علل و زمینه های موضع گیری متفاوت قزاقستان نسبت به انفجار بیروت

با وقوع انفجار بیروت، جمهوری‌های آسیای مرکزی نیز طی روزهای پس از آن پیام‌های مختلفی برای میشل عون، رئیس‌جمهور لبنان ارسال کردند. با این حال پیام قاسم ژومارت توکایف، رئیس‌جمهور قزاقستان در مقایسه با روسای جمهور 4 کشور دیگر منطقه متفاوت بود. در حالی که امامعلی رحمان، قربانقلی بردی‌محمداف، شوکت میرضیایف و سورانبای جین‌بیک‌اف، صرفا با پیام‌های مختصری به بیان تسلیت و بدون پیشنهاد ارائه کمک و یا اظهار نگرانی خاصی از تحولات پس از انفجار بسنده کردند، پیام توکایف و به طور کلی موضع‌گیری مقامات قزاق کمی متفاوت‌تر بود. توکایف صرفا به یک پیام تشریفاتی بسنده نکرد و شخصا با میشل عون به صورت تلفنی مکالمه کرد. در این مکالمه تلفنی علاوه بر پیام تسلیت، توکایف از همتای لبنانی خود درخواست کرد تا ضمانت‌های لازم را برای تامین امنیت حدود 200 شهروند قزاق که در این کشور حاضرند، ارائه دهد. در پاسخ نیز رئیس‌جمهور لبنان در این زمینه اظهار داشت که لبنان تمام تلاش خود را برای تامین امنیت شهروندان قزاق صورت خواهد داد.

نخستین و اولین زمینه از این موضع‌گیری متفاوت توکایف به آسیب وارد شده بر ساختمان کنسول‌گری سفارت قزاقستان در بیروت مرتبط است. طی این انفجار کنسول سفارت قزاقستان نیز دچار مجروحیت شده و این باعث نگرانی مقامات قزاق شد. با این حال، موضوع مهم‌تر مربوط به نیروهای نظامی قزاقستان است که در لبنان حاضرند. قزاقستان در سال 2018 و به پیشنهاد نورسلطان نظربایف، رئیس‌جمهور سابق این کشور با اعزام نیروهای نظامی قزاق به مرزهای لبنان در چارچوب نیروهای حافظ صلح سازمان ملل متحد موافقت کرد. این موضوع پس از آن صورت گرفت که در سال 2018 دوره عضویت قزاقستان در شورای امنیت سازمان ملل (به عنوان عضو غیردائم) پایان یافت و مقامات قزاق تلاش‌هایی را برای تبدیل شدن به میانجی‌گر بحران‌های منطقه‌ای صورت دادند. در این چارچوب 120 نفر از نیروهای نظامی قزاق که در کارولینای جنوبی (ایالات متحده آمریکا) آموزش‌های نظامی دیده بودند، به عنوان نیروهای حافظ صلح به جنوب لبنان اعزام شدند.

حفظ امنیت نیروهای نظامی قزاق یکی از محورهای کلیدی مد نظر توکایف در مذاکره با میشل عون بود. به نظر می‌رسد قزاقستان هراسی جدی از بروز درگیری‌های احتمالی در جنوب لبنان دارد. از همین رو، مدتی پس از انفجار سریعا اسکادران سوم نیروهای خود را پس از یک ماموریت 8 ماهه از لبنان خارج کرد. در عین حال 4 روز پس از خروج اسکادران سوم، یک گروه نظامی پزشکی شامل تیمی 29 نفره از پرسنل پزشکی ارتش و 4 مستشار نظامی راهی لبنان شدند. پیش‌تر نیز پس از تهدید طالبان از حضور نیروهای نظامی قزاق در ائتلاف بین‌المللی در افغانستان، این کشور سریعا نیروهای خود را از این کشور فراخواند.

شایان ذکر است قزاقستان عمیق‌ترین و گسترده‌ترین روابط را با رژیم صهیونیستی در میان کشورهای آسیای مرکزی برقرار کرده است. این روابط علاوه بر حوزه‌های سیاسی و اقتصادی، شامل حوزه‌های نظامی و امنیتی نظیر خرید تسلیحات، همکاری‌های اطلاعاتی و حتی چارچوب‌هایی نظیر عملیات حفظ صلح در لبنان می‌شود.