مذاکرات تعیین مرز میان لبنان و رژیم صهیونیستی

وزارت امور خارجه آمریکا پس از اتمام دور نخست گفتگوها اعلام کرد: «در جریان این مذاکرات، نمایندگان طرفین گفتگوهای سازنده‌ای را داشتند و بر تعهدشان برای ادامه مذاکرات در اواخر این ماه تاکید کردند.» آمریکا در یک دهه گذشته تلاش بسیاری داشته تا لبنان و رژیم صهیونیستی را برای رفع مشکلات دریایی سر میز مذاکره بیاورد و در سه سال گذشته این تلاش‌ها شدت یافت.

یووال اشتاینیتز وزیر انرژی رژیم صهیونیستی گفت: «طرفین در مورد شکل مذاکرات گفتگو کردند و زمان بندی مذاکرات آتی که در هفته‌های آتی برگزار می‌شود را برنامه ریزی کردند. هیات لبنانی اعلام کرده است که جلسه بعدی مذاکرات روز 28 اکتبر برگزار خواهد شد و ادامه جلسات مذاکره هر دو هفته یک بار برگزار می‌شود. همزمان رسانه های خبری مدعی شدند هیچ تصویری از جلسه مذاکرات منتشر نشده است؛ چرا که طرف لبنانی از گرفتن عکس با هیات صهیونیستی خودداری کرده است. طرف لبنانی در بیانیه‌ای تاکید کرد که جلسه مذاکره غیر مستقیم و فنی برگزار شده است. پیش از این طرف لبنانی اعلام کرده بود که نمایندگان لبنان در اولین دیدار در چارچوب مذاکرات مرز دریایی در روز چهارشنبه به صورت مستقیم با هیات اسرائیلی صحبت نخواهند کرد.

شبکه تلویزیونی المنار در شرح مذاکرات غیر مستقیم میان هیات لبنانی و صهیونیستی، گزارش داد: هیات لبنانی با اسرائیلی‌ها صحبت نمی‌کرد. مترجم آنها با سازمان ملل و هیات آمریکایی صحبت می‌کرد و سپس پیام لبنانی‌ها از طریق آنها به هیات اسرائیلی منتقل می‌شد و بالعکس.

چادرهای آبی رنگ؛ محل مذاکرات رژیم صهیونیستی و لبنان

برخی آغاز مذاکرات بین بیروت و تل آویو در جنوب لبنان را در شرایطی نشانه ضعف رویکرد حزب الله می خوانندکه شب پیش از مذاکرات جنبش امل و حزب الله درخواست کردند که هیات لبنانی تنها متشکل از مقامات نظامی باشد و دولت در نهایت یک مقام وزارت خارجه را از تیم مذاکره کننده بیرون کشید. بسام یاسین معاون رئیس ستاد مشترک ارتش لبنان به عنوان سر تیم مذاکره کننده بیروت جلسه مذاکره را اولین گام در یک سفر هزار مایلی توصیف کرد و گفت: «به دنبال آن هستیم که مذاکرات طوری پیش برود تا بتوانیم پرونده را در مدت زمان منطقی به نتیجه برسانیم.»

ارتش لبنان نیز با انتشار پیامی در صفحه توئیتر نوشت: «مذاکرات در راستای منافع عالی کشور ما و ایجاد حاکمیت ملی در مرزهای لبنان است و به کشور این امکان را می‌دهد تا بر روی منابع طبیعی نفت و گاز در منطقه انحصاری اقتصادی خود که تحت محافظت قوانین بین المللی است، سرمایه گذاری نماید.»

اما تیم مذاکره کننده صهیونیستی به رهبری اودی ادیری مدیر کل وزارت انرژی و نمایندگانی از شورای امنیت ملی و وزارت خارجه این رژیم در حالی با گذر از منطقه مرزی روش هانیکرا (نزدیک به ناقوره محل برگزاری مذاکرات) در محل مذاکرات حاضر شدند که تظاهرات کنندگان چپ گرای اسرائیلی از جنبش موسوم به «زنان در پی صلح» در همین مسیر با سردادن شعارهایی به انگلیسی، عربی و عبری با پیام “دیروز اماراتی‌ها، امروز لبنان، فردا فلسطینی‌ها”با دفاع از صلحی که حقوق فلسطینیان را به رسمیت بشناسد، اعتراض خویش را نسبت به این مذاکرات اعلان داشتند.

معترضین جنبش زنان در پی صلح در جوار مرزهای سرزمین های اشغالی و لبنان

نتانیاهو نیز روز پنجشنبه 15 اکتبر یک روز پس از انجام مذاکرات در جلسه رای گیری تایید توافق ابراهیم در صحن پارلمان رژیم صهیونیستی ضمن درخواست برقراری صلح با لبنانی‌ها، گفت: «از آغاز صهیونیسم همواره سلاح تدافعی در یک دست داشتیم و دست دیگرمان به سمت هر کسی که خواهان صلح است، دراز بوده. گفته می‌شود که با دشمن صلح برقرار می‌شود. خیر، صلح با کسی برقرار می‌شود که به دشمنی پایان داده است.» نتانیاهو همچنین اعلام کرد که صلح با کسانی برقرار می‌شود که خواهان صلح هستند نه کسانی که همچنان متعهد به نابودی شما هستند. نتانیاهو در این خصوص گفته است که نور امیدی را در مذاکرات بین اسرائیل و لبنان جهت حل مشکلات دریایی می بیند.

مذاکرات روز چهارشنبه گذشته به زعم لبنانی‌ها به هیچ وجه از نوع مذاکره عادی سازی روابط به حساب نمی‌آید و صرفا با هدف رفع مشکلات دیرینه لبنان و رژیم صهیونیستی و در راستای استفاده از منابع طبیعی نفت و گاز در آب‌های مدیترانه و بحث در مورد مسائل فنی تعیین مرز مناطق انحصاری اقتصادی دو طرف صورت پذیرفت. هیچکدام از طرفین قادر به بهره برداری از منابع گاز در منطقه مورد مناقشه مثلثی شکل در آب‌های مدیترانه نیستند. طول منطقه مورد مناقشه در عریض ترین حالت بیش از 15 کیلومتر و به طور میانگین به طول 5 تا 6 کیلومتر و گفته می‌شود که حدود 2 درصد از آب‌های اقتصادی رژیم صهیونیستی را شامل می‌شود.

مقامات آمریکایی و لبنانی گفته‌اند که مناقشه در مناطق زمینی بین اسرائیل و لبنان از یک کانال متفاوت دنبال خواهد شد اما منبع آگاه وزارت انرژی رژیم صهیونیستی اظهار داشت که هنوز هیچ توافق نهایی در این زمینه صورت نگرفته است. رژیم صهیونیستی می‌خواهد دو مساله را به صورت جداگانه پیگیری کند به این علت که ابتدا نتیجه مذاکرات تعیین مرز دریایی را با موفقیت پیش ببرد و پس از آن گفتگو درباره مناطق مورد مناقشه زمینی را در دستور کار قرار دهد. موضع لبنانی ها البته تقدم مذاکرات زمینی بر مذاکرات دریایی است چرا که مبداء تعیین مرز دریایی را نقطه زمینی مورد مناقشه تعیین خواهد کرد.

تصویر نقاط مرزی زمینی و دریایی مورد مناقشه لبنان و رژیم صهیونیستی

باید توجه داشت که این مذاکرات مسبوق به سابقه است. در ژوئن 2007 وزرای شیعه و یک وزیر مسیحی دولت فواد سینیوره استعفا کردند. دولت لبنان قانونا ساقط شد. اما این دولت اصرار داشت به کار خود ادامه دهد و با تظاهرات و اعتراضات مردم برخورد کرد. دولت لبنان مهندسی را برای توپوگرافی مشخص کرد و با قبرس مرزهای دو کشور را معین کردند که نقطه 1 در تصویر بالا به عنوان نقطه مرزی بین لبنان، قبرس و اسراییل مشخص شد. با این حساب تل آویو 850 کیلومتر مربع از آبهای لبنان را به چنگ آورد. توافق دولت سینیوره و قبرس زیر سوال است. ضمن اینکه دولت سینیوره برای توافق با قبرس از نقشه های قدیمی پادشاهی بریتانیا استفاده کرده بود. بعدا لبنان نقطه جدیدی به نام 23 را تعیین کرد که با استناد به چند صخره و قانون بین المللی دریانوردی، مرز واقعی لبنان را نشان میداد که در تصویر بالا مشخص شده است. بنابراین این اختلافات عموما بر سر این نقاط اختلافی است که بیشتر جنبه فنی و تخصصی دارد.

آمریکا در این میان اخلال کرده و فردریک هوف نماینده این کشور با پادرمیانی جانبدارانه، خطی را تعیین کرد که به لبنان 500 کیلومتر مربع و به اسراییل 350 کیلومتر مربع اعطا میکرد اما لبنان مخالفت کرد. در اینجا توافق شد که چارچوبی برای مذاکرات مشخص شود که قواعدی برای مذاکره غیر مستقیم تعیین کند.