جنگ سوم قره باغ در راه است؟

در twitter به اشتراک بگذارید
در whatsapp به اشتراک بگذارید
در telegram به اشتراک بگذارید
با گذشت بیش از ۹ ماه از امضای توافق آتش‌بس میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان با میانجیگری روسیه، بار دیگر تنش ها در این منطقه حالت انباشتی به خود گرفته و مطالعه تحولات حاکی از آن است که چنین انباشتی می تواند شعله جنگ را بار دیگر در منطقه افروخته کند. در این نوشته به عوامل تنش زا و عوامل کاهنده احتمال درگیری خواهیم پرداخت.

الف: عوامل تنش زا

مفاد امضا شده در تاریخ ۱۰ نوامبر صرفاً جنبه برقراری آتش بس و توقف درگیری ها نوشته شده بود و بندهای آن همانند هر معاهده دیگری دستخوش تفاسیر متفاوت بوده است. ارامنه با به پیش کشیدن تفسیر خود از این معاهده، اقدامات خود مبنی بر افزایش حضور نظامی خود در مناطق آزاد شده و مورد مناقشه را شدت بخشیده‌اند، برقراری پست‌های دیده بانی جدید ارمنی در مقابل دیدگان صلح بانان روسی حاکی از موافقت نانوشته روسیه و ارمنستان برای فشار بر وضعیت حقوقی جدید قره باغ مرکزی می باشد. از سوی دیگر جمهوری ارمنستان بارها اعلام کرده است که تمایلی به بازکردن کریدور زنگه زور ندارد و ملی گرایان این کشور با طرح ادعاهایی مانند جنگ جدید برای سرزمین های جدید بر طبل جنگ می کوبند. در این راستا ارمنستان تلاش های دیپلماتیک خود در هماهنگی با غرب به ویژه فرانسه و همچنین سازمان امنیت جمعی را به جد دنبال می‌کند.

به موازات آن جمهوری آذربایجان نیز نیروهای نظامی خود را در مناطق مورد مناقشه با ارمنستان مستقر کرده است. بنابر ادعای ارامنه نیروهای آذربایجانی هنوز هم در داخل مرزهای رسمی ارمنستان در استان گغارکونیک حضور دارند و مردم محلی منطقه مذکور مجبور به تخلیه روستاها شده اند. همچنین جمهوری آذربایجان تمامی نیروهای ویژه خود را در حالت آماده باش کامل قرار داده است و بنابر ادعای رسانه های ارمنی، جمهوری آذربایجان در پی حمله به مناطق مرکزی قره باغ تحت عنوان عملیات مبارزه با تروریسم می باشد. گفتنی است که این عملیات با مشارکت غیرعلنی ترکیه صورت خواهد گرفت.


ب: عوامل کاهنده تنش

در کنار عوامل افزاینده تنش، عواملی نیز وجود داشته اند که می توان آنها را به عنوان کاهنده تنش در نظر گرفت. چنین عواملی بر گرفته از پویایی صلح نبوده و می توان آن را بر پایه ایجاد «موازنه وحشت» تعریف کرد. ارمنستان اتحادهای نظامی خود بار سازمان امنیت دسته جمعی و همچنین غرب مستحکم تر کرده و از سوی دیگر نیز جمهوری آذربایجان طی بیانیه مهم شوشا، دفاع مشترک با ترکیه را علنی کرده است. امضای چنین بیانیه ای به این معنا می باشد که در صورت ایجاد هرگونه درگیری با جمهوری آذربایجان، جمهوری ترکیه نیز به صورت خودکار و رسمی بخشی از مجادله خواهد بود.

برآیند چنین عواملی نشان میدهد که هزینه جنگ احتمالی سوم در قره باغ بسیار بالا رفته است‌. در صورت وجود جنگ رسمی میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان، بیش از ۳۵۰ میلیون انسان درگیر جنگ خواهند بود و ورود رسمی کشورهایی مانند ترکیه و روسیه جنگ می تواند آن را خطرناک ترین سناریو منطقه تبدیل کند.

 

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *