تا زمانی که بایدن با محمد بن سلمان ولیعهد سعودی که جامعه اطلاعاتی آمریکا او را مسئول قتل فجیع جمال خاشقچی میداند، ملاقات نکند یا تماس نگیرد نمیتواند همکاری کامل سعودیها را در هیچ موضوعی جلب کند.
در بخش ذیل به نکات و گزارههای اصلی این یادداشت اشاره خواهیم کرد
- جو بایدن در ارتباط با عربستان سعودی با یک تنگنا مواجه است. او میداند که نمیتواند در ارتباط با آنها به وعدههای انتخاباتی خود عمل کند، زیرا منافع ملی آمریکا چیز دیگری را میطلبد. سفر هفته گذشته مکگورک و آموس هوخشتاین به ریاض برای قانع کردن آنها به پایین آوردن قیمت نفت با تولید بیشتر آخرین نمونه از اهمیت روابط با عربستان، باوجود اعلامیههای خودکفایی انرژی آمریکا، میباشد.
- تا زمانی که بایدن با محمد بن سلمان ولیعهد سعودی که جامعه اطلاعاتی آمریکا او را مسئول قتل فجیع جمال خاشقچی میداند، ملاقات نکند یا تماس نگیرد نمیتواند همکاری کامل سعودیها را در هیچ موضوعی جلب کند. علاوه بر این وی نمیتواند بهراحتی روابط با بن سلمان را تغییر دهد و دیدگاههای کابینه و حامیان انتخاباتی را نادیده بگیرد. حال سؤال اینجاست که بایدن چگونه میتواند این معضل را حل کند و بدون آنکه ارزشهای آمریکایی را پایمال کند و هزینه داخلی شدیدی را متحمل شود منافع استراتژیک ایالاتمتحده را حفظ کند؟ یکراه وجود دارد.
- برای چندین سال عربستان سعودی درگیر یک فرآیند تحول دفاعی تاریخی بوده است که نباید با چشمانداز ۲۰۳۰ اشتباه گرفته شود، یعنی برنامه عظیمی که توسط محمد بن سلمان در سال ۲۰۱۶ برای تنوع بخشیدن به اقتصاد نفتی و اصلاح نهادهای مختلف اجتماعی، آموزشی و مذهبی شروع شد. اگرچه اطلاعات کمی در مورد این طرح تحول دفاعی بسیار بزرگ وجود دارد اما این طرح جدیترین تلاش برای بازنگری نهادهای امنیت ملی پادشاهی از زمان تأسیس پادشاهی سعودی است.
- واشنگتن در سال ۲۰۱۸ بنا به درخواست سعودیها در راستای کمک به این طرح وارد عمل شد و متخصصان آمریکایی سفرهای متعددی به ریاض انجام دادند تا در مورد مسائل مربوط توسعه سرمایه انسانی، اطلاعات، اکتساب و حفظ نیرو و… مشاوره دهند.
- این کمکهای ایالاتمتحده برای سعودیها هرچند مفید بوده، اما میتوان گفت کافی نبوده است و با چالشهای مهمی مواجه است که عبارتاند از: ۱- رهبری پنتاگون و نقش مستشاری غیرنظامی ایالاتمتحده در عربستان سعودی بهطور کامل به وظایف عملنکرده و نیازمند محرکه بالایی میباشد. ۲- بین کارکنان ارتش ایالاتمتحده مستقر در عربستان و متخصصان دفاعی آمریکا در مورد چگونگی کمکها اختلافنظر وجود دارد که باعث شده است برخی از تلاشها در این زمینه متوقف شود. ۳- و اینکه سنتکام که برای چندین دهه به همکاری امنیتی با نیروهای مسلح عمومی عربستان مشغول است اکنون مسئولیت اصلی کمک به بازسازی بخش دفاعی را بر عهده دارد اما امروز صرفاً به امور تاکتیکی و عملیاتی محدودشده است.
- بااینحال هرچند دستیابی به این هدف نگرانیهای آمریکا در مورد نقض حقوق بشر در عربستان را برطرف نمیکند اما میتواند به در حفظ حقوق هنگام عملیاتهای هوایی عربستان مفید باشد. در حال حاضر پرسنل وزارت دفاع ایالاتمتحده با سوابق حقوقی با وزارت دفاع عربستان همکاری میکنند و به کارکنان آن در زمینه سیاست، حقوق جنگ، حقوق جزا و حقوق بینالملل مشاوره میدهند.
نویسنده در بخش پایانی یادداشت مینویسد:
از طریق ابزار اصلاحات دفاعی، دولت بایدن این فرصت را دارد که با سعودیها در مورد مسائل مهم امنیت ملی مشارکت کند و درعینحال منافع آمریکایی را ضمن حفظ ارزشها تأمین کند. از سویی میتوان گفت این راه تنها راه ازسرگیری مجدد روابط و بازسازی تدریجی اعتماد بین دو طرف میباشد.