ترس تل‌آویو از تعامل تهران و واشنگتن

یک مقام ارشد دولت که خواست نامش فاش نشود در گفتگو با خبرنگاران، گفت که دولت بایدن متعهد به مذاکره با ایران برای مهار برنامه هسته‌ای ایران است ، اما وی گفت: اگر دیپلماسی شکست بخورد ، ما آماده انجام اقدامات لازم خواهیم بود. وی ادامه داد: «بدیهی است ، اگر این [دیپلماسی] کار نکند، راههای دیگری برای پیگیری وجود دارد و ما کاملاً متعهد هستیم که اطمینان حاصل کنیم که ایران هرگز به سلاح هسته‌ای [ادعایی] دست پیدا نمی کند»، اما از توضیح بیشتر خودداری کرد. در عین حال ، بر اساس گزارش رسانه های اسرائیلی، در صورت شکست مذاکرات، اسرائیل از آمریکا درخواست خواهد کرد که بسته تحریم هایی را علیه ایران تنظیم کنند.

منابع دیپلماتیک می گویند که دور از چشم عموم، جو در جلسات پشت درهای بسته اصلاً مطلوب نیست. در حقیقت ، ممکن است عکس آن صادق باشد. درک اینکه اسرائیل و ایالات متحده در یک صف نیستند و درک راهبردی ۲ متحد از پیشرفت هسته ای ایران بسیار متفاوت است، سرخوردگی اسرائیل را به دنبال داشته است. یک مقام ارشد نظامی اسرائیل که در مذاکرات شرکت نکرد اما به دلیل موضع بسیار نزدیک خود در برابر وزیر دفاع بنی گانتز، از محتویات آن آگاه بود، وضعیت را به این شرح توصیف کرد: «بله ، مذاکرات خوب بود ، جو بسیار دوستانه و باز بود، پیامها منتقل می‌شد، اما از نظر ماهیت، وضعیت بد است. شاید حتی بسیار بد. در حال حاضر هیچ برنامه عملیاتی مشترک احتمالی علیه ایران در صورت شکست تلاش ها برای بازگشت به توافق هسته ای وجود ندارد و بدتر از آن ، آمریکایی ها هیچ راه حلی برای چنین شرایطی ندارند. آنها برنامه B ندارند. آنها جایگزین ندارند و آنچه واقعاً نگران کننده است این است که واقعاً نگران آن نیستند. آنها رویدادها را کاملاً متفاوت از ما می بینند. البته این حق آنهاست، اما برای ما بسیار نگران کننده است».این مقام ارشد ادامه داد: «درست است که آمریکایی ها همچنان بر درخواست ما تاکید می کنند که اگر مسیر دیپلماتیک نتیجه ای به دست نیاورد، گزینه های دیگری نیز وجود دارد، اما مشخص نیست منظور آنها چیست. آنها بر ایران متمرکز نیستند، آنها بر چین و مسائل داخلی ایالات متحده و ویروس کرونا متمرکز هستند و این واقعیت وجود دارد که آمریکا درست مانند اسرائیل مجبور است برای پیشبرد هر قانون یا تصمیمی از طریق کنگره اقدام کند. چراغ ها در واشنگتن شب ها روشن است، اما نه به خاطر ایران و این نگران کننده است».

