در حالی که 12 روز از پذیرش آتش بس و پایان درگیری در غزه می‌گذرد، وضعیت هنوز به شرایط پیش از جنگ بازنگشته و در میان مطرح بودن مطالبات دو طرفه از روند اجرای آتش بس، در سفری بسیار مهم «عباس کامل» رئیس اطلاعات مصر از روز دوشنبه وارد باریکه غزه و پیش از آن اراضی اشغالی فلسطین شده است.

این سفر در شرایطی صورت می‌گیرد که مصر در روزهای گذشته مقصد سفرهای مقامات دیپلماتیک کشورهای غربی و همچنین مقامات رژیم صهیونیستی بوده است. در این راستا 5 خرداد ماه آنتونی بلینکن با دستور کار تحولات فلسطین برای مذاکره با دولت مصر وارد قاهره شد و از طرف دیگر برای نخستین بار از 2008 وزیر خارجه رژیم صهیونیستی از روز گذشته به مصر سفر کرده است. در این شرایط به نظر می‌رسد که حامل دیدگاه‌های طرف‌های غربی و صهیونیستی برای مقاومت است. بنابراین در یک چشم انداز کلی از اهداف این سفر می‌توان گفت
مصر می‌خواهد توافق آتش بس شکننده را به یک آتش بس طولانی مدت تبدیل کرده و همچنین زمینه را برای بازسازی غزه فراهم کند.

آتش‌بس شکننده و اختلاف در شروط توافق

در روزهای گذشته برخی اقدامات از سوی رژیم صهیونیستی مانند سرکوب اعتراضات مردمی در کرانه باختری و مشروط کردن رسیدن کمک‌های بشردوستانه برای بازسازی ویرانی‌های جنگ اخیر به آزدسازی اسرای اسرائیلی در بند حماس عملاً شرایط آتش بس را در شرایط متزلزلی قرار داده است.

 کامل در آغاز سفر به غزه با بنیامین نتانیاهو نیز دیدار کرد. نتانیاهو ، طبق بیانیه دفتر خود ، از رئیس اطلاعات مصر خواست تا “سربازان و غیرنظامیانی را که توسط حماس در غزه بازداشت شده اند در اسرع وقت” آزاد کند. حماس دارای دو سرباز صهیونیستی را پیشتر و در طول جنگ 2014 اسیر کرده و دو شهرک نشین دیگر نیز ادعا می‌شود که در اسارت گروه‌های مقاومت هستند.

در طرف مقابل خلیل الحیای ، عضو دفتر سیاسی حماس، پس از ملاقات با کامل گفت: “این موضوع پنهانی نیست که پیشرفت در مورد مسئله تبادل زندانی قبل از جنگ گذشته رخ داده است ، اما به نظر نمی رسد که رژیم صهونیستی آماده دستیابی به یک توافق جدید باشد. “

گروه‌های مقاومت تهدید کرده‌اند که در صورت عدم اجرای شروط آتش بس انگشتان خود را بر روی ماشه حفظ کرده‌اند. از طرف دیگر حماس اصرار دارد که بدون برداشتن محاصره آرامشی حاصل نمی شود.

مسئله دیگر که در متن دستور کار مذاکرات کامل با طرف‌های صهیونیستی و فلسطینی اهمیت دارد بحث چگونگی پیشبرد روند بازسازی است. ارقام رسمی نشان می دهد که این جنگ باعث تخریب 1800 واحد مسکونی از جمله برجهای چند طبقه ، مدارس ، زمین های کشاورزی ، کارخانه ها و انبارها، راه‌ها و… شده است. این در حالی است که غزه در شرایط محاصره وضعیت اقتصادی نامساعدی را تجربه می‌کند و به شدت نیازمند به کمک‌های خارجی است.

چالش اصلی در این موضوع مخالفت صهونیست‌ها، غربی‌ها و تشکیلات خودگران در مورد قرار گرفتن کمک‌ها مستقیماً در اختیار حماس است. هر سه طرف از قدرت گرفتن بیشتر رویکرد مقاومت در برابر سازشگری به عنوان یکی از تبعات جنگ و سپس موفقیت حماس در بحث بازسازی واهمه دارند. تشکیلات خودگردان و رژیم صهیونیستی معتقدند که هرگونه معامله با حماس ثابت می‌کند که استراتژی نظامی حماس نتیجه‌بخش بوده و بنابراین هم مقبولیت فتح و هم همکاری‌های امنیتی و همکاری اقتصادی آن با صهیونیست‌ها در نزد افکار عمومی فلسطینیان زیر سوال می‌رود.

میانجی‌گری قاهره در اختلافات داخلی فلسطین؛ مصر در پی بازیابی نقش

دیپلماسی مصر از زمان تشدید تنش میان رژیم صهیونیستی و غزه بیش از هر طرف منطقه ای دیگری پویا و عامل بحث شکلگیری گفتگوهای آتش بس غیرمستقیم بین حماس و تل آویو بود. مصر به دنبال گرفتن دست برتر در تحولات فلسطین است که بار دیگر به صدر تحولات عربی و جهان اسلام آمده و بازیگران خارجی متعددی همانند ترکیه (رقیب مصر) برای نقش آفرینی در آن تلاش می‌کنند. اما از طرف دیگر نباید این موضوع را نادیده گرفت که نقش سازنده مصر تا حدی محصول تحولات بلند مدت است که در حماس اتفاق افتاده است. طی چند سال گذشته ، این جنبش تحت رهبری یحیی سینوار تلاش کرده است تا از اخوان المسلمین در مصر فاصله بگیرد و خود را به عنوان شریکی معرفی کند که می تواند نگرانی های امنیتی مصر در شبه جزیره سینا و نوار غزه را برطرف کند. 

گذشته از تسهیل مذاکرات ، مصر همچنین در مدیریت اختلافات داخلی فلسطین میان تشکیلات خودگردان و حماس نیز در دو سال اخیر بسیار نقش آفرینی کرده است.. قاهره تلاش کرده است با پیشبرد مذاکرات آشتی فلسطین همزمان با بحث های آتش بس ، نگرانی های تشکیلات خودگردان در مورد به حاشیه رفتن را تسکین دهد. در همین راستا روز دوشنبه «یحیی السنوار» رئیس جنبش حماس در غزه گفت که روزهای آینده شاهد گفت‌وگوهای جدی در قاهره برای متحد کردن موضع فلسطینیان هستیم.

منبع:http://alwaght.net