رشید علیمف نویسنده تاجیکستانی این یادداشت که دبیرکلی سازمان شانگهای را در کارنامه دارد یادآور میشود که در وهله اول ایجاد یک «کمربند امنیتی» نسبت به خطر تروریسم در افغانستان با بهرهمندی از ظرفیت سازمان پیمان امنیت جمعی و سازمان همکاری شانگهای باید اولویت این همکاریها باشد. زیرا کشورهای آسیای مرکزی، هسته مشترک و مؤثر هر دو سازمان هستند.
طبق این گزارش، در حال حاضر بین ۵ تا ۱۲ هزار شبهنظامی در مرزهای تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان حضور دارند. حوادث ژانویه ۲۰۲۲ در قزاقستان و بازداشت اعضای حزبالتحریر توسط قرقیزستان در می ۲۰۲۲ از تبعات گسترش فعالیت این گروهها میباشد. نوسازی و آموزش نیروهای مسلح توسط روسیه و برگزاری رزمایشهای مشترک نظامی از جمله راهکارهای پیشنهادی است.
این گزارش در بخش دیگر مدعی تأثیر منفی تحریمهای غرب علیه روسیه بر اقتصاد آسیای مرکزی است. تجارت روسیه با این کشورها از ۲۳/۶ میلیارد دلار در ۲۰۱۷ به ۳۷ میلیارد دلار در ۲۰۲۱ رسیده بود و اکنون بیش از ۱۰ هزار شرکت روسی در این کشورها سرمایهگذاری کردهاند.
اجرای مبادلات دو و چندجانبه با روبل، افزایش سرمایهگذاری مسکو در منابع معدنی و کشاورزی و زیرساختهای ریلی و جادهای این کشورها و توسعه انرژی هستهای این کشورها توسط روسیه از جمله راهکارهای تقویت روابط برای غلبه بر تبعات منفی تحریمهاست.
نکتهای که این اندیشکده روسی به آن نپرداخته، نقش بیبدیل چین در سازمان همکاری شانگهای است. گرچه پکن و مسکو نگرانیهای مشترکی درباره افغانستان دارند، ولی در بازارهای آسیای مرکزی، عمدتاً رقیب یکدیگر محسوب میشوند و این مسأله در شرایط تضعیف اقتصاد روسیه، میتواند وزنه چین را تقویت کند.