پس از اینکه در هفتههای گذشته شاهد درخشش نسبی دو حزب اپوزیسیون یعنی، «یشعتید – تلم» به رهبری لاپید و «یامیناه» به رهبری «نفتالی بنت» بودیم، نظرسنجیهای هفته جاری نیز به نوعی نمایانگر همین روند بوده است. این نظرسنجیها عمدتاً گویای سه روند نسبتاً همسو هستند؛ روند نخست عبارت است از تداوم ریزش آرای حزب لیکود با وجود صدرنشینی این حزب با اختلافی قابل توجه نسبت به اصلیترین رقیب خود. دومین روند مورد نظر رویکرد منفی افکار عمومی درباره بی بی در صورت قطعی شدن برگزاری انتخابات زودهنگام مجدد در سرزمینهای اشغالی است و روند سوم عبارت است از عدم رضایت غالب مشارکت کنندگان در نظرسنجیهای جدید از کابینه اضطرار ملی.
نمودار1) نوسان محبوبیت احزاب سیاسی رژیم صهیونیستی (آوریل تا 13 اوت 2020)
حزب لیکود در دو نظرسنجی پیاپی که روزنامه معاریو آنها را منتشر کرده به ترتیب 29 و 27 کرسی به دست آورده است. البته برای اینکه مطمئن شویم حزب لیکود در بین افکار عمومی واقعاً دچار این میزان افت و بازگشت به کانال 20 کرسی شده، نیازمند نظرسنجیهای بیشتری هستیم. در این دو نظرسنجی حزب یشعتید – تلم 19 و 20 کرسی به دست آورده و حزب دستراستی یامیناه 14 و 18 کرسی را از آن خود کرده است. این سه حزب در واقع بیشترین تحرک (اعم از مثبت یا منفی) را به نام خود ثبت کرده اند. تحرک دو حزب اخیر مثبت و حزب لیکود تنزلی بوده است.
یکی از تحلیلهای اخیر وبسایت تایمز اسرائیل، با اشاره به روند اعتراضات علیه نتانیاهو از یکسو و درخشش ستاره اقبال نفتالی بنت و حزب یامیناه در یک ماه اخیر تصریح کرده که نتانیاهو در صورت بهوجود آمدن امکان گفتوگو و همکاری میان این دو حزب (علیرغم اختلافات ایدئولوژیک) به شدت ضربهپذیر خواهد شد و دیگر نمیتواند بهراحتی محوریت خود را در جناح راست حفظ نماید. از سوی دیگر شاید نیازی نباشد که بنت و یامیناه راهی به این درازی را بپیمایند و برای زمینگیر کردن نتانیاهو به همکاری با جناح چپ رویبیاورند؛ زیرا احتمالاً شکلگیری همکاری ایجابی میان احزاب یامیناه، اسرائیل خانه ما (به رهبری «آویگدور لیبرمن»)، یشعتید – تلم و آبی و سفید چشمانداز محتملتری به نظر می رسد.
در همین راستا اعضای ارشد یامیناه از بنت گرفته تا «بتصلائل اصموطریچ»، وزیر پیشین ارتباطات مدعی شدهاند، این حزب در صورت تکرار انتخابات هیچ تعهدی برای توصیه مجدد نتانیاهو به عنوان نامزد نخست وزیری نخواهند داشت. البته این شکاف میان یامیناه و نتانیاهو با توافق جدید میان ابوظبی و تلآویو که منجر به تعلیق الحاق کرانه باختری به رژیم شده و در قسمت بعد به آن اشاره خواهیم کرد، شدیدتر از قبل نیز شده است. همانطور که در شماره قبل نیز اشاره کردیم روند فعلی حاکی از جهت گیری هسموی حزب یامیناه به سمت حزب اسرائیل خانه ما است. اگرچه حزب یامیناه گرایش راستگرایانه شدیدتری دارد و در سالهای اخیر تمایلی به همکاری با جناح میانهرو و چپ نشان نداده، اما نبایست احتمال بهوجود آمدن همکاری سلبی این دو بر ضد نتانیاهو را نادیده گرفت. چه اینکه در بازه توصیه کاندیداهای نخست وزیری شاهد همکاری سلبی حزب ملیگرای اسرائیل خانه ما با فهرست مشترک عربی برای سد کردن راه نخست وزیری نتانیاهو بودیم.
براساس این دو نظرسنجی در وضعیت سایر احزاب نسبت هفته گذشته تحولی رخ نداده است. تنها خبر قابل توجه دیگر اظهار علاقه «امیر پرتص»، رهبر حزب کارگر و وزیر اقتصاد کنونی رژیم در ادغام با حزب آبی و سفید در صورت تکرار شدن انتخابات است. حزب کارگر در ماههای اخیر در همه نظرسنجیها زیر حدنصاب باقی مانده و پرتص برای حل این معضل درصدد است قدیمیترین حزب سیاسی رژیم صهیونیستی را در حزب گانتز ادغام نماید. بسیاری از فعالان و اعضای حزب کارگر در این خصوص با وی مخالفند و میگویند در صورتی که حزب کارگر نتواند از خود استقلال رأی نشان دهد و طراوت گفتمانی خود را بازسازی نکند، به خواب ابدی فرو خواهد رفت.
همانطور که در آغاز این گفتار نیز اشاره کردیم دو فقره نظرسنجی دیگر نیز در هفته گذشته برگزار شده است. در یکی از نظرسنجیها از مشارکت کنندگان سوال شده اگر رژیم صهیونیستی به سوی انتخابات سراسری مجدد برود، چه کسی را مقصر میدانید؟ در بیشتر نظرسنجیها بیش از 60 درصد مشارکت کنندگان نتانیاهو را مسئول این امر دانستهاند و نزدیک به 32 درصد دیگر نیز گانتز را مسبب چنین بحران میدانند. از سوی دیگر نظرسنجی مهم انجام شده در خصوص عملکرد کابینه اضطرار ملی با شراکت احزاب لیکود و آبی و سفید حاکی از نارضایتی 78 پاسخ دهندگان است. تنها 19 درصد از مخاطبین این نظرسنجی از کارنامه کابینه حاضر اعلام رضایت کردهاند و 3 درصد باقیمانده نیز گزینه «نمیدانم» را انتخاب کرده اند.
بدین ترتیب به نظر میرسد چشمانداز هیچ یک از این سه نظرسنجی برای نتانیاهو و حزب لیکود مطلوب نیست و احتمالاً همین امر نیز به عنوان یکی از عوامل موثر بر عقبنشینی بی بی از مطالبه بودجه یک ساله عمل کرده است. از سوی دیگر با توجه به توافق تلآویو و ابوظبی برای عادیسازی روابط احتمالاً باید منتظر تغییرات دیگری در محبوبیت احزاب سیاسی صهیونیستی باشیم؛ واکنشهای اولیه نشان میدهد باید منتظر جدایی هرچه بیشتر بخش بزرگتری از آرای جناح راست از نتانیاهو و لیکود و حرکت آنها به سوی یامیناه و نفتالی بنت باشیم. اما ممکن است محبوبیت بی بی در میان اقشاری که هنوز از صلح با فلسطینیان حمایت میکنند؛ افزایش یابد.
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.