حموده صباغ رئیس پارلمان (مجلس الشعب) سوریه نتایج انتخابات را این گونه توصیف کرد:
در این میان نکته مهم برگزاری انتخابات در ۳۰ کشور خارجی بود که دستاورد بزرگی برای دمشق محسوب می شود. در این لیست، کشورهایی از قبیل فرانسه قرار دارند که نشان دهنده بهبود جایگاه دیپلماتیک دمشق است؛ زیرا برگزاری انتخابات در کشورهای خارجی بدون تأیید دولت میزبان ممکن نیست.
طی هفته منتهی به انتخابات، هواداران بشار اسد در مناطق مختلف سوریه به خیابان آمدند. بزرگ ترین تظاهرات ها در دمشق، حمص، لاذقیه، طرطوس و داریا برگزار شد.
برگزاری تجمع بزرگ مردمی در شهرهای «حمص» و «داریا» دستاورد خوبی برای نظام سوریه محسوب می شود؛ زیرا این شهرها در گذشته از اصلی ترین پایگاه های معارضه بوده اند.
معارضین در ادبیات داخلی خود، به ترتیب داریا و حمص را «نماد» و «پایتخت» – اصطلاحا – انقلاب می خواندند. از زمان خروج مسلحین از این دو شهر، هواداران نظام تجمعات بزرگی در آن ها نداشتند.
پس از اعلام نتایج نیز جشن های خیابانی ادامه یافت. در کلیه مراکز استان ها، هواداران رئیس جمهور سوریه در خیابان ها به پایکوبی پرداختند. علاوه بر پایگاه های سنتی نظام در غرب سوریه و پایتخت، هزاران نفر در شهرهای «حلب»، «دیرالزور»، «حمص» و «سویداء» به خیابان ریختند و پایکوبی کردند که نشان می دهد بشار اسد در این شهرها نیز دارای پایگاه مردمی قابل توجهی است. در «حماه»، «قامشلی»، «حسکه» صدها و در «قنیطره» و «درعا» نیز ده ها نفر جشن خیابانی پیروزی بشار اسد را برگزار کردند.
به اعتقاد نگارنده از ترکیب همین تجمعات می توان به صورت نسبی، توزیع جمعیتی پایگاه هواداران رئیس جمهور سوریه را درک کرد.
برخلاف برخی پیش بینی ها، در روز برگزاری انتخابات در ریف شمالی حمص و استان قنیطره امنیت کامل برقرار بود. اما وضعیت امنیتی درعا هم چنان نامناسب است؛ تا حدی که در یک مورد از هلی کوپتر ارتش برای مقابله با مسلحین استفاده گردید.
طی روز انتخابات و دو روز پیش و پس از آن، ۹ حمله به پایگاه نیروهای امنیتی، ۹ حمله نمادین به پاسگاه های ایست و بازرسی ارتش، ۱۱ مورد ترور، دو بار حمله به کاروان نظامی در حال حرکت و حتی یک مورد حمله به دفتر حزبی در ریف غربی سویدا و نزدیکی استان درعا گزارش شد. به این ها باید اعتصاب دو روزه در بخش های مختلف این استان در کنار ۶ مورد تظاهرات برای تحریم انتخابات را افزود.
همزمان با برگزاری انتخابات، معارضه در شهرهای شمالی مانند ادلب، جرابلس و الباب به خیابان آمده، این انتخابات را محکوم و بر پیگیری مشی مبارزاتی خود تأکید کردند.
از سوی دیگر مناطق تحت سیطره قسد، واکنش خاصی نسبت به انتخابات نداشت و خبری از تجمعات مردمی یا برنامه های تبلیغاتی له یا علیه نظام نبود.
همان طور که انتظار می رفت، اتحادیه اروپا، ایالات متحده و کشورهای غربی اعلام کردند نتایج این انتخابات را به رسمیت نمی شناسند.
در روز انتخابات، بشار اسد رأی خود را در فرمانداری «دوما» (مرکز غوطه شرقیه و پایتخت سابق قلمرو گروه مسلح «جیش الاسلام») به صندوق انداخت که حاوی دلالت های روشنی است.
همزمان با برگزاری این انتخابات، وزیر گردشگری سوریه برای حضور در یک کنفرانس بین المللی به ریاض رفت. از ابتدای بحران سوریه، این نخستین سفر رسمی یک وزیر سوری به عربستان سعودی محسوب می شود.
نظام در جریان انتخابات تلاش کرد تا نشان دهد بحران سوریه، نه یک جنگ داخلی بلکه یک فتنه خارجی بود و ملت سوریه به صورت یکپارچه در کنار حکومت و رئیس آن هستند. تظاهرات در داریا و حمص، برگزاری جشن پیروزی در محله «بابا عمرو» حمص (اصلی ترین محله معارضه در شهر حمص)، رأی دادن بشار اسد در دوما و… را باید در این راستا تحلیل کرد. بشار اسد نیز بعد از دادن رأی صراحتا گفت: «آن چه در سال های گذشته روی داد، جنگ داخلی نبود…»
کشورهای عربی واکنش منفی به برگزاری انتخابات سوریه نداشتند که از این منظر، مواضع آنان کاملا متفاوت با سال ۲۰۱۴ بود.
در رسانه های رسمی وابسته به دمشق، انتخابات را «الاستحقاق الدستوری» می خواندند که به وضوح مؤید تحلیل های پیشین ماست. پیش تر در مطالبی نوشته بودیم که نظام، مذاکرات تدوین قانون اساسی جدید را به حال تعلیق درآورد؛ زیرا می خواست انتخابات ریاست جمهوری را با قدرت و براساس قانون اساسی فعلی برگزار کند و سپس از موضع قدرتمندتری به مذاکرات تدوین قانون اساسی بازگردد.
گرچه هیچ آمار رسمی و منسجمی در مورد پراکندگی جمعیت سوریه وجود ندارد؛ اما داده های موجود با نتایج اعلام شده از صندوق های رأی گیری چندان سازگار نیست. به عنوان نمونه، اعلام شده بیش از ۱۴ میلیون نفر در انتخابات شرکت کرده اند که با میزان جمعیت سوریه در مناطق نظام و ۳۰ کشور محل برگزاری انتخابات چندان سازگار نیست.
دمشق در حالی برنامه سیاسی خود را پیش می برد که به نظر می رسد هم چنان نه غربی ها و نه معارضه طرح جایگزین منسجمی ندارند و همین موضوع به تقویت موضع دمشق می انجامد. در روز برگزاری انتخابات نیز رابرت فورد (سفیر سابق آمریکا در دمشق) طی مصاحبه ای با روزنامه واشنگتن پست صراحتا بر این نکته تأکید کرد: «واشنگتن نمی تواند بشار اسد را کنار بگذارد.»
نباید فراموش کرد که نظام سوریه همچنان با چالش ها و بحران های واقعی مواجه است. بحران اقتصادی که با تخریب زیرساخت ها در جنگ و تحریم آمریکا، تشدید شده است، بحران اجتماعی ناشی از زخم های عمیق جنگ این کشور که بیش از ۱۰ میلیون آواره و ۵۰۰ هزار کشته را به بار آورده، بحران سیاسی امنیتی به علت عدم سیطره دمشق بر حدود یک سوم اراضی این کشور و… را می توان در این دسته قرار داد.
از این منظر، دستاورد این انتخابات تأکید بر این بود که «ملت سوریه علی رغم همه فشارها، تسلیم نمی شود.»
1-یکی از دستاوردهای مهم این انتخابات، تسریع در روند بازگشت دمشق به اتحادیه عرب و احیای جایگاه منطقه ای آن است. این نکته را می توان در سفر وزیر امور گردشگری سوریه به عربستان سعودی مشاهده کرد که نخستین سفر علنی و رسمی یک مقام دولتی دمشق به ریاض است.
احتمالا در آینده نزدیک، کشورهایی از قبیل عربستان سعودی، مصر و اردن روابط رسمی با سوریه برقرار کرده و دمشق نیز به صورت رسمی در اجلاس اتحادیه عرب شرکت کند.
اگر انتخابات را یک موفقیت داخلی بدانیم، بازگشت به اتحادیه عرب نیز دستاورد دیپلماتیک بزرگی برای نظام سوریه است.
2-دومین دستاورد مهم دمشق احتمالا در جریان مذاکرات تدوین قانون اساسی بروز می یابد. سازمان ملل از طریق مسکو و تهران تلاش می کند دمشق را به حضور دوباره در این نشست ها قانع سازد.
3-نکته سوم را باید در معادلات مقاومت و رژیم جست و جو کرد. بعد از پیروزی بزرگ غزه در جنگ ۱۱ روزه، نماینده حماس در لبنان صراحتا از حکومت سوریه قدردانی کرد. بازگشت دوباره حماس و مقاومت غزه به سوریه از یک طرف و تبدیل دوباره سوریه به کانون گروه های مبارز فلسطینی از طرف دیگر، گرچه فشارهای رژیم را افزایش می دهد؛ اما همزمان باعث افزایش وزن دمشق در معادلات منطقه ای می گردد. از این منظر حتی دمشق می تواند یک بازی مشترک با «دوحه»، «امان» و حتی «قاهره» دنبال کند.
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.