دولت موقت افغانستان و مشکلات پیش‌رو
طالبان افغانستان روز سه شنبه گذشته نام اعضای کلیدی دولت موقت جدید را اعلام کرد. ساختار دولت موقت نشان می‌دهد که طالبان می‌خواهد از تسلط سیاسی و کنترل مطلق خود بر این کشور اطمینان حاصل کند، بدین معنا که طالبان در این مرحله به حل مشکلات سیاسی وامنیتی و یکدست سازی در داخل اولویت داده تا نظارت و حاکمیت خود را بر سراسر خاک افغانستان اعمال نماید.
به گفته ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان، هنوز اعضای دولت موقت کامل نشده و افراد دیگری در آینده به این جمع اضافه خواهند شد.
افرادی که معرفی شده‌اند اعضای کلیدی دولت موقت تحت تسلط طالبان هستند که بدنه اصلی را تشکیل می‌دهند. اما طالبان ممکن است تحت اعتراضات داخلی، فشار کشورهای همسایه و یا جامعه جهانی نیروهای غیر طالبان را نیز برای تکمیل کابینه در آینده دعوت به همکاری نماید.
درحال حاضر برخی از اعضای ارشد طالبان که در دولت موقت معرفی شده‌اند در فهرست تحریم‌های کشورهای غربی و سازمان ملل قرار دارند. این امر موجب نگرانی عمده برای جامعه بین‌الملل بوده و باعث می‌شود تا حکومت طالبان نتواند به‌طور گسترده مورد شناسایی دولت‌ها قرار گیرد و مناسبات دیپلماتیک و مبادلات بین‌المللی با این کشور نتواند به سهولت روال عادی باز گردد.
روز سه شنبه گذشته، ملا حسن آخوند به عنوان نخست‌وزیر دولت موقت افغانستان و ملا عبدالغنی برادر و عبدالسلام حنفی به عنوان سرپرست معاون نخست‌وزیر معرفی شدند. ذبیح الله مجاهد، سخنگوی اصلی طالبان در جریان یک کنفرانس خبری در کابل، گفت که سراج الدین حقانی (پسر بنیانگذار شبکه حقانی که از سوی ایالات متحده وسازمان ملل به عنوان یک گروه تروریستی معرفی شده است)، سرپرست وزارت داخله خواهد بود و ملا محمد یعقوب (پسر ملا محمد عمر بنیانگذار فقید طالبان)، به عنوان سرپرست وزارت دفاع منصوب شده است. وی تأکید کرد که همه این انتصاب‌ها برای یک دوران موقت می‌باشند.
ساختار دولت جدید حاکی از آن است که طالبان بر تمام مناصب کلیدی تسلط خواهند داشت. آنها می‌خواهند کنترل همه چیز را در دست گیرند، اما در عین حال امیدوارند که تصویری از یک دولت فراگیر وهمه‌جانبه را به جهان القا نمایند.
طالبان وعده داده بود که دولتی جامع و فراگیر با رویکردی معتدل تشکیل خواهد داد، همچنین تأکید کرده بود که افغانستان به پایگاه گروههای تروریستی علیه کشوری تبدیل نخواهد شد.
با این حال، با توجه به وضعیت پیچیده در افغانستان، هنوز تردید زیادی وجود دارد که آیا این کشور می‌تواند با متحدان قدیمی خود به‌طور کامل کنار بیاید و جامعه بین‌الملل به آسانی دولت موقت طالبان را به رسمیت خواهد شناخت ؟
حملات تروریستی اخیر در فرودگاه کابل توسط گروه تروریستی “داعش-خراسان” موجی از ترس و وحشت ونا امنی در کابل وشهر‌های دیگر بوجود آورد و این پرسش را مطرح ساخت که حکومت طالبان چگونه قادر خواهد بود مانع از فعالیت این گروه تروریستی که تا حدی متفاوت از طالبان است، بشود. اما طالبان ممکن است برخی از گروههای تروریستی را برای معامله با دیگر کشورهای همسایه و یا قدرتهای بزرگ جهان در اینده همچنان حفظ کنند.
با نگاهی به اعضای کابینه، انتصاب‌ها در دولت موقت، درجه ای از فراگیری را نشان نمی‌دهد و با وعده‌های پیشین طالبان در تشکیل یک دولت فرا گیر در تضاد است. ولی از نقطه نظر طالبان یک دولت فراگیر، ممکن است آن چیزی نباشد که ما آن را به عنوان تقسیم قدرت با دیگر گروههای قومی و سیاسی درک می‌کنیم. طالبان تلاش کرده که نقش غالب و تسلط خود را در دولت موقت ایفا کرده و به هیچ وجه پست‌های وزارتخانه‌های کلیدی را با سایر گروههای سیاسی به اشتراک نگذارد.
طالبان افغانستان امیدوار است که دولت جدید بزودی مورد شناسایی سایر کشورها به‌ویژه همسایگان وسازمان ملل متحد قرار گیرد.اما واضح است برخی افراد کابینه موقت که در فهرست تحریم‌های سازمان ملل قرار دارند مشکلاتی را برای ارتباط افغانستان با جامعه بین‌الملل به‌ویژه کشورهای غربی ایجاد خواهند کرد.
صرف نظر از تصمیمات دولت موقت و نحوه برخورد جامعه بین‌الملل،انتصاب‌های اخیر نشان داد که طالبان اولویت خود را بر ثبات و امنیت داخلی و تثبیت موقعیت سیاسی خود در گستره این کشور در دوران گذار در نظر گرفته است. این در حالی است که آنها راهی طولانی برای تثبیت خود، رفع مشکلات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و تعامل با جهان همچنان در پیش رو دارند.
در شرایط کنونی هیچ کس نمی‌تواند پیش بینی کند در آینده نزدیک امنیت، صلح و ثبات به افغانستان بازگردد و اوضاع در این کشور بهبود یابد.
در حال حاضر افغانستان برای باز سازی به شدت به منابع مالی نیاز دارد. ساختارهای اقتصادی در این کشور فروپاشیده و نیاز به کمک و بازسازی دارد که روندی زمان بر است. تغییردر رویکرد افراطی طالبان و در پیش گرفتن اعتدال گرایی تا حدی می‌تواند حمایت‌های خارجی را جلب نماید. دولت موقت و تازه تاسیس طالبان همچنین باید صداقت و اعتبار خود را به همسایگان و جوامع بین‌الملل ثابت کند.
مدیریت موفق در یک کشور نیازمند انسجام داخلی، حل مشکلات و تعامل با همسایگان و سایر کشورها و مجامع بین‌المللی جهان است. آنها اگر مراقب نباشند، ممکن است نا آرامیهای بیشتری را شاهد باشند ونتوانند حکمرانی خوبی به نمایش گذارند.
طالبان در روزهای اول خروج آمریکا از کابل و و بدست گرفتن قدرت، وعده داد یک دولت فراگیر از اقوام وگروههای مختلف که مورد قبول مردم و جامعه جهانی باشد را معرفی نماید، در حالی که طالبان با معرفی دولت موقت، روح یاس و نا امیدی میان اقشار و گروههای مختلف، کشورهای همسایه و جهان را گسترش داد. آنها با این انتخاب، اغلب مردم افغانستان را از خود دور ساخته و تاحد زیادی بر مشکلاتشان افزودند.
دلایل اصلی نگرانی و وحشت اکثر مردم از ایده حکمرانی طالبان دو چیز است:
(1) حکمرانی وحشت‌انگیز آنها در گذشته.
(2) تفاوت زیاد بین ارزشهای فکری و اجتماعی آنها با ارزشهای بیشتر جوانان و زنان افغانستان در عصر کنونی.
طالبان باید نشان دهند خواهان زندگی با ثبات توام با آرامش، آزادی و رفاه وآسایش برای مردم و اقوام مختلف درافغانستان هستند.
منبع:https://www.scfr.ir
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
