احسان شاهین ار” مشاور عالی رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در کنفرانسی با عنون “کودتای 15 ژوئیه 2016 میلادی گروه فتو را فراموش نخواهیم کرد” گفت: روسیه قزاقستان را اشغال کرده است و دولتهای ترکیه اخیرا ارتش متحد را تشکیل دادند. پس از تشکیل نیروی نظامی متحد، کشورهای پیشتاز و رهبر آنها ترکیه و قزاقستان هستند. این پول گاز است، امروز قزاقستان به بهانه افزایش قیمت کالاها دستمزدهای بازار اشغال شده است. آنها می خواهند دولت قزاقستان را از زیر یوغ 30 ساله شوروی رها شده و به ثروت، فرهنگ و ارزش های خود دست یافته، دوباره تحت فشار و سطله شدید و بی معنی قرار دهند. فزایش هزینه زندگی و هزینه نفت . گاز بهانه و پوششی برای تحقق اهداف و اقدامات پنهان خودشان است. پس از تأسیس “تشکیلات دولت های ترک”، اقدامات مخالف و منفی علیه آن شروع شده است.”
سخنان غیر دیپلماتیک “احسان شاهین ار” در کنفرانس عمومی و آشکار نشان می دهد که مقامات کاخ ریاست جمهوری نیز چنین دیدگاهی دارند.
1-ادعای “احسان شاهین ار” مشاور ارشد و عالی رئیس جمهور ترکیه درباره اینکه ترکیه و قزاقستان دو رئیس ” تشکیلات دولت های ترک” است، یک نگرش مخرب و نامناسبی است. در چنین تشکلهایی رابطه “رئیس و مرئوس” وجود ندارد. این نوع ذهنیت که منعکس کننده بینش ذهنیت کاخ ریاست جمهوری ترکیه است، به روابط اتحاد ترک آسیب می رساند.
2- وانمود کردن و تلقی درخواست کمک قزاقستان از “سازمان پیمان امنیت جمعی” وانمود کردن آن به عنوان “اشغال روسیه” نه تنها اقدامی بر ضد روسیه، بلکه از نظر نتایج آن نیز رویکردی ضد قزاقستان است!
3- این استدلال که از نظر روسیه تشکیل “تشکیلات دولت های ترک” اقدامی ناپسند است، روسیه ابتدا به حوادثی در قزاقستان دامن زد و سپس نیروهای نظامی را برای سرکوب آن حوادث فرستاد و این کشور را اشغال کرد؛ هم ادعایی نادرست است و هم هدف ازآن ضربه زدن به روند همکاری ترکیه و روسیه است!
این نوع نگرش حضور ترکیه را در سوریه زیرسئوال می برد
این ادعا که وقایع قزاقستان، نتیجه یک عملیات پنهان روسیه است، القاء دیدگاه آمریکا است. آمریکا مدعی است که اعزام نیروی نظامی ” سازمان پیمان امنیت جمعی” به قزاقستان اقدامی غیرقانونی است. همزمان، در رسانه های حزب عدالت و توسعه ترکیه اظهارنظرهایی مبنی بر غیرقانونی بودن اعزام نیرو از سوی سازمان پیمان امنیت جمعی به قزاقستان منتشر می شود.
اظهارات “احسان شاهین ار” مشاور ارشد رئیس جمهور ترکیه در راستای ادعاهای آمریکاست. این نوع خط مشی، تشکیلات دولت های ترک را در همان ابتدای تاسیس به نیروی پشتیبان آمریکا که تلاش می کند ثبات و امنیت منطقه اورآسیا را برهم زند، تبدیل می کند.
“تشکیلات دولت های ترک” که با هدف برقراری امنیت و ثبات و تامین منافع کشورهای ترک و کل منطقه اوراسیا تشکیل شده است، تشکلی متکی بر اهداف و اصول مشروع است. اما اگر این تشکل به نیروی پشتیبان و وابسته به آمریکا تبدیل شود، مشروعیت خود را از دست خواهد داد.
بنابراین، کسانی که پس از درخواست قزاقستان برای اعزام نیروی نظامی سازمان پیمان امنیت جمعی و اعزام نیروی روسیه و سایر کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی به قزاقستان را غیرقانونی می دانند، چگونه از مشورعیت حضور نظامی ترکیه در سوریه در برابر روسیه و ایران دفاع خواهند کرد؟ آیا می خواهند که روسیه آشکارا بگوید “اسد ما را دعوت کرده است، اما شما برای ورود به خاک سوریه دعوت نشده اید”؟
آمریکا از ادامه همکاری ترک- روس ناخشنود است
ما مصرانه اعلام می کنیم که به قول آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا، هدف واشنگتن جلوگیری از توسعه همکاری بین ترکیه و روسیه و نگه داشتن ترکیه در صفوف آمریکا درباره مسائل حساس است.
آمریکا اولاً تلاش می کند که همکاری ترکیه و روسیه درباره تحولات و مسائل لیبی و سوریه/ادلب را تخریب کند. ثانیاً ترکیه را در مسائل اوکراین و دریای سیاه در کنار آمریکا قرار دهد و نگه دارد و ثالثاً تحولات درخط قفقاز-آسیای مرکزی را به عنوان مناطق تضاد منافع ترکیه و روسیه القا و تلقی می کند.
دیدگاه “عملیات روسیه علیه تشکیلات دولت های ترک و اشغال قزاقستان توسط روسیه ” که از تیم کاخ ریاست جمهوری ترکیه نشأت می گیرد، در راستای اهداف آمریکا مانند یک خنجر بر قلب روابط ترکیه و روسیه عمل می کند.
در شرایطی که فرصت تقویت همکاری موفقیت آمیز ترکیه و روسیه در خاورمیانه و منطقه قفقاز و گسترش حوزه همکاری در دریای مدیترانه شرقی وجود دارد، تلاش برای خراب کردن روند همکاری ترکیه و روسیه با سوء استفاده و بهره برداری از حوادث قزاقستان ضربه ای به منافع ملی ترکیه محسوب می شود.
