یک سال از شورش 6 ژانویه گذشت! روزی که هواداران دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا که به نتایج انتخابات 2020 اعتراض داشتند، در قالب شورشی غیرقانونی، وارد ساختمان کنگره آمریکا شدند. روزی که نمایندگان کنگره و معاون رئیس جمهور آمریکا، یعنی مایک پنس، از ترس معترضین مجبور به فرار شدند و برخی از آنها نیز در اتاق های ساختمان کنگره به مخفی شدن روی آوردند. تلخی این روز برای ایالات متحده با کشته شدن چندین نفر از نیروهای امنیتی و معترضینی چون «اشلی بابیت» ادامه داشت تا سرانجام 6 ژانویه به عنوان روزِ تلخ دموکراسی در تقویم آمریکا ثبت شود.
ریچارد هاس، رئیس شورای روابط خارجی آمریکا از این روز به عنوان نقطه آغاز «عصر پساآمریکا» یاد می‌کند.[1] عصری که ایالات متحده دیگر سردمدار دموکراسی در جهان نبوده و حوادثی چون شورش 6 ژانویه و ادعاهای جنجالی رئیس جمهور سابق آمریکا پیرامون ناکارآمد بودن ساختار انتخاباتی این کشور، بیش از پیش معیوب بودن دموکراسی آمریکایی را برای جهانیان نمایان کرده است.
در این میان آن چه که این روزها در ایالات متحده سرکوب حق رای یا Voter Suppression خوانده می شود نیز نقش چشمگیری در تضعیف دموکراسی در آمریکا داشته است؛ چرا که مطابق گزارش رسمی مرکز عدالت برنان، مجالس ایالتی در این کشور که کنترل 60 درصد آنها در دست جمهوری خواهان است، از زمان انتخابات سال 2020 میلادی تا کنون نزدیک به 33 قانون که موجب محدودسازی رای‌گیری در ایالات متحده می شود، تصویب کرده اند. [2] این تعداد قانون تصویب شده در آمریکا از سال 2011 میلادی تا به حال بی سابقه بوده است.
جالب است بدانید در آن زمان نیز مجالس ایالتی 19 قانون در 14 ایالت مختلف آمریکا تصویب کرده بودند. به علاوه، جو بایدن به تازگی در صفحه توئیتر خود اعلام کرده که جمهوری خواهان 400 لایحه دیگر برای محدودسازی رای گیری در آمریکا آماده کرده اند که به زودی بسیاری از آنها را در مجالس ایالتی به تصویب خواهند رساند![3] برای تبیین بیشتر ماجرا، خوب است بدانید مطابق قانونی که چند ماه قبل جمهوری خواهان در ایالت جورجیای آمریکا به تصویب رساندند، تعداد صندوق های رای به 1 صندوق به ازای هر 100 هزار نفر کاهش خواهد یافت و بازه درخواست رای غیرحضوری نیز کمتر خواهد شد.[4] همچنین با حمایت محافظه کاران در برخی ایالت ها، افراد محکوم و زندانی ها همچنان حق رای نخواهند داشت.
مواردی که یکی پس از دیگری آخرین ضربات را بر پیکر بی جان دموکراسی آمریکایی وارد ساخته و آن را به الگویی ناکارآمد در ذهن جهانیان تبدیل کرده اند.
به طوری که مطابق نتایج تحقیقات اخیر موسسه افکارسنجی پیو، در نگاه اغلب مردمان 17 کشور شاخص دنیا، امروزه دموکراسی در آمریکا دیگر الگوی خوبی برای سایر ملت ها نیست. به طور دقیق تر 69% مردم کانادا، 49% مردم ایتالیا، 45% مردم یونان، 54% مردم اسپانیا، 56% مردم بریتانیا، 57% مردم هلند، 53% مردم فرانسه، 54% مردم بلژیک، 56% مردم سوئد، 54% مردم آلمان، 63% مردم تایوان، 73% مردم کره جنوبی، 67% مردم ژاپن، 66% مردم سنگاپور، 64% مردم استرالیا و 63% مردم نیوزلند این روزها به ناکارآمدی دموکراسی در آمریکا به عنوان یک الگو باور دارند.[5]
باوری که البته این روزها تنها منحصر در شهروندان دیگر کشورها نبوده و میلیون ها آمریکایی نیز امروزه دیگر اعتماد و اعتقاد چندانی به سلامت دموکراسی در کشورشان ندارند. به ویژه جوانان آمریکایی که مطابق افکارسنجی جدید دانشگاه هاروارد، حدود 52 درصد آنان باور دارند که دموکراسی در آمریکا این روزها “مشکلات فراوانی دارد” یا “شکست خورده” است![6]
باوری که اعتماد به سلامت انتخابات ها در ایالات متحده را نیز به چالش کشیده و تنها 51 درصد شهروندان آمریکایی اطمینان دارند که انتخابات ریاست جمهوری سال 2024 میلادی در آمریکا آزاد و منصفانه خواهد بود.[7] یعنی نیمی از آمریکایی ها سلامت انتخابات بعدی کشورشان را مخدوش می دانند و بسیاری از آنها به ویژه در حزب جمهوری خواه آماده اند تا در انتخابات میان دوره ای 2022 یا انتخابات ریاست جمهوری 2024، 6 ژانویه های دیگری را در آمریکا خلق کنند.
در پایان، همین یک ماه قبل بود که ایالات متحده میزبان نشست دموکراسی با حضور بیش از 100 کشور جهان بود. نشستی که علی رغم شعارهای جذابش، کمک چندانی به بهبود تصویر آمریکا در سطح دنیا نکرد و حتی موجب انتقادات گسترد‌ه ای از جانب چینی ها و روس ها به وضعیت دموکراسی در آمریکا شد.[8] علاوه بر این، چند روز پیش کانادایی ها هم در مطبوعات رسمی خود از وضعیت معیوب دموکراسی در آمریکا ابراز نگرانی کرده و به بررسی سناریوهای مختلف در جهان پساآمریکا پرداخته بودند.[9]
مواردی که همه و همه زنگ خطری جدی برای ایالات متحده است. کشوری که با پشت سر گذاشتن تجربه تلخ شورش 6 ژانویه و مواجهه با تلاش های حزب جمهوری خواه در محدودسازی حق رای، پیشتازی دموکراسی اش در سطح جهان را از دست داده و به سرعت در حال حرکت به سمت اقتدارگرایی است!
[1] https://twitter.com/richardhaass/status/1346920408386129922
[2]https://www.brennancenter.org/our-work/research-reports/voting-laws-roundup-october-2021
[3] https://twitter.com/POTUS/status/1415059046365806595
[4]https://www.nytimes.com/2021/04/02/us/politics/georgia-voting-law-annotated.html
[5]https://www.pewresearch.org/global/2021/11/01/what-people-around-the-world-like-and-dislike-about-american-society-and-politics/
[6]https://www.bostonherald.com/2021/12/01/harvard-poll-52-of-young-americans-think-democracy-is-in-trouble-or-failing/
[7]https://www.axios.com/axios-ipsos-poll-republicans-lose-trust-elections-52410b23-9513-453b-8a37-d140cae2d455.html
[8]https://en.wikipedia.org/wiki/Summit_for_Democracy
[9]https://www.theglobeandmail.com/opinion/article-the-american-polity-is-cracked-and-might-collapse-canada-must-prepare/
