ابتدا طرح اعطای رأی عدم اعتماد به کابینه به ابتکار حزب یشعتید به رهبری لاپید، با 34 رأی مثبت و 47 رأی منفی موفق به کسب اکثریت نشد و با اختلاف 13 رأی شکست را پذیرا شد. سپس طرح عدم اعتماد به کابینه که توسط دو حزب یامیناه به رهبری «نفتالی بنت» و اسرائیل خانه ما به رهبری «آویگدور لیبرمن» نیز با تنها 23 رأی مثبت و 49 رأی منفی از دور خارج شد.
این دو تلاش چهارمین تلاش اپوزیسیون برای خلع نتانیاهو از نخست وزیری به حساب میآیند که هر بار با شکست روبهرو شدهاند. در این میان تنها تغییر اساسی بهوجود آمده در تلاشهای اخیر اپوزیسیون، پیوستن نفتالی بنت به جمع حامیان برکناری بی بی است که هفته گذشته رسماً اعلام کرد خود را کاندیدای نخست وزیری میداند. این امر اگرچه وضعیت اپوزیسیون را نسبت به قبل تقویت خواهد کرد، اما با توجه به اینکه حزب یامیناه تنها 5 کرسی در کنست کنونی در اختیار دارد تا پیش از قطعی شدن برگزاری انتخابات تأثیر معنیداری بر جایگاه اپوزیسیون برجا نخواهد گذاشت. اما موضع سران یامیناه از جمله بنت، «آیلت شکد» و «بتصلائل اصموطریچ» پس از مدتی خودداری مصلحتی، به حمایت از ایده انتخابات زودهنگام تغییر کرده است. به نظر میرسد البته یامیناه راه درازی تا تبدیل شدن به اسرائیل خانه مای دوم در پیش دارد. هنوز امکان همکاری ایجابی میان این حزب و دیگر احزاب اپوزیسیون یعنی مرتص، یشعتید-تلم و بیش از همه فهرست مشترک عربی بسیار ضعیف می نماید ولی نمایندگان این حزب کم کم در موارد سلبی (بهخصوص در مواردی که معطوف به برکناری کابینه نتانیاهو – گانتز است) در حال روی آوردن به همکاری با اپوزیسیون هستند. اما در میانه ارائه طرح رأی عدم اعتماد به کابینه توسط دو حزب یامیناه و اسرائیل خانه ما، حزب لیکود در بیانیهای اعلام کرد: «سرانجام بنت نیت خود را برای خروج از جناح راست و پیوستن به لاپید و عربها آشکار کرد.» بنت نیز در پاسخ به این حمله تصریح کرده که هدف او تنها عزل کابینه شکست خورده بی بی – گانتز است نه حمایت از کاندیداتوری لاپید برای نخست وزیری.
یائیر لاپید
باوجود شکست طرحهای عدم اعتماد به نخست وزیر، لاپید اعلام کرده که هفته آینده و احتمالاً در روز چهارم نوامبر که ضرب الاجل حزب آبی و سفید به لیکود برای تصویب بودجه به پایان میرسد، طرح دیگری برای عدم اعتماد به کابینه بی بی را به صحن کنست خواهد آورد. او در جملاتی کنایی به متحدان سابقش در حزب آبی و سفید گفت: «تردید ندارم که این بار اعضای حزب آبی و سفید به وعده خود عمل خواهند کرد.» مقصود او این است که نمایندگان آبی و سفید باید به خط قرمزی که برای تدوین بودجه تعیین کردهاند پایبند بمانند و این بار به نفع طرح عدم اعتماد به کابینه رأی دهند. با این وجود بهنظر میرسد لاپید در این مورد خوشبینی زیادی دارد و اگر طرح رأی عدم اعتماد مجدد به پلنوم کنست بیاید بازهم آبی و سفیدها به آن رأی مثبت نخواهند داد. یکی دیگر از عوامل موثر در تصمیم گانتز و دیگر نمایندگان حزب آبی و سفید در این زمینه انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده است. در این راستا یکی از مقامات حزب آبی و سفید در گفتوگو با روزنامه جروزالم پست اعلام کرده: «تنها و تنها آبی و سفید درباره زمان انتخابات آینده تصمیم میگیرد.» وی همچنین اعلام کرده این حزب تا وقتی برنده انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دقیقاً مشخص نشود نمیتواند زمان انتخابات را مشخص کند. بهطور مشخص این گزاره در پشت اظهارات این مقام حزب آبی و سفید پنهان است که «انتخابات آمریکا عامل میانجی مهمی در میزان قدرت بی بی خواهد بود و در صورت شکست دونالد ترامپ، بی بی هم آسیبپذیر خواهد شد.»
اما در سمت دیگر ماجرا همزمان با صف کشی احزاب راست منتقد سیاست های نتانیاهو، زمینه برای تشکیل جبهه مستقل راستگرا با همکاری بنت و لیبرمن نیز تقویت شده است. حزب اسرائیل خانه ما که ملیگراتر از حزب لیکود به حساب میآید در یک سال گذشته به دلیل تشدید اختلاف میان لیبرمن و نتانیاهو بر سر نقش جناح مذهبی در کابینه به آنجا رسیده که لیبرمن حاضر به همکاری با بی بی و حضور در کابینه او نیست. به نظر میرسد حزب یامیناه نیز در همین مسیر گام برمیدارد اما به دلیل علقههای مذهبی این حزب و گرایش شدید دستراستی آن نسبت به اسرائیل خانه ما امکان همکاری این حزب با نیروهای میانهروتر و چپگرا بسیار کمتر است.
نفتالی بنت و آویگدور لیبرمن در پلنوم کنست
در تحلیل نهایی میتوان گفت ممکن است دو حزب اسرائیل خانه ما و یامیناه بتوانند ائتلافی با ایده «راست منهای بی بی» تشکیل دهند. نظرسنجیها هم در حال حاضر نشان میدهد که این دو حزب رویهمرفته بیش از حزب لیکود کرسی بهدست میآورند. این امر میتواند موجب تقسیم شدن آرای جناح راست شده و بقای نتانیاهو را در معرض خطری جدی قرار دهد. تجربه ثابت کرده که نتانیاهو وقتی در میان جناح راست رقیبی جدی داشته علاقهای به برگزاری انتخابات نشان نخواهد داد و برعکس وقتی اصلیترین رقیب او متعلق به جناح چپ – میانه باشد به دلیل اینکه میتواند خود را به عنوان قهرمان جناح راست-مذهبی به افکار عمومی معرفی نماید، معمولاً از رقابت استقبال کرده و اغلب نیز موفق بوده است. اما در شرایط کنونی اگر اختلافات میان بی بی و گانتز منجر به انحلال کنست و اعلام انتخابات زودهنگام شود، با احتمال بازگشت گانتز به جناح پیشین، انتخابات سه قطبی خواهد شد که دو قطب آن راستگرا و قطب دیگر نیز از تا حدی دارای گرایش راست میانه خواهد بود و این امر به ریزش احتمالی بخشی از آرای حزب لیکود خواهد انجامید که به هیچ روی نمیتواند سناریوی مناسبی برای انتخابات باشد. بنابراین به نظر میرسد نتانیاهو برای برگزاری انتخابات عجله نخواهد کرد و میکوشد با کنترل نسبی بحران کرونا، اصلیترین برگ برنده حزب یامیناه را از دستش خارج کرده و بخشی از آرای از دست رفته را مجدداً متوجه خود سازد.
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.