سفر بی سر و صدای وزیر امور خارجه ترکیه به عربستان سعودی اتفاق مهمی است که نشان میدهد آنکارا به دنبال پایان دادن به مشکلات و اختلافات درسیاست خارجی منطقهای و شاید یکبار دیگر به دنبال راهبرد ” تنش صفر با همسایگان وکشورهای منطقه است”.
این نخستین بار پس از ماجرای قتل خاشقچی در کنسولگری عربستان در استانبول است که یک مقام عالیرتبه ترکیه قدم بر خاک ریاض میگذارد؛ اما با وجود این میزان از اهمیت سیاسی و دیپلماتیک، رسانههای ترکیه در مورد اهداف و انگیزههای این سفر و جزئیات آن سکوت کردند.
چاووش اوغلو درحالی به عربستان رفته است که درچند روز اخیردر سیاست منطقهای ترکیه دو اتفاق مهم رخ داده است :
۱- هیاتی ازدیپلماتهای آنکارا به ریاست معاون وزیر امور خارجه به قاهره سفر کرده و بمدت دو روز با دیپلماتهای مصری مذاکره کردند.
۲- دور از هیاهو و جنجال رسانهای مرسوم، سفیر جدید ترکیه به امارات اعزام شد.
۳- به باور خیلی از تحلیگران سیاسی ترکیه؛ علاوه بر برجسته شدن اهمیت تحولات شرق مدیترانه، عامل سیاست خارجی آمریکا نیز بردیپلماسی ترکیه تاثیر زیادی گذاشته است.
درنتیجه تلاشهای زیاد، آنکارا توانست با دو برادر جهان عرب یعنی مصر و عربستان پشت میز مذاکره بنشیند. بدون شک، انتخاب بایدن که خطوط گسل خاورمیانه را دوباره فعال کرده، نقش مهمی در این تغییرات دارد.
شواهد نشان میدهد وزارت امورخارجه ترکیه توانسته برای اخوانالمسلمین امتیازاتی کسب کند، اما واقعیت این است که روابط ترکیه و مصر با روابط ترکیه و عربستان سعودی از دیدگاه منافع سیاسی و اقتصادی تفاوت دارد.
خسارت قطع ارتباط ترکیه با عربستان سعودی، امارات و مصر فقط در حوزه تجارت نبوده و شواهد نشان میدهد بارزترین نشانه این بود که عربستان سعودی به همراه مصر نقش مهمی در جلوگیری از عضویت موقت ترکیه در شورای امنیت سازمان ملل در اکتبر ۲۰۱۴ داشتند. آنها معتقد بودند آنکارا در پرونده مصر و سوریه از اخوانالمسلمین همچون کارت بازی استفاده میکند و اساساً انگیزه اصلی عربستان، امارات و مصر برای تشکیل یک مثلث ضد ترکیه و تحریم قطر ارتباط دقیقی با سیاستهای ترکیه در پشتیبانی از اخوانالمسلمین داشت.
یکی از ابعاد مهم سیاسی – امنیتی در روابط ترکیه و عربستان سعودی، نگرش خاص بنسلمان و بنزاید آل نهیان نسبت به حضور نظامی آنکارا در دوحه است. آنها قبلاً اعلام کرده بودند که پایگاه نظامی ترکیه در قطر باید تعطیل شود؛ اما قطر زیر بار نرفت و شواهد نشان میدهد حالا حساسیتهای عربستان و امارات نسبت به حضور نظامی آنکارا در دوحه تا حدودی کم شده است.
در پایان باید گفت شواهد چند ماه گذشته این واقعیت را نشان میدهد که دستگاه دیپلماسی ترکیه بیش از هر زمان دیگری اهمیت روابط منطقهای را درک کرده است. ترکیه درچند سال گذشته بیشترین توان سیاست خارجی خود را صرف بهبود روابط با آمریکا و اتحادیه اروپا کرد و بخاطر مجموعهای ازاشتباههای راهبردی از اهمیت روابط منطقهای بازماند.
منبع:http://iras.ir/
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.