ریاست جمهوری رئیسی چه معنایی برای توافق هستهای دارد؟
. آیا پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات تغییری در روند مذاکرات برای احیای برجام ایجاد خواهد کرد؟ اندیشکده شورای روابط خارجی در تحلیلی به قلم ری تکیه درصدد پاسخگویی به این پرسش است. در بخش زیر به نکات و گزارههای اصلی این یادداشت اشاره میکنیم
- جناح بزرگ اصولگرایان منتقد اصلی دولت حسن روحانی و دیپلماسی هستهای وی بودند. بااینحال انتقاد آنها چندان روی چگونگی محدود شدن برنامه هستهای ایران تحت توافق مربوط نمیشود و بیشتر درباره عدم موفقیت برجام در تحقق منافع اقتصادی مانند افزایش سرمایهگذاری بینالمللی است. ابراهیم رئیسی پس از انتخابات گفت ایران در هیچ مذاکرهای درباره برنامه موشکی یا سیاستهای منطقهای خود شرکت نخواهد کرد و اینها همان حوزههایی هستند که ایالاتمتحده میخواهد درباره آنها گفتوگو کند. دو کشور میتوانند به توافق هستهای برگردند، اما احتمال مذاکره مجدد درباره آن بسیار اندک است.
- محافظهکاران همگی از تفکر آیتالله خامنهای درباره «اقتصاد مقاومتی»، یک الگوی اقتصادی که بهموجب آن ایران وابستگی خود را به صادرات نفت و تجارت بینالمللی کاهش میدهد، حمایت میکنند. تفکر مبتنی بر آن است که ایران میتواند با تکیهبر بازارهای داخلی و تجارت با همسایگان خود مانند افغانستان و عراق و همچنین چین که اخیراً با یک مشارکت اقتصادی و امنیتی بزرگ با ایران موافقت کرده است، به اهداف مالی خود برسد. این چشمانداز اقتصادی برای کشوری که اصلیترین درآمد ارزی آن همچنان نفتی است، غیرعملی به نظر میرسد؛ اما محافظهکاران این روش را برای محافظت از ایران در برابر تحریمهای ایالاتمتحده، بهویژه پس از خروج دونالد ترامپ از توافق هستهای در سال 2018، مؤثر میدانند.
نویسنده در بخش پایانی یادداشت با اشاره به میزان پایین مشارکت مردمی در انتخابات ریاست جمهوری ایران مینویسد: «جمهوری اسلامی مدتهاست که حقانیت خود را با میزان مشارکت رأیدهندگان در انتخابات و بهویژه انتخابات ریاست جمهوری درهمآمیخته است. بهعلاوه، دولتها همواره از سرمایه رأی مردمی بهعنوان مهر تأییدی بر سیاستهای خود و توجیهی در برابر منتقدان استفاده کردهاند. این مرتبه، شرایط برای سید ابراهیم رئیسی اندکی متفاوت است. نتایج نهایی حاکی از مشارکت 49 درصدی در انتخابات بوده است که کمترین میزان مشارکت در رأیگیری ریاست جمهوری در ایران پس از انقلاب به شمار میرود.»
منابع پژوهش در دفتر اندیشکده موجود است .
- برچسب ها: اندیشکده, اندیشکده جریان, برجام, توافق هستهای, جریان, دولت حسن روحانی, رئیسی, صادرات نفت, وین
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
