برخی از رهبران اروپا و خاورمیانه نگران این هستند که یک توافق جدید [بهزعم آنها] ضعیف، اسباب استراتژی خروج از منطقه را برای ایالاتمتحده فراهم کند و آنها را در جبهههای دیگر آسیبپذیر میکند.
گزارههای کلیدی:
- به نظر میرسد عامل تحرک تازه در گفتگوها بیش از آنکه ناشی از باور کامل به ارزش توافق باشد، حاکی از درک واضحی از این مسئله است که هیچ گزینه بهتری روی میز وجود ندارد.
- از منظر غرب، شکست مذاکرات به معنای تسریع برنامه اتمی ایران و حرکت بهسوی افزایش غنیسازی اورانیوم بوده و این در حالی است که بحثهای اخیر حکایت از آن دارند که رویکردهای جایگزین -موسوم به پلن ب- به طور فزایندهای پوچ به نظر میرسد.
- تردیدی وجود ندارد که توافق جدید کامل نخواهد بود، اما با این وجود، دستاوردهای مهمی را در زمینه عدم اشاعه به همراه خواهد داشت. برای 1+5، احیای برجام، مکانیسمهای نظارتی و پادمانهای قابلتوجهی را در برابر تسریع برنامه اتمی ایران تقویت میکند.
- برخی از رهبران اروپا و خاورمیانه نگران این هستند که یک توافق جدید [بهزعم آنها] ضعیف، اسباب استراتژی خروج از منطقه را برای ایالاتمتحده فراهم کند و آنها را در جبهههای دیگر آسیبپذیر میکند.
- دولتهای غربی ادعا میکنند که در صورت شکست مذاکرات، ایران مجدداً تحتفشار قرار خواهد گرفت و یکی از گزینههای مطرحشده، بازگشت تحریمهای سازمان ملل است؛ اما این مسئله اساساً مستلزم بازگشت به کارزار شکستخورده «فشار حداکثری» دونالد ترامپ، علیه این کشور است.
- استراتژی فشار حداکثری نه تنها برنامه هستهای ایران را تسریع کرد و سطح غنیسازی اورانیوم این کشور را از 3.67 درصد تحت برجام به بیش از 60 درصد امروز رساند، بلکه زمان گریز هستهای ایران از یک سال به یک ماه رسانده است.
- اقدام نظامی احتمالاً دستاوردی جز به تعویق انداختن برنامه هستهای ایران برای دو یا سه سال نخواهد داشت و البته که تقریباً بهطورقطع باعث تحریک حس انتقامجویانه ایران میشود. اقدام نظامی میتواند پیامدهای مخربی در سراسر خاورمیانه داشته باشد و به طور بالقوه ایالاتمتحده و اسرائیل را به درگیری با ایران در طیف وسیعی از میدانهای نبرد از جمله در لبنان و عراق سوق دهد.
- اقدام نظامی آمریکا علیه ایران باعث میشود تا پروسه نزدیک شدن ضروری ایران و کشورهای عربی خلیجفارس که در 18 ماه گذشته توسعهیافته، مختل گردد. احیای برجام فضا را برای ادامه این دیپلماسی منطقهای فراهم میکند، اما در صورت شکست مذاکرات هستهای، این پروسه تحتفشار قابلتوجهی قرار خواهد گرفت.
نتیجهگیری
- ایالاتمتحده و ایران احتمالاً بهآرامی به تعهد مشترک برای تکمیل یک توافق جدید نزدیک میشوند. این بدان معنا نیست که حل اختلافات میان آنها بر سر چگونگی احیای برجام و ارائه تضمینهای لازم به تهران آسان خواهد بود. هیچکدام از آنها از مواضع اصلی خود عقبنشینی نمیکنند.
- مذاکرات هنوز با چشمانداز واقعی شکست مواجه است؛ اما تنها میتوان امیدوار بود که اکنون تحرکی واقعی برای تضمین گزینه «پلن آ» وجود دارد که نشان دهنده بازگشت به برجام است.
https://ecfr.eu/article/new-momentum-the-us-iran-and-the-fate-of-the-jcpoa/
منبع:
اندیشکده جریان