انتخابات پیش روی عراق تا چه حد می تواند صحنه سیاسی کشور را تغییر دهد؟

با نزدیک شدن موعد اجرای انتخابات عراق، به‌تدریج نقشه ائتلاف‌های سیاسی و گروه‌هایی که از هم‌اکنون ائتلاف خود را آغاز کرده‌اند یا آنها که مذاکرات برای اعلام ائتلاف پس از انتخابات را انجام داده‌اند آشکار می‌شود.

کارشناسان امور عراق معتقدند که نتایج انتخابات تفاوت چندانی با نتایج انتخابات 2018 نخواهد داشت، هرچند برخی غافلگیری‌ها را بعید نمی‌دانند.

دولت عراق تحت فشار اعتراضات گسترده مردمی که از اکتبر 2019 آغاز شد و به استعفای دولت «عادل عبدالمهدی» انجامید، 10 اکتبر 2021 را به عنوان زمان برگزاری انتخابات پیش از موعد اعلام کرد.

«حارث حسن»، کارشناس امور عراق در مرکز کارنگی، معتقد است که انتخابات پیش رو نه تکرار کامل انتخابات‌های پیشین و نه تغییری بنیادی در صحنه سیاسی عراق باشد. به نظر او این انتخابات کاملا آن چیزی که تظاهرات‌کنندگان می‌خواهند نخواهد بود و باعث بر سر کار آمدن چهره‌های سیاسی تازه نخواهد شد.

به نظر وی، احتمال اینکه نیروهای برآمده از تظاهرات در انتخابات موجب غافلگیری شوند و بتوانند صحنه سیاسی عراق را تغییر دهند بسیار اندک است.

او تأکید می‌کند که با وجود این، نوع تحرکات سیاسی جاری در آستانه انتخابات نشان می‌دهد که قرار نیست همان صورت‌بندی سیاسی سابق در کشور تکرار شود.

از یک سو گفته می‌شود که «مقتدی صدر»، رهبر جریان صدر عراق، با «مسعود بارزانی»، رئیس حزب دموکرات کردستان، و چند تشکل سیاسی اهل سنت به توافقات نهایی رسیده است تا ائتلافی را بعد از مشخص شدن نتایج انتخابات تشکیل دهند.

از سوی دیگر، ائتلاف فتح و نیروهای سیاسی دارای شاخه مسلحانه نیز در حال نزدیک شدن به اتحادیه میهنی کردستان و تعدادی از نیروهای سیاسی اهل سنت هستند.

به نظر حسن، این داده‌ها نشان می‌دهد که در کم‌ترین حالت تجربه ائتلاف‌های اصلاح و بناء تکرار خواهد شد اما این بار مستحکم‌تر و واقعی‌تر و احتمالا تبدیل به ائتلاف‌های واقعی اقلیت و اکثریت خواهد شد.

تا اینجای کار فقط یک ائتلاف رسمی در عراق اعلام موجودیت کرده و آن ائتلاف جریان حکمت ملی عراق به ریاست سیدعمار الحکیم با ائتلاف نصر به ریاست حیدر العبادی و تشکیل «پیمان نیروهای حکومت ملی» است. اما ائتلاف‌های غیر رسمی، تا اینجای کار، ائتلاف صدر و بارزانی و دیگری ائتلاف فتح با اتحادیه میهنی است که مذاکراتی با محمد الحلبوسی برای پیوستن به آن جریان دارد.

«ایاد عنبر»، استاد علوم سیاسی دانشگاه کوفه، معتقد است که این ائتلاف‌ها بیشتر حالت تفاهم برای مرحله بعد از انتخابات را دارد و نیروهای سیاسی عراق ترجیح می‌دهند که بعد از مشخص شدن نتایج انتخابات و وزن هر طرف در فضای سیاسی سراغ ائتلاف بروند.

او می‌گوید که تغییر واقعی در فضای سیاسی کشور بعد از انتخابات با دو شرط ممکن می‌شود، یکی در پافشاری نیروهای سیاسی برای تغییر نظام توافقاتی که دولت‌های ضعیف گذشته را بر سر کار آورد، و دیگری نقش دخالت خارجی که پیش از این اجازه ایجاد ائتلاف‌های قدرتمند و در نتیجه دولت قدرتمند دربرابر اپوزیسیون قدرتمند را نمی‌داد.

عنبر تأثیر نیروهای سیاسی برآمده از تظاهرات را در انتخابات چندان جدی نمی‌داند و معتقد است که درباره اثرگذاری این نیروها مبالغه می‌شود.

دربرابر، حارث حسن می‌گوید که این نیروها همچنان به اینکه انتخابات آزادانه و شفاف اجرا شود شک دارند و برای همین اکثرشان انتخابات تحریم کرده‌اند.

به گفته وی این اقدام آنها باعث می‌شود که نتایج انتخابات هرچه باشد باز جای بحث و جدل داشته باشد.

منبع:https://mdeast.news