نخستین قدم‌ها برای بازگشت به توافق هسته‌ای ایران؛ گام‌های بعدی چیست؟
«جو سیرینسیون» در این مقاله معتقد است تا زمانی که بایدن مسیر خود را اصلاح نکند، خطر از دست رفتن توافق و بازگشت دو کشور به مسیر درگیری در میانه بحرآن‌های داخلی متعدد آمریکا وجود خواهد داشت. بایدن همه تحریم‌های شدیداللحن ترامپ را حفظ کرده و مبادلات دیپلماتیک بین دو ملت را که در سال‌های دولت اوباما معمول بوده را بازنگردانده است. بایدن همچنان به کارزار شکست‌خورده «اعمال فشار حداکثری» ادامه می‌دهد، اما چرا؟
اهم نکات و گزاره‌های اصلی این مقاله
- از دیدگاه منطقی و قانونی، بایدن باید به توافقی که خودش در حصول آن نقش داشته، بپیوندد. بحران کنونی با ایران از زمان خروج ترامپ از توافق آغاز شد. بایدن با انتقاد شدید از اقدام ترامپ، آن را «یک بحران خود کرده» خواند که امنیت «ایالات‌متحده، منطقه و جهان» را کاهش می‌دهد. دولت بایدن به دنبال بازگشت ایران و آمریکا به توافقی هستند که برنامه هسته‌ای ایران را محدود می‌کند.
- در زمان کارزار انتخابات ریاست جمهوری به نظر می‌رسید بایدن به دنبال بازگشت سریع به برجام است و تصور می‌شد گروه او در دوران انتقال برنامه انجام این کار را تهیه کرده باشد؛ اما آنها در یک ماه اول هیچ پیشرفتی نداشتند و صرفا نظریه «انطباق در برابر انطباق» مبتنی بر اینکه ایران گام اول را بردارد، مطرح کردند. این رویکرد شبیه به «الگوی لیبی» جان بولتون است: طرف مقابل باید پیش از اقدام ایالات‌متحده همه کار انجام دهد.
گروه بایدن معتقد است این رویکرد «اهرم فشار» و امکان استفاده از «دیوار تحریم‌ها» را فراهم می‌کند؛ اما اشتباه می‌کند.
- بایدن احتمالاً نگران است که با برداشتن گام اول ضعیف به نظر برسد. مشاوران او هم از تاکتیک‌های فشار ایران عصبانی شده‌اند و به‌طور هم‌زمان برای مجازات ایران زیر فشار برخی محافظه‌کاران در حزب دموکرات قرار دارند. دولت بایدن که به دنبال حمایت هر دو حزب از برنامه نجات از کووید 19 است، نمی‌خواهد با اقدام سریع درباره ایران یک مسئله تفرقه‌انگیز را یادآوری کند.
نویسنده در پایان این مقاله معتقد است بایدن نمی‌تواند ایران را منتظر بگذارد. زمان به نفع بایدن نیست. احتمال اشتباه محاسباتی بالاست و افراد زیادی در دو کشور به دنبال نابودی کلی توافق هستند. بایدن هرچه بیشتر منتظر بماند، ریسک منازعه و درگیری در منطقه خاورمیانه بالاتر می‌رود و اکنون تنها راه مشخص در فاصله گرفتن از جنگ بازگشت سریع به برجام است.
منابع پژوهش در دفتر پژوهشکده موجود است.
- برچسب ها: آمریکا, ایالات متحده امریکا, ایران, برنامه هسته ای ایران, توافق هسته ای, جو بایدن, جو سیرینسیون, هسته ای
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
