بایدن باید از اشتباهات برجامی درس بگیرد

توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ (برجام) از هیچ مکانیسم خاصی برخوردار نیست تا مقامات ایران را مجبور کند تا با مذاکره برای دستیابی به توافق‌نامه «طولانی‌تر و قوی‌تر» موافقت کنند.

در بخش ذیل به مهم‌ترین نکات و گزاره‌های اصلی این یادداشت اشاره خواهیم کرد

توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ (برجام) از هیچ مکانیسم خاصی برخوردار نیست تا مقامات ایران را مجبور کند تا با مذاکره برای دستیابی به توافق‌نامه «طولانی‌تر و قوی‌تر» موافقت کنند. علاوه بر این، در سال ۲۰۲۵، مکانیسم بازگشت خودکار تحریم‌ها (مکانیسم ماشه) که به دولت آمریکا و سایر اعضای برجام اجازه می‌داد تا تحریم‌های سازمان ملل را علیه ایران بازگرداند، منقضی می‌شود. انقضای مکانیسم بازگشت خودکار تحریم‌ها می‌تواند اهرم قدرت و فشار آمریکا علیه ایران را برای همیشه از بین ببرد، زیرا غیرمحتمل به نظر می‌رسد که دو کشور چین و روسیه با اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران موافقت کنند.
دولت بایدن باید به‌صراحت بیان کند که تنها با توافق‌نامه‌ای موافقت می‌کند که برای همیشه مسیرهای دستیابی ایران به سلاح اتمی را مسدود کند. علاوه بر این در توافق‌نامه جدید، مذاکره‌کنندگان ارشد آمریکا باید به معایب اصلی برجام یعنی نظارت و بازرسی‌ها، تسلیحات نظامی، توانمندی موشکی، حمایت ایران از تروریسم و سایر فعالیت‌های اهریمنی آن در منطقه رسیدگی کنند. علاوه بر این در توافق‌نامه جدید، دولت بایدن باید به تمام مسائل باقی‌مانده مربوط به ابعاد نظامی برنامه تسلیحات اتمی ایران رسیدگی کند.
درحالی‌که مذاکره‌کنندگان ارشد آمریکا برای به نتیجه رساندن مذاکرات، امتیازاتی را به ایران اعطا کرده‌اند، اما دولت ایران در واکنش به این امتیازات، حملات خود را از طریق گروه‌های نیابتی به نیروهای آمریکا در عراق و سوریه افزایش داده است. حتی دولت بایدن برای کسب رضایت ایران در مذاکرات، گروه حوثی‌های یمن را از فهرست سازمان تروریستی آمریکا خارج کرد، اما اکنون ما شاهد این هستیم که این گروه مواضع امارات را مورد هدف حملات موشکی و پهپادی خود قرار می‌دهد.
دولت بایدن با بازگشت به برجام، به تمام پیشرفت‌های هسته‌ای ایران مشروعیت می‌بخشد و به این کشور اجازه می‌دهد تا توانایی و قابلیت‌های هسته‌ای و موشکی خود را گسترش دهد و به یک ارتش مرگبار تبدیل گردد. بازگشت دولت بایدن به برجام ضمن لغو تحریم‌های اقتصادی، می‌تواند منابع مالی لازم را به ایران بدهد تا هم اقتصاد خود را تقویت و هم حمایت و پشتیبانی خود را از گروه‌های نیابتی و تروریستی افزایش دهد.