در مورد این مسئله موضع گیری قدرت های جهانی مانند روسیه و آمریکا در قبال این موضوع با آقای دکتر قدرت الله بهبودی نژاد کارشناس شبه قاره به گفتگو نشسته ایم :

واژگان کلیدی: علل ، اختلاف، مرزی، هند ، چین ،دکتر قدرت الله بهبودی نژاد،شبه قاره هند،لداخ ،

مرکز بین المللی مطالعات صلح: تنش میان دو قدرت اتمی چین و هند در ماه های اخیر افزایش یافته و اخبار حاصله حکایت استقرار هزاران سرباز دو کشور در مناطق مرزی دارد. چرا سربازان چین و هند در منطقه‌ای مرزی با هم درگیر شدند؟ درباره دلایل و چرایی این درگیری بفرمایید ؟

تنش شدید مرزی میان در کشور از چند هفته پیش در اوج شیوع کرونا و مقررات قرنطینه در منطقه لداخ در کوههای هیمالیا در شمال ایالت جامو و کشمیر هند اغاز شد رسانه های هند به نقل از مقامهای این کشور گزارش دادند که هزاران سرباز چینی با توسل به زور وارد دره گلوان در لداخ شده اند. بنابراین گزارش ها نیروهای چینی در این منطقه چادر زده اند و به ساخت سنگر مشغول شده اند و تجهیزات نظامی سنگین خود را در چند کیلومتری عمق زمین هایی که هند آن را خاک خود میداند مستقر کرده اند از سوی دیگر چین میگوید این هند است که درواقع موقعیت معادلات مرزی را تغییر داده است . باید اشاره نمود که هند به تازگی جاده ای چند صد کیلومتری در منطقه لداخ ساخته که ارتباط زمینی نیرو های نظامی این کشور را با یک پایگاه هوایی در ارتفاع بالا را برقرار می سازد .این تصمیم هند برای تقویت زیرساخت‌های خود در این منطقه چین را برآشفته ساخته است زیرا این جاده می‌تواند توانایی هند برای جابجایی نفرات و تجهیزات درصورت بروز درگیری را به شدت افزایش دهد. از سوی دیگر زمانی که هند تصمیم گرفت که به خودمختاری جامو و کشمیر در ماه اوت پارسال پایان دهد، همزمان در نقشه منطقه هم بازنگری کرد، در این بازنگری منطقه لداخ شامل “اقصای چین” هم می‌شد؛ منطقه‌ ای است در کنترل چین که هند نیز ادعای مالکیت آن را دارد. همچنین چین و هند از دیر باز بر سر مالکیت مناطقی از مرز مشترک هیمالیا نیز با هم درگیری دارند و دولت چین مدعی هست که نه هزار کیلومتر مربع در هیمالیای شرقی و سی و هشت هزار کیلومتر مربع در غرب مربوط به خاک های سرزمینی این کشور است. باید اشاره نمود که خط مرزی در این منطقه که در زمان حاکمیت استعماری بریتانیا بر هند کشیده شده از سال ها به این سو موضوع اختلاف برانگیز برای چین و هندوستان بوده و هر دو کشور تعبیر متفاوتی از آن دارند .چین مناطق نمک خیز و کوهستانی اوکسای میان کشمیر و تبت را در جنگ کشمیر در اواسط قرن بیستم در نتیجه یک جنگ کوتاه در این منطقه و پس از انکه بر هندوستان غالب گردید، تصرف کرد.

مرکز بین المللی مطالعات صلح : علت واقعی این برخوردها آیا فقط اختلافات ارضی می باشد یا عوامل دیگری هم دخیل می باشند ؟

با توجه به سیاست خارجی چین در دوره شی جی پین می‌توان گفت که به دلیل مطرح شدن رویای چینی، پروژه کمربند و راه، افزایش ظرفیت‌های نظامی، تقویت نیروهای دریایی و استفاده از اهرام اقتصادی، چون تاسیس بانک توسعه آسیایی می‌توان گفت که سیاست خارجی بیجینگ به نوعی تهاجمی عمل می‌کند. که این وضعیت به گونه غیر مستقیم دهلی نو احساس می کند با تهدید محاصره شدن از طرف چین مواجه شده است و به این دلیل است که هندی‌ها در سیاست خارجی خود به اتحاد هندو پاسفیک (امریکا، ژاپن، استرالیا و هند) توجه دارند. از طرفی هم چینی‌ها هند را بنا بر داشتن وسعت، منابع، مشخصات جمعیتی و ظرفیت‌های نظامی به عنوان رقیبی در آسیا برای خودشان می‌نگرند. با این که شی و مودی به عنوان رهبران دو کشور تأکید بیش‌تری در زمینه گسترش روابط اقتصادی و اتخاذ دیپلماسی صلح‌جویانه دارند، اما نتوانسته‌اند در حوزه‌های امنیتی و سیاسی موفقیت چندانی داشته باشند و دو کشور در مسایل مذکور با بدبینی و بی‌اعتمادی به یک‌دیگر می‌نگرند که در این میان منازعه و اختلافات مرزی چین – هند پابرجا است و هر لحظه امکان تقابل دو طرف در مسائل مرزی وجود دارد که می‌تواند مناسبات حسنه آن‌ها را تحت شعاع قرار دهد.

مرکز بین المللی مطالعات صلح : رویکرد ایالات متحده در این میان چگونه است؟

در مورد رابطه هند و ایالات متحده باید اشاره داشت که روابط این دو کشور بعد از روی کار آمدن دونالد ترامپ علیرغم چالش های اولیه این دو کشور منجلمه مخالفت هند با تحریم دوباره ایران از سوی آمریکا ، اما پس از آن رو به گرمی بسیار نهاده است، آمریکا تلاش نموده است که از هندوستان به عنوان وزنه ای در مقابل چین استفاده نماید و همزمان نیز هند هم تلاش نموده با نزدیکی بیشتر به آمریکا بتواند این کشور را به عنوان وزنه ای در مقابله با جاه طلبی های منطقه ای چین مورد استفاده قرار دهد . دولت ترامپ در اظهارات علنی خود درباره بحران کنونی در روابط هند و چین محتاطانه عمل کرده است.. وزارت امور خارجه ایالات متحده از اقدامات متجاوزانه مداوم چین، تلاش مداوم این کشور برای تغییر دادن قواعد و هنجارها و وضع موجود هشدار داد و اینکه در برابر این اقدامات، ‌چه در دریای جنوبی چین باشد و چه در حیاط خلوت هند، باید مقاومت صورت بگیرد. اخیرا مقامات دولت ترامپ فقط اشاره‌های گذرایی به بحران در خط کنترل واقعی داشته‌اند. دونالد ترامپ به هر دو کشور پیشنهاد نمود که حاضر به میانجیگری می باشد، ولی هندوستان این پیشنهاد ترامپ را بطور محترمانه رد نمود اما چین با توجه به اختلافاتی که با ایالات متحده دارد به این پیشنهاد ترامپ هیچ گونه اهمیتی قائل نشد .

مطالب مرتبط:

علل و اختلاف مرزی هند و چین -گفتگو با دکتر قدرت الله بهبودی نژاد- بخش پایانی کارشناس شبه قاره هند مرکز بین المللی مطالعات صلح –IPSC- اخیرا در درگیری میان نیروهای نظامی هندوستان و چین در منطقه هیمالیا احتمالاً بر هر دو طرف تلفاتی وارد شده است. با این وضعیت، اکنون منازعه بر ……
مذاکره با طالبان و آینده روابط هند و افغانستان -گفتگو با دکتر قدرت الله بهبودی نژاد کارشناس شبه قاره هند مرکز بین المللی مطالعات صلح –IPSC در دو دهه گذشته روابط هند با اففانستان در ابعاد گوناگون سیاسی و اقتصادی گسترش بسیاری یافته است . در این بین احتمال حضور طالبان در ……
وضعیت اقتصاد افغانستان -گفتگو با دکتر نعمت الله بیژن – بخش نخست استاد در دانشگاه ملی استرالیا و محقق در دانشگاه آکسفورد مرکز بین المللی مطالعات صلح –IPSC اقتصاد افغانستان بر اثر جنگ‌های چندین دهه از هم پاشیده بود. تا سال‌های ۱۹۹۲میزان اقتصاد افغانستان تدریجاً در حال نزول ……
وضعیت اقتصاد افغانستان -گفتگو با دکتر نعمت الله بیژن – بخش دوم استاد در دانشگاه ملی استرالیا و محقق در دانشگاه آکسفورد مرکز بین المللی مطالعات صلح –IPSC اقتصاد افغانستان بر اثر جنگ‌های چندین دهه از هم پاشیده بود. تا سال‌های ۱۹۹۲میزان اقتصاد افغانستان تدریجاً در حال نزول ……
ویژگی ها و چالش های اقتصادهای آسیای مرکزی (بخش نخست) گفتگو با دکتر احسان رسولی نژاد مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC کشورهای پنچ گاه آسیای مرکزی یا تاجیکستان ، قرقیزستان، ازبکستان ، ترکمنستان و قزاقستان هر چند دارای تفاوت هاو ویژگی هایی مخصوص به خود هستند اما داری پیوند ها ……
سیاست خارجی ترکیه در خاورمیانه مابین قدرت منطقه ای و بازیگری بین المللی- گفتگو با دکتر رضا صولت- بخش نخست کارشناس ارشد مسائل ترکیه مرکز بین المللی مطالعات صلح –IPSC اصل عدم دخالت در مسائل خاورمیانه به عنوان اولویت استراتژی سیاست خارجی ترکیه در بیشتر دوران قرن بیستم مطرح بود. اما در طول دهه گذشته، ترکیه ……
تاجیکستان وحل اختلاف مرزی با چین فرزاد بونش رمضانی مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC بیان رویداد: اگر به مرزهای کنونی در کشور های آسیای میانه بنگریم در می یابیم گذشته از علل متعدد و دخیل در ترسیم آنها،این مرز ها در طول ……
آینده حضور نظامی و امنیتی چین در اقیانوس هند-بخش نخست-گفتگو با دکترسجاد عابدی کارشناس ارشد مسائل امنیتی مرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSC اقیانوس هند به عنوان سومین اقیانوس بزرگ جهان از دیرباز جایگاه ژئوپلیتیکی و جهانی آن مورد توجه قدرت ها بوده و امروزه به صحنه ای برای رقابت قدرت ……
جنگ بیولوژیکی و جابجایی قدرت درآسیا و خاورمیانه – بخش نخست فاطمه خادم شیرازی پژوهشگر و مدرس دانشگاه علمی کاربردی مرکز بین المللی مطالعات صلح –IPSC بازیگران جهانی عرصه سیاست حافظان وضع موجودند، اما ابرقدرت های سیاسی، اقتصادی، برهم زننده وضع موجود و پیام آور وضعی دیگر هستند.آن ها ……
نقش قدرت نرم در سیاست خارجی ایران-گفتگو با دکتر توحید افضلی- بخش نخست استاد دانشگاه و کارشناس سیاست خارجی مرکز بین المللی مطالعات صلح –IPSC در جهان دگرگون شده امروزی و در شرایطی که وابستگی متقابل بین ملت ها افزایش یافته، مفهوم قدرت و دیپلماسی هم مانند دیگر مفاهیم ……

 روسیه  چگونه می تواند نقش سازنده ای در مورد تنش مرزی هند و چین داشته باشد؟

نخستین نکته اینکه باید اشاره ای داشت به سفر وزیر دفاع  هند آقای راجنات سینگ به مسکو در حالی  انجام  شد که دو تا از بزرگترین ارتش جهان  در یک مرز مرتفع هیمالیا در لداخ در حال  رویارویی  هستند و مذاکرات برای خنثی کردن تنش ها  در حال انجام است. ظاهراً  دلیل  سفر وزیر دفاع  هند  برای شرکت در سالگرد  75مین  رژه روز پیروزی   اتحاد جماهیر شوروی بر آلمان نازی(1941-1945) می باشد ،اما.شاید این نخستین بازدید وزیران سطح بالای هند  پس از وقوع کووید 19 در هند باشد. گمانه زنی ها زیاد  بر این است که وی می کوشد از روسیه اطمینان سیاسی بدست آورد و  همینطور از روسیه درخواست نماید که در تحویل تسلیحات مهم از جمله سیستم دفاع موشکی زمین به هوا S400  عجله بخرج دهد .   سفر وزیر دفاع هند  ، راجنات سینگ  به همراه  یک گروه 75 نفری از هند در این زمینه اهمیت  فراوان دارد. 

 واقعیت این است که تنش مرزی بین هند و چین روسیه را در وضعیت دشوار قرار می دهد.  از این جهت که روسیه روابط استثنایی خوبی با هر دو کشور دارد. روابط هند با روسیه بی نظیر است و علی رغم برخی نوسانات در دهه 1990 ، این پیوند در طی این  سالها قوی ترهم شده است ،  تا آنجا که این دو کشور یک مشارکت راهبردی ویژه و ممتاز در سال 2010 با هم امضا کرده  اند . در سپتامبر 2019 ، نخست وزیر نارندرا مودی به عنوان مهمان اصلی به گردهمایی   مجمع اقتصادی شرقی  که در ولادی ووستوک برگزار شد  دعوت گردید  . برخی از کارشناسان  این اقدام  را تلاش روسیه به عنوان استفاده از هند به عنوان  یک وزنه تعادلی در برابر توسعه طلبی های  چین در منطقه خاور