سقوط فهرست مشترک عربی در آخرین نظرسنجی ها
برای مثال نظرسنجی شبکه 13 تلویزیون رژیم صهیونیستی که در روز 18 اکتبر انجام شده این حزب را دارای 11 کرسی نشان می‌دهد. البته فهرست مشترک عربی در بیشتر نظرسنجی‌های جدید 12 کرسی به دست آورده است.
به زعم بسیاری از تحلیل‌گران صهیونیست این افت ناشی از تناقض میان حرف و عمل اعضای فهرست مشترک عربی درباره لزوم صلح و اهمیت آن است؛ درحالیکه بیشتر احزاب فهرست مشترک عربی در بیشتر مواقع مذاکره میان فلسطینیان و صهیونیست‌ها را مهم‌ترین اولویت رژیم صهیونیستی دانسته‌اند، اما پس از رونمایی از توافق ابراهیم میان تل‌آویو، منامه و ابوظبی در میانه ماه اوت، نمایندگان فهرست مشترک عربی از این توافق استقبال نکردند. «ایمن عوده»، رهبر این فهرست در واکنش به توافقات مذکور تصریح کرد: «اولویت اسرائیل مذاکره و صلح با فلسطینیان است نه دیگر کشورهای عربی.» نمایندگان عرب کنست حتی توافقات یاد شده را محکوم و تقریباً موضعی متمایل به تشکیلات خودگردان فلسطینی و محمود عباس اتخاذ کردند.
اسامه سعدی، ایمن عوده، احمد طیبی و منصور عباس در اقامتگاه رئیس رژیم صهیونیستی پس از انتخابات سپتامبر 2019
توافق ابراهیم در حالی در روز 5 اکتبر با رای مثبت 80 نماینده کنست به تصویب رسید که در این میان 13 نفر از 15 نماینده فهرست مشترک عربی با آن مخالفت کردند. (دو فرد از نمایندگان فهرست مشترک عربی به دلیل بیماری از حضور در جلسه بازماندند) این موضع‌گیری از سوی نمایندگان عرب کنست به نقطه عطفی مهم در کارنامه سیاست‌ورزی آنها تبدیل شده است؛ بسیاری از رسانه‌های عبری زبان و همچنین رسانه‌های عربی هوادار عادی‌سازی روابط میان دولت‌های عربی و تل‌آویو لب به انتقاد از فهرست مشترک عربی گشوده و آنها را «صلح‌طلبانی دروغین» لقب داده اند. برخی دیگر از رسانه های مزبور در انتقاداتی طعنه آمیز فهرست مشترک را ارگانی دانسته‌اند که هویت خود را از تشکیلات خودگردان می‌گیرد نه عرب‌های ساکن سرزمین‌های اشغالی. از سوی دیگر نظرسنجی‌های انجام شده از عرب‌های ساکن سرزمین‌های اشغالی نیز حاکی از این واقعیت است که نزدیک به 30 درصد اقلیت عربی ساکن این سرزمین‌ها از توافقات مذکور استقبال کرده و خواستار برقراری صلح میان رژیم صهیونیستی شده‌اند؛ منافع اقتصادی مهم‌ترین دلیل این موضع میان عرب‌های ساکن سرزمین‌های اشغالی است. طبیعی است که این توافقات امکان تجارت و برقراری روابط اقتصادی میان اعراب ساکن رژیم صهیونیستی و کشورهای عربی را فراهم می‌کند و همچنین امکان سفر آنان به مقصد این کشورهای عربی را تسهیل خواهد نمود.
در مجموع، موضع‌گیری اخیر فهرست مشترک عربی منجر به این شده که برخی از عرب‌های ساکن سرزمین‌های اشغالی نوعی تضاد منافع میان خود و این حزب عربی احساس کنند و در نتیجه این امر، رغبت جماعت‌های عربی برای رأی دادن به نفع این فهرست در نظرسنجی‌ها کاهش پیدا کند. بدین ترتیب به نظر می‌رسد فرصت برای ابتکارهای جدید به منظور شراکت «عربی – یهودی» در سرزمین‌های اشغالی به شدت مساعد است و با ریزش نسبی آرای فهرست مشترک عربی در صورت اعلام موجودیت مجموعه‌ای جدید برای پل زدن میان یهودیان و اقلیت عربی، می‌توان انتظار داشت که بخشی از پایگاه سابق فهرست مشترک به مجموعهی جدید منتقل شود. پیش از این در نظرسنجی روزنامه واشنگتن پست در ماه مارس 2019 ، 73 درصد از عرب‌های ساکن سرزمین‌های اشغالی خواستار ورود احزاب عربی به ائتلاف حاکم شده بودند، امری که باوجود موفقیت نسبی بنی گانتز در دو انتخابات گذشته محقق نشد. به این ترتیب به نظر می‌رسد این آمادگی میان عرب‌های ساکن رژیم وجود دارد که از ابتکارهای جدید برای شراکت عربی – یهودی حمایت کنند. در انتخابات آوریل 2019 نیز که فهرست مشترک دچار دو دستگی شد و چهار حزب بزرگ عربی با دو فهرست مجزای «خداش – تعال» و «رعم – بلد» در انتخابات شرکت نمودند، 25 درصد عرب‌هایی که در انتخابات شرکت کردند به احزاب یهودی رأی دادند، اما در دو انتخابات بعدی با تشکیل مجدد فهرست مشترک عربی بیشتر رأی دهندگان عرب به سوی این فهرست بازگشتند.
جالب آنکه وب‌سایت تحلیلی المانیتور در مقاله جدیدی که روز 30 اکتبر به قلم «عفیف ابو مخ» منتشر شده از تشکیل قریب الوقوع چنین ائتلافی خبر داده است. در این مقاله می‌خوانیم: «چند شخصیت معروف یهودی که سابقاً عضو بلوک چپ – میانه بودند، اقدام به تشکیل یک حزب مشترک یهودی – عربی کرده‌اند. از جمله اعضای این حزب می‌توان به اوفیر پاز-پینس، وزیر پیشین کشور، موشه راز، عضو پیشین حزب مرتص، عمرام متصنع، رهبر پیشین حزب کارگر و نهایتاً کولیت آویتال، عضو پیشین حزب کارگر و دیپلمات سابق اشاره کرد.»
آوراهام بورگ و عمرام متصنع
پاز-پینس در این راستا می‌گوید: «ما در اسرائیل یک اقلیت عربی داریم و من می‌خواهم کنار آنها براساس یک ائتلاف مدنی زندگی کنم، از جمله در حوزه سیاسی.» همچنین موشه راز در گفت‌وگو با المانیتور هدف از تشکیل این ائتلاف را این‌چنین توضیح می‌دهد: «این ابتکار نتیجه چندین عامل است. آوراهام بورگ (رئیس پیشین کنست) و من از 10 سال پیش در این باره صحبت می‌کنیم و در طول دو سال گذشته به همراه چند نفر یعنی، خییم اورون و اوفیر پاز-پینس شروع به توسعه دادن این ایده براساس یک طرح عملیاتی‌تر کردیم. ما به این نتیجه رسیدیم که سپهر سیاست اسرائیل امروز دچار بن‌بست است. هر یک از سیاستمداران اسرائیلی در جای خود آچمز شده‌اند و اگر ما می‌خواهیم آن را تکانی اساسی دهیم بایست یک حزب سیاسی مشترک عربی – یهودی تأسیس کنیم. ما با شخصیت‌های زیادی از جمله ایمن عوده، رهبر فهرست مشترک عربی در این باره صحبت کرده‌ایم.»
دفتر ایمن عوده در واکنش به این اظهارات بورگ اعلام کرده که چند ماه پیش چنین ملاقاتی میان دو طرف روی داده است. اما موضع خود عوده چندان مساعد نیست. او ایده شراکت عربی – یهودی را فعلاً ناپخته می‌داند و معتقد است هر گونه ابتکاری در این راستا باید وحدت فهرست مشترک عربی را حفظ کند. به نظر می‌رسد فهرست مشترک عربی ایده شراکت عربی – یهودی را در صورتی که تحت کنترل خودش نباشد، رقیبی جدی برای خویش تلقی خواهد نمود که احتمالاً بخشی از پایگاه آرای این حزب را تهدید خواهد کرد.
موشه راز همچنین در پاسخ به این سوال که چرا نام هیچ شخصیت عربی در میان موسسان این حزب جدید نیست می‌گوید: «این امر آگاهانه اتفاق افتاده است. ما می‌خواهیم عجالتاً فقط نام یهودیان در پایین این نامه باشد، زیرا ما به خطاهایمان در طول سال‌های گذشته واقفیم و می‌دانیم هرگاه جماعت‌های عرب ساکن اسرائیل به سوی ما آمدند ما دست رد زدیم. اکنون زمان عذرخواهی از عرب‌ها به‌خاطر رفتار گذشته ما با آنها فرارسیده است. می‌خواهیم این ما باشیم که مشفقانه به سوی آنان دست دراز می‌کنیم. هدف کنونی ما این نیست که به سرعت یک ائتلاف تشکیل دهیم و این اسامی که به عنوان موسسان ابتکار مطرح شده‌اند برای انتخابات کنست نامزد شوند. بلکه ما تنها سازمان دهنده خواهیم بود و در پس صحنه قرار خواهیم گرفت و این شخصیت‌های عرب محلی و دیگر یهودیان مسالمت‌جو هستند که به‌عنوان نامزدهای آینده حزب ما مطرح خواهند شد.»
اگرچه این ابتکار هنوز در مراحل اولیه خود به سر می‌برد ولی به نظر می‌رسد حرکت موسسان ابتکار مذکور آهسته و پیوسته است و در صورت شکل‌گیری یک حزب جدی با حضور شخصیت‌های عرب می‌توان انتظار داشت که بخشی از جامعه عرب ساکن رژیم صهیونیستی پشت این حزب قرار گیرد. این که فهرست مشترک عربی به متحد این حزب مبدل شود یا رقیب آن، امری است که هنوز قابل پیش‌بینی نیست. اما مسلماً در صورت شکل‌گیری همکاری میان این دو گروه می‌توان انتظار داشت میزان طرد شدگی نمایندگان فهرست مشترک عربی از مناصب کلیدی مانند حضور در کابینه کاهش محسوسی را تجربه کند.
- برچسب ها: آوراهام بورگ, احمد طیبی, اسامه سعدی, اندیشکده, اندیشکده جریان, ایمن عوده, جریان, عمرام متصنع, منصور عباس
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
