در شرایطی که مذاکرات هستهای با جمهوری اسلامی ایران از سر گرفته میشود، چهار مسئله وجود دارد که طرفهای ذینفع باید درباره رفتار مذاکرهکنندگان ایران بدانند. البته اولین مورد این است که شخصیتهای در رأس جمهوری اسلامی ایران بیش از هر زمان دیگری از رقابت و اختلافات داخلی احساس راحتی میکنند. درحالیکه اقتصاد کلان حکم میکند که آنها در نهایت به توافق نیاز دارند، اما در نهایت هنوز به دنبال آزادسازی داراییهای مسدود شده خود در خارج از کشور هستند و هدف اصلی آنها بهجای تبدیلشدن به یک دولت اتمی، رفع تحریمها است.
مسئله دوم البته این واقعیت است که سرنوشتی بدتر از برجام وجود دارد. البته جنگ وجود ندارد، بلکه این ایده وجود دارد که ایرانیها میتوانند با چیزی کمتر از برجام موافقت کنند که این امر برخی از داراییهای مسدود شده ایران را آزاد میکند، اما توسعهطلبی هستهای ایران مشروعیت میبخشد و این امر به ایران اجازه میدهد تا غنیسازی را در سطوح پایینتر ادامه دهد. چیزی که قطعنامههای قبلی شورای امنیت سازمان ملل به دنبال رسیدگی به آن و اطمینان از عدم دخالت ایران در آن بود. بهطور خلاصه، یک توافق بد، حتی یک توافق موقت بد، نهتنها پایهای برای ایجاد یک سیاست گستردهتر و بهتر در مورد ایران و نه بلکه پایه خوبی برای ایجاد یک سیاست گستردهتر و بهتر در خاورمیانه یا یک سیاست هستهای است.
تصادفی نیست که ایران، تاریخ پس از شورای حکام را انتخاب کرد، زیرا ایران مدتهاست که هر نوع پیشرفت هستهای یا چشمانداز دیپلماسی را گروگان نقض توافقنامههای منع گسترش سلاحهای هستهای کرده است. درواقع، چندین بار در سال 2021، نظام با ایجاد بحران، با تظاهر به حلوفصل بحرانهای خود و با گروگان گرفتن پیشرفت دیپلماتیک، از سرزنش شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی فرار کرد.
در نهایت، صحبتهای زیادی در مورد “پلن ب” وجود دارد. آیا این پتانسیل وجود دارد که دولت بایدن مواضع رادیکالتری علیه ایران در قالب تحریمها و فشارهای دیپلماتیک بیشتر اعمال کند؟ البته همچنین صحبتهایی در مورد “پلن ب” اسرائیل وجود دارد که در قالب فشار نظامی و حملات خرابکارانه قابل تبیین است؛ اما در این فرایند یک بازیگر وجود دارد که به “پلن ب” اشاره نکرده است و آن اروپاست.
“پلن ب” اروپا چیست و تروئیکای غربی برای پر کردن شکاف فراآتلانتیک چه میکنند؟ کشورهای اروپایی چه اقدامی میکنند تا مطمئن شوند ایران در قبال نقضهای هستهای خود پاسخگو خواهد بود؟ کشورهای اروپایی با توجه به منافع دیگری که در خاورمیانه دارند و البته قادر به همکاری با واشنگتن برای مقابله با توسعهطلبیهای فزاینده نظام و سیاست خارجی اهریمنی آن در منطقه هستند، به چه اقدامی مبادرت میورزند؟
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.