صلح جداگانه؛ بحران غزه برای رژیم‌های عربی چه معنایی دارد؟

در twitter به اشتراک بگذارید
در whatsapp به اشتراک بگذارید
در telegram به اشتراک بگذارید

اندیشکده آمریکایی «بروکینگز» در تحلیلی به قلم «شادی حمید» به طرح و برنامه جارد کوشنر مشاور ارشد دونالد ترامپ در مورد مسئله فلسطین اشاره می‌کند و بر این دیدگاه است: «طرح جارد کوشنر بر این اساس بناشده بود که مسئله فلسطین را می‌توانیم از طریق فشار گسترده بر آن‌ها حل‌وفصل کنیم. مؤلفه‌ی اصلی دیدگاه جارد کوشنر، تفکیک و دور کردن کشورهای عربی از مسئله فلسطین می‌باشد. به تعبیر دیگر، درگیری اعراب و اسرائیل را باید از کشمکش اسرائیل و فلسطین جدا کرد.»

در بخش زیر به نکات و گزاره‌های اصلی این یادداشت اشاره می‌کنیم

 

  • از دیدگاه کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس، همواره این مسئله مطرح بوده که آن‌ها از طریق صلح و عادی‌سازی روابط با اسرائیل می‌توانند به فلسطینی‌ها کمک کنند. درواقع عادی‌سازی و شروع روابط دیپلماتیک با این کشور می‌تواند به آن‌ها اهرم فشار و نفوذ دهد؛ اما در عمل، بسیاری از اهرم‌های قدرت و نفوذی که آن‌ها داشته‌اند از بین رفته است.
  • تحولات بهار عربی در سال 2010 م، نشان داد که عرصه اصلی نبرد در منطقه بین اعراب و اسرائیل نیست؛ بلکه جنگی بین رژیم‌ها و مردم یا به تعبیر دقیق‌تر بین رژیم‌ها و جنبش‌های اسلام‌گرا است؛ بنابراین برای دولت‌های خودکامه عربی، بقای رژیم بیش از هر چیزی ارجحیت داشت. هرج‌ومرج ناشی از تحولات بهار عربی باعث شد تا توجهات کشورهای عربی همسایه به فلسطینی‌ها کاهش یابد. بدین ترتیب رهبران کشورهای عربی احساس کردند که اکنون زمان مناسبی برای نزدیک شدن به اسرائیل فراهم‌شده و از طریق می‌توانند در قالب همکاری‌های امنیتی و اقتصادی به منافع حداکثری خود دست یابند.
  • تحت رهبری محمد بن سلمان، یک «ملی‌گرایی سعودی» جدید در عربستان سعود ظهور کرده است. در سیاست خارجی، این به معنای «اول عربستان سعودی» است. با در نظر گرفتن این موضوع، هم‌زمان با وقوع درگیری غزه، هشتگ «فلسطین مسئله من نیست» در عربستان سعودی در حال گسترش بود؛ اما آنچه قابل تعجب بود، به‌سرعت در نقطه مقابل هشتگ «فلسطین مهم‌ترین مسئله ما است» شکل گرفت. در همین حال، برخی از چهره‌های برجسته سعودی به این نتیجه رسیده‌اند که اکنون بهترین زمان برای انتقاد شدید از اسرائیل و حماس می‌باشد.

نویسنده در بخش پایانی یادداشت می‌نویسد: مسئله فلسطین یکی از آخرین مسائلی است که باقی‌مانده و می‌تواند حمایت گسترده و واقعی را در سراسر مرزهای عربی جلب کند. به همین دلیل است که پیام‌رسانی و فعالیت‌های رسانه‌ای باید به‌دقت توسط رژیم‌های عربی مدیریت شود. همبستگی فراملی – چه به شکل پان‌عربیسم و یا اسلام‌گرایی – یک تهدید است و به‌راحتی قابل‌کنترل نیست؛ بنابراین هدف باید محدودسازی آن باشد. جنگ غزه اگرچه شرکای جدید عربی اسرائیل را در موقعیت دشوار قرار داده؛ اما قابل‌کنترل است.

 

 

https://www.brookings.edu/blog/order-from-chaos/2021/05/16/a-separate-peace-what-the-gaza-crisis-means-for-arab-regimes/

 

 

منابع پژوهش در دفتر اندیشکده موجود است .

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *