این در ۹ فوریه، درست زمانی که مذاکرات هستهای وین به مرحله حساسی رسیده، ایران از موشک خیبرشکن خود رونمایی کرد که برد ادعایی آن ۱۴۵۰ کیلومتر است.
در بخش ذیل به مهمترین نکات و گزارههای اصلی این یادداشت اشاره خواهیم کرد
- ایران در ۹ فوریه، درست زمانی که مذاکرات هستهای وین به مرحله حساسی رسیده، ایران از موشک خیبرشکن خود رونمایی کرد که برد ادعایی آن ۱۴۵۰ کیلومتر است. پیشرفت قابلتوجه بیش از هر چیز، ارتقای اندازه و برد موشکهای ایران را نشان میدهد. این رونمایی نیز تنها شش روز پس از روز ملی فناوری فضایی ایران انجام شد که یادآور پرتاب نخستین ماهواره کشور به نام امید در سال ۲۰۰۹ بود.
- پرتاب سفیر در سال ۲۰۰۹ اولین دستاورد برنامه فضایی ایران بود که بهصورت کاملاً محرمانه توسط وزارت دفاع آغاز شد. هدف نیز این بود که درنهایت ماهوارههای مخابراتی سنگین را در مدار زمین قرار دهد. امری که تاکنون دور از دسترس بوده است؛ اما با این وجود ایران سخت تلاش میکند تا تواناییهای خود را تقویت و به اهداف اعلامی دست یابد. مسئولیت این کار بر عهده گروه فضایی سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع است که سازنده انواع موشکها و راکتها است.
- مسلماً تلاش ایران مستلزم تخصیص بودجه کافی در این زمینه است که در صورت احیای توافق هستهای و حذف تحریمها میتوان انتظار داشت موانع سیاسی کاهش یابد و پول کافی برای این پروژهها اختصاص یابد. از اینرو بعید است به این زودیها ایران به بازار پرتاب ماهوارههای تجاری وارد شود؛ بنابراین، برنامه فضایی تهران مشابه برنامه هستهای میتواند با هزینههای زیاد و نتایج نامشخص همراه باشد.
- در کنار گزینههای سوخت مایع، ایران مسیر دیگری را از طریق سازمان تحقیقات و خودکفایی هوافضای سپاه دنبال میکند. این نیرو مدتهاست که توان خود برای قرار دادن ماهواره در مدار خورشید آهنگ (sun-synchronous) را توسعه داده است. این ارتفاع و مدار به ماهواره این امکان را میدهد که هرچند روز یکبار بر فراز یک مکان مشخص پرواز کند. این امر کمک میکند تا تصاویر متوالی را به دست آورد.
- یکی از راههای افزایش وضوح این تصاویر، قرار دادن خوشههایی از ماهوارههای تصویربرداری کوچک بههمپیوسته در مدارهای پایینتر است. چیزی که ایران علاقه فراوانی به آن دارد. این امر میتواند قابلیتهای نظامی قابلتوجهی برای اقدامات ایران در منطقه مانند ردیابی کشتیهای بینالمللی، فعالیت پهپادی و اقدامات نیروهای نیابتی ایجاد کند.
نویسنده در بخش پایانی یادداشت مینویسد:
نتیجه مذاکرات کنونی هر چه باشد، ایالاتمتحده باید برنامه فضایی ایران بهویژه برنامه پرتاب سوخت جامد آن را زیر نظر داشته باشد. این بدین دلیل است که سپاه پاسداران و نهادهای وابسته، نقش مرکزی در این فعالیتها دارند و سودای رسیدن به موشکهای دوربرد را دارند. بعلاوه بعید است ایران از خواسته خود مبنی بر خروج آمریکا از منطقه و نابودی اسرائیل دست بردارد. درحالیکه استفاده مسالمتآمیز از فضا حق تمام ملتهاست، اما ایران نباید آن را بهعنوان پوششی برای مقاصد واقعی خود بکار گیرد و در راستای برنامه موشکی و پهپادی برای بیثباتکردن خاورمیانه از آن استفاده کند.
https://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/iran-takes-next-steps-rocket-technology