عادی‌سازی روابط سودان با اسرائیل و احتمال بروز درگیری‌های داخلی
قاسم محبعلی در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به اعلام عادی سازی روابط سودان و رژیم صهیونیستی از سوی رئیس جمهور آمریکا، در خصوص علت انتخاب سودان از سوی آمریکا برای اعمال فشار در این مسیر، خاطرنشان کرد: دولت پیشین سودان تحت تحریم‌های بین‌المللی بود و حتی رئیس‌جمهورش تحت تعقیب دادگاه جنایات جنگی قرار داشت، همین مسئله محرومیت‌های زیادی برای این کشور ایجاد کرده است. دولت جدید در این کشور هم با بحران‌های شدید اقتصادی مواجه است.
وی افزود: دولت سودان به‌طورکلی دولت فقیری است و تحریم‌ها هم وضعیت کشور را بحرانی کرده است؛ ضمن اینکه این کشور با جنگ داخلی هم روبرو است؛ بنابراین برای اینکه بتواند از این بحران عبور کند نیازمند حمایت کشورهای ثروتمند عرب مانند عربستان سعودی و خروج از تحریم‌های آمریکایی، اروپایی و بین‌المللی است. باوجوداینکه سقوط عمرالبشیر، آمریکایی‌ها تغییر در مناسبات را به تغییرات در سیاست خارجی سودان موکول کردند.
سوءاستفاده دولت ترامپ از وضعیت سودان
این تحلیلگر مسائل خاورمیانه و آفریقا گفت: دولت ترامپ از این نقطه‌ضعف آن‌ها سوءاستفاده کرد و به آن‌ها فشار آورد که اگر می‌خواهند مشکلاتشان برطرف و از کمک‌های بین‌المللی بهره‌مند شوند و تحریم‌ها رفع گردد، باید روابطشان را با اسرائیل عادی‌سازی کنند. گروه جدیدی که بعد از عمرالبشیر روی کار آمده‌اند دیگر سیاست‌های گذشته را نداشتند ولی به نظر می‌رسد ناچارا این خواسته را پذیرفته‌اند.
رابطه با اسرائیل منشأ اختلافات و درگیری داخلی در سودان
محبعلی با اشاره به مخالفتهای جناح‌های سیاسی و مردمی سودان با این تصمیم دولت، ادامه داد: باوجوداینکه شاید بخش بزرگی از جامعه سودان هنوز آمادگی پذیرش این وضعیت را ندارد، اگر این مسئله بتواند رفاه و ثروت برای سودان بیاورد شاید دولت بتواند آن‌ها را هم مجاب به این تصمیم کند؛ اما با توجه به اینکه بعید است حتی این تغییر سیاست هم کمک چندانی به حل‌وفصل مشکلات معیشتی و اقتصادی سودان بکند ممکن است بعد از مدتی همین تصمیم به منشأ یکی از اختلافات و درگیری‌های داخلی سودان تبدیل شود.
وی با اشاره به اعلام دولت سودان مبنی بر ضرورت تصویب عادی‌سازی رابطه با اسرائیل از سوی مجلس انتقالی این کشور، گفت: به‌طورکلی و با لحاظ مسائل سیاسی و افکار عمومی در سودان ممکن است این مجلس رأی منفی به این تصمیم بدهد، اما با توجه به نیازی که حکومت سودان دارند و اینکه امکان ندارد بدون کمک عربستان و کشورهای خلیج‌فارس و آمریکا از این بحران عبور کنند ممکن است خود را ناچار به این تصمیم ببینند. چراکه خواهان لغو تحریم‌های بین‌المللی هستند تا کمک‌های بین‌المللی به سودان راه پیدا کند، بنابراین ممکن است از روی ناچاری و به دلیل فقر و نیاز به آن تن دهند.
سودان در انتظار نتایج انتخابات آمریکا
محبعلی درعین‌حال افزود: شاید آن‌ها با محول کردن این تصمیم به مجلس به دنبال این هستند تا این چند روز نیز بگذرد و ببینند نتیجه انتخابات آمریکا چگونه خواهد شد. ممکن است دولت بعدی اصراری که دولت ترامپ برای عای سازی روابط دارد را نداشته باشد. اگر بایدن انتخاب شود قطعاً از عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی حمایت می‌کند اما اینکه آن را جزء شروط اصلی‌اش بگذارد و خواست نتانیاهو، لابی یهودی و صهیونیست‌های داخل آمریکا را اولویت بگذارد بعید به نظر می‌رسد. احتمالاً سودانی‌ها هم هشیاری به خرج داده‌اند و زمان را به تأخیر انداخته‌اند تا ببینند دولت بعدی آمریکا چگونه خواهد بود.
وی توضیح داد: اگر ترامپ مجدداً روی کار بیاید، طبیعی است که ناچارند به آن تن دهند، اما اگر ترامپ نباشد شاید اصلاحاتی در آن انجام دهند و بتوانند از این وضعیت عبور کنند. به‌خصوص اینکه بعید است رابطه آمریکا با کشورهایی مانند کشورهای عربستان و خلیج‌فارس و دولت نتانیاهو به‌اندازه دوره ترامپ نزدیک باشد و دموکرات‌ها شاید فاصله بیشتری با آن‌ها ایجاد کنند و همین مسئله باعث شود سودانی‌ها و دیگر کشورها نفسی بکشند.
مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه در خصوص پیامدهای این اقدام سودان نیز گفت: سودان جزء کشورهای بزرگ مسلمان آفریقای شمالی است و نمی‌شود گفت این تصمیم بدون تأثیرات جدی خواهد بود. دولت‌های دیگری هم در منطقه هستند که ممکن است به این روند بپیوندند.
احتمال ایجاد بحران‌های جدید در شرق آفریقا
محبعلی ادامه داد: البته اولین اشتباهی که ترامپ عنوان کرد مخالفت با ساخت سد دریکی از سرچشمه‌های رود نیل در اتیوپی است و حتی تهدید کرد که ممکن است مصر آن را منفجر کند. این مسئله باعث شد که اختلافات در آن منطقه افزایش یابد. به این معنا که اگر سودانی‌ها مدیریت بهتری پیدا کنند با رابطه با غرب ممکن است بحران‌های جدید و جدی‌تری در آنجا ایجاد شود و همین‌طور رقابت‌ها و شکاف‌های جدیدی در منطقه شرق آفریقا تولید شود.
وی تأکید کرد: در مورد سایر کشورها در شمال صحرا که عموماً کشورهای اسلامی هستند، ممکن است این روند ادامه پیدا کند چراکه آن‌ها هم عموماً وضعیت مساعدی ازنظر اقتصادی و اجتماعی ندارند و نیازمند کمک‌های غرب، به‌خصوص آمریکا و سرمایه‌گذاری‌های غربی و اسرائیل هستند و اسرائیل می‌تواند از این فرصت سوءاستفاده و آن‌ها را مجاب کند که رابطه‌شان را عادی کنند.
تأثیر عادی‌سازی روابط اعراب بر انتخابات آمریکا
محبعلی همچنین با اشاره به تلاش ترامپ برای استفاده انتخاباتی از توافق عادی‌سازی روابط سودان با اسرائیل و تأثیر آن در انتخابات آمریکا نیز اظهار داشت: به لحاظ اولویت‌بندی، مسئله سیاست خارجی در انتخابات آمریکا مرتبه هفتم و یا هشتم رأی‌دهندگان است و به‌خصوص با توجه به شرایط همه‌گیری کرونا و تبعات ناشی از آن، چندان مسئله عمده‌ای در بین سایر مسائل آمریکایی‌ها نیست؛ اما ترامپ به دنبال این است که اصطلاحاً بالونی هوا کند و سایر مسائل را تحت تأثیر آن قرار دهد.
وی ادامه داد: او می‌خواهد به‌خصوص رأی جامعه یهودی آمریکا را که ازنظر اقتصادی لابی قدرتمندی در بین همه گروهای سیاسی و اجتماعی آمریکا هستند داشته باشد و آن‌ها را مجاب کند که تغییر رأی ندهند. ترامپ تلاش می‌کند مسائل نژادی و باورهای دینی را پررنگ کند و با طرح این مسائل سایر مسائل اقتصادی، اجتماعی مانند مهاجرت، بیکاری، سلامت مردم و بیمه را تحت تأثیر قرار دهد. این نوعی تقویت سیاست‌های پوپولیستی است که ترامپ در این دوره سعی کرده از آن استفاده کند و الان هم می‌خواهد در انتخابات از آن بهره ببرد.
محبعلی این اقدامات را بی‌تأثیر در انتخابات ندانست و درعین‌حال گفت: اما نمی‌توان گفت چندان می‌تواند آراء کسانی که تصمیم گرفته‌اند را تغییر دهد، به‌خصوص اینکه سودان در جامعه آمریکا نقش ویژه‌ای ندارد. شاید اگر کشورهایی مانند عربستان، الجزایر، عراق و پاکستان بودند فرق می‌کرد ولی سودان در افکار عمومی آمریکایی‌ها چندان شناخته‌شده نیست.
منبع:https://www.scfr.ir/
- برچسب ها: آمریکا, اتیوپی, اسراییل, الجزایر, انتخابات آمریکا, پاکستان, تحریم, ترامپ, خلیج فارس, دموکرات ها, رژیم صهیونیستی, رود نیل, سودان, عادی سازی روابط, عراق, عربستان عمرالبشیر, قاسم محبعلی, لابی یهودی, نتانیاهو
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