تلاش اسرائیل برای متقاعد کردن آمریکایی ها در این جهت است که اقدامات نظامی نیز می تواند راه حلی برای چالش هسته ای ایران ارائه دهد، نه فقط تکیه بر گفتگوها. اسرائیل می خواهد آمریکا نیت‌ جدی خود را نشان دهند و ایران را متقاعد کند که در کنار هویج، ایالات متحده یک چماق نیز در دست دارد. اما این تلاش‌های تل‌آویو فعلا شکست خورده است. المانیتور دریافته‌ است که در جلسات متعدد بین طرفین، بسیاری از مقامات اسرائیلی ، از جمله گانتز ، یک سری اقدامات مانند تاکتیک های انحرافی برای افزایش فشار بر ایران را را پیشنهاد داده‌اند. به گفته این مقام ارشد نظامی، این می تواند شامل «رزمایش بزرگ نظامی در خلیج فارس یا در یک کشور همسایه، حرکت نیروها مانند یک یا دو ناو هواپیمابر برای استقرار در خلیج فارس، انفجار بمب و این جور چیزها» باشد. «اما آمریکایی ها در کشتی ما نیستند. نکته اصلی این است که آنها تحت فشار قرار نمی گیرند. تشدید وضعیت واقعاً آنها را ناراحت نکرده است. آنها فکر نمی کنند که امنیت ملی آمریکا در معرض تهدید ناشی از تلاش هسته ای ایران باشد. تا آنجا که به آنها مربوط می‌شود، هیچ درامی وجود ندارد. ما در حال دلتنگ شدن برای دولت اوباما هستیم».

در جریان مذاکرات آمریکا و اسرائیل ، هنگامی که از آنها خواسته شد در صورت امتناع ایرانیان از بازگشت به توافق هسته ای، چه کنند ، ظاهرا آمریکایی ها مدعی شدند که در نهایت ممکن است گام نظامی را انتخاب کنند، اما طرف اسرائیلی قانع نشده است. این مقام اسرائیلی گفت:«چگونه می توانید ناگهان از صفر به صد بروید؟ آماده سازی عملیات نظامی زمان می برد. نیاز به اقدامات و برنامه مدون دارد. به عزم و اراده و انگیزه نیاز دارد. ما هیچ یک از این موارد را در طرف آمریکا ندیده‌ایم و این ما را تا سرحد مرگ می‌ترساند».اسرائیل منابع عظیمی از اطلاعات تازه را در اختیار آمریکایی ها قرار داده است. در حال حاضر، اسرائیل یکی از معدود مخازن اطلاعاتی در مورد مسئله هسته ای ایران است، زیرا گزارش شده است که ایران یک شبکه اطلاعاتی بزرگ آمریکا را که در آنجا فعالیت می کرد، شناسایی و منهدم کرده است. منبع اسرائیلی گفت «ما به سادگی سعی می کنیم به آنها ثابت کنیم که اگر خواب آلودگی فعلی ادامه یابد، حماسه هسته‌ای ایرانی می تواند مانند مورد کره شمالی شود. در حال حاضر، ظاهراً ما آنها را قانع نکرده ایم».به طور رسمی ، آمریکایی ها اعتراف می کنند که زمان گریز هسته‌ای ایران از حدود یک سال به چند ماه کاهش یافته است. این مساله به دلیل خروج رئیس جمهور دونالد ترامپ از توافق تحت تأثیر بنیامین نتانیاهو ، نخست وزیر سابق، رخ داد. آمریکایی ها این دوره گریز کوتاه را نگران کننده توصیف می کنند ، اما اسرائیلی ها می گویند که طرفهای آمریکایی آنها نگران نیستند. اسرائیل علاوه بر آماده سازی یک گزینه هسته ای ماهوی، معتقد است که بسته تحریمی جدیدی نیز لازم است تا در صورت شکست مذاکرات به سختی بر ایران تحمیل شود. ظاهراً آمریکایی ها چنین بسته ای را تنظیم نکرده اند و به نظر نمی رسد برای انجام این کار چندان مشتاق باشند.وضعیتی که در اینجا شرح داده شد، نوعی افسردگی ماهوی را در طرف اسرائیل ایجاد کرده است. این ناامیدی در مباحثات صورت گرفته در اسرائیل در مورد تسریع تلاش ها برای احیای گزینه نظامی اسرائیل و بسیج تعداد زیادی از متحدان آمریکا در خاورمیانه مانند عربستان سعودی ، امارات متحده عربی و دیگران، به مراتب بیشتر منعکس می شود. راه پیش رو هنوز طولانی است و هیچ کس حاضر نیست قمار کند.