هرچند طبق قانون اساسی ایتالیا، عنوان ریاست جمهوری بیشتر منصبی تشریفاتی است و نقش اجرایی اصلی بر عهده نخست وزیر نهاده شده است، اما با این حال در صورت بروز بحرانهای دولتی و تشکیل کابینه، این مقام در ایتالیا میتواند نقشی کلیدی ایفا کند. آخرین نمونه از چنین نقشآفرینی در ماه فوریه سال ۲۰۲۱ اتفاق افتاد؛ جایی که پس از بحران در کابینه جوزپه کونتهِ ماتارلا به ماریو دراگی روی آورد و از او خواست تا دولت جدید در ایتالیا را تشکیل دهد.
رئیس سابق بانک مرکزی اروپا هرچند در کمتر از یک سال گذشته که به عنوان نخست وزیر کنترل امور را به دست داشته، عملکرد مناسبی از خود به نمایش گذاشته، اما گفته میشود آقای دراگی حتی پیش از حضور در این جایگاه، اندیشه حضور به عنوان رئیس جمهوری ایتالیا را در سر داشته است.
دراگی ۷۴ ساله از فوریه سال گذشته در راس یک ائتلاف گسترده از احزاب مختلف که در آن گروههای چپ گرفته تا حزب لگا متعلق به متئو سالوینی و همچنین حزب دیگر سیاستمدار دست راستی و پوپولیست یعنی سیلویو برلوسکونی در آن نقش دارند، قدرت را در ایتالیا در اختیار دارد.
برلوسکنی ۸۵ ساله با وجود از دست رفتن محبوبیت و همچنین شکستهایی که احزاب متعلق به او در انتخاباتهای اخیر با آن رو به رو شدهاند، همچنان رویای بازگشت به قدرت را در سر دارد و امیدوار است قانونگذاران ایتالیایی او را به عنوان رئیس جمهوری انتخاب کنند.
دراگی بارها پرسشها در خصوص آینده سیاسی خود را بیپاسخ گذشته و با جوابهای مبهم بر میزان تردیدها در خصوص آینده دولت در این کشور افزوده است. با این حال او معتقد است کنارهگیری او از مقام نخست وزیری تاثیر کمی بر مسیر دولت در روند مبارزه با همهگیری کرونا و اجرای طرح احیای اقتصاد ۳۶۱ میلیارد یورویی این دولت خواهد گذاشت.
آقای دراگی در این خصوص میگوید: «ما شرایطی را ایجاد کردهایم که این طرح مستقل از اینکه چه کسی مسئول دولت باشد ادامه یابد. مهم این است که دولت توسط اکثریت حمایت شود.»
دیگر نامزد اصلی ریاست جمهوری که مورد حمایت جریان راست در این کشور قرار دارد، سیلویو برلوسکونی، نخست وزیر پیشین این کشور است. دراگی در خصوص این که آیا او فکر میکند برلوسکونی میتواند یک نامزد قابل قبول برای ریاست جمهوری ایتالیا باشد میگوید: «این موضوعی است که به من مربوط نمیشود. ارزیابی اینکه چه کسانی میتوانند رئیس جمهوری شوند در اختیار افراد دیگری است.»
از جمله نامهای دیگری که برای این سمت در مطبوعات ایتالیا مطرح هستند، میتواند به پیر فردیناندو کازینی، رئیس پیشین اتاق نمایندگان دموکرات مسیحی اشاره کرد. همچنین پائولو جنتیلونی که او هم پیشتر نخست وزیر این کشور بوده و در حال حاضر کمیسر اقتتصاد اروپا است در میان نامزدها محتمل به چشم میخورد. جولیانو آماتو ۸۲ ساله که در تهیه پیشنویس قانون اساسی اروپا نقش آفرین بوده و از طرفداران اتحادیه اروپا است نیز در میان گمانهزنی رسانههای ایتالیایی برای انتخاب رئیس جمهوری آتی دیده میشود.
روش انتخاب رئیس جمهوری در ایتالیا بسیار پیچیده است. نمایندگان مجلس و سناتورها به همراه نمایندگان ۲۰ منطقه ایتالیا که تعداد آنها در مجموع به حدود هزار نفر میرسد برای رایگیری، گرد هم میآیند تا رئیس جمهوری بعدی را انتخاب کنند. در سه دور اول رای گیری، اکثریت دو سوم لازم است، اما اگر پس از سه دور فردی نتوانست حائز اکثریت مطلق آرا شود، از دور چهارم به بعد، اکثریت ساده کافی خواهد بود. رای گیری به صورت مخفی انجام می شود که در گذشته این امر باعث شده شگفتیهای بسیاری رقم بخورد و بسیاری از رای دهندگان برخلاف تصمیم حزبی به فرد دیگری رای دهند.
