ موسسهی آموزش عالی کشور، جایگزین نیروی کار انسانی خارجی کند. “
رسانهی خلیج آنلاین ِ مستقر در انگلیس، در مقالهای که در ۶ اسفند/ ۲۴ فوریه منتشر کرد، ادعا کرد که حدود ۵۶ هزار کارگر آسیایی در دسامبر (آذر/ دی) سال گذشته، عمان را ترک کردهاند. این رسانه همچنین تأکید کرد که بیشتر این کارگران اهل هند، بنگلادش و پاکستان هستند.
روزنامهی الوطن عمان، در مقالهای که در ۲۸ به بهمن/ ۱۶ فوریه منتشر کرد، نوشت که “قطار عمانیسازی امید جویندگان کار را به همراه میآورد”. تخمین زده میشود که تعداد کارجویان ثبت شده در وزارت کار حدود ۵۰ هزار نفر” باشد. به گفته الوطن، سلطان در مسیر درست “اجرای چشمانداز بلندپروازانهی ۲۰۴۰ عمان” قدم بر میدارد.
زمینه/تحلیل: عمان و کویت برنامههای جایگزینی شمار فزایندهای از کارگران خارجی با اتباع خود را به جلو انداختهاند. ملیشدن نیروی کار نقشی اساسی در استراتژیهای توسعهی چشمانداز ۲۰۳۵ کویت و ۲۰۴۰ عمان ایفا میکنند. حکومتهای مستقر در مسقط و شهر کویت، هر دو، این اقدامات را برای جلوگیری از افزایش بالقوهی بیکاری در بین شهروندان جوان مفید میدانند.
در ۳۰ مهر ۱۳۹۹/ ۲۱ اکتبر ۲۰۲۰، اعضای مجلس امت، نهاد قانونگذار منتخب کویت، به اتفاق آرا، قانونی را برای کاهش تعداد مهاجران در کشور تصویب کرد. این اقدام تلاشی بود برای برقراری تعادل دوباره در جمعیت کویت. این در حالی است که کویتیها به طور فزایندهای نگران این واقعیت هستند که ۷۰ درصد جمعیت این کشور را کارگران خارجی تشکیل دادهاند.
عامل اصلی اعتراضات ضد دولتی سال ۱۳۸۹/ ۲۰۱۱ در عمان، نگرانیهای عمومی عمانیهای جوان در مورد بیکاری بود، در حالی که کارگران خارجی از نقش بسیار برجستهای برخوردار بودند. مسقط اخیراً اقداماتی را برای رسیدگی به این نگرانیهای دیرپا و تسریع “عمانیسازی” نیروی کار خود انجام داده است. در سال ۱۳۹۶/ ۲۰۱۸، سلطنت صدور ویزا برای ۸۷ عنوان شغلی را متوقف کرد. سال بعد، مقررات جدیدی وضع شد که اقامت و کار برای خارجیها را در عمان دشوارتر کرد. اخیراً، در اوایل سال میلادی جاری، دولت هزینههای مربوط به استخدام کارمندان خارجی را افزایش داد.
علاوه بر اقدامات مذکور، همهگیری کووید-۱۹ نیز کاهش تعداد مهاجران در عمان و کویت را تسهیل کرده است. در واقع، بسیاری از کارگران خارجی به دلیل محدودیتهای سفر مربوط به کووید-۱۹ در کشورهای مبدا خود گرفتار شدهاند و در نتیجه اجازهی اقامت خود را از دست دادهاند.
چشمانداز: مسقط و کویت همچنان برای ایجاد فرصتهای شغلی بیشتر برای جوانان خود تحت فشار قرار دارند. در عین حال، قیمت نفت -منبع اصلی درآمد هر دو کشور- نیز همچنان تحت تأثیر بیماری فراگیر کووید-۱۹ است.
در چنین شرایطی، بعید به نظر میرسد که دولت در کویت با تقاضای مردم و شورای ملی مبنی بر اشتغالزایی برای شهروندان جوان، با کاهش تعداد کارگران خارجی مخالفت کند. به عنوان مثال، کویت اخیراً تصمیم به فسخ قرارداد کارمندان خارجی وزارت آموزش و پرورش گرفته است و قصد دارد تا اواسط سال ۲۰۲۱ (۱۳۹۹/ ۱۴۰۰) تنها کویتیها در شرکتهای نفتی عمومی کار کنند.
در همین حال، عمان احتمالاً به کاهش نیروی کار خارجی سرعت خواهد بخشید. میزان کاهش تعداد کارگران خارجی در عمان در سال ۲۰۱۸ (۱۳۹۶/۹۷) برابر ۳.۶ درصد، در سال ۲۰۱۹ (۱۳۹۷/۹۸) برابر ۴.۲ درصد و در سال ۲۰۲۰ (۱۳۹۸/۹۹) برابر یا ۱۵.۷ درصد بوده است. به طور منطقی میتوان انتظار داشت که این روند در سال ۲۰۲۱ (۱۳۹۹/۱۴۰۰) نیز ادامه یابد.ااحتمالاً اشتغالزایی برای عمانیها، اهمیت زیادی برای محبوبیت رهبری این کشور خواهد داشت، به خصوص که پادشاهی قصد دارد میزان رفاه را تا حد زیادی کاهش دهد. با این وجود، خروج بیسابقهی مهاجران از کشور ممکن است برنامههای چشمانداز ۲۰۴۰ را به خطر بیندازد؛ برای این منظور باید بخش خصوصی این کشور تقویت شود و سرمایهگذاریهای خارجی بیشتری جذب شوند.
منبع:https://amwaj.media
- برچسب ها: اندیشکده, اندیشکده جریان, بیکاری, جریان, عمان, عمانیسازی, کووید-١٩, کویت, کویتیسازی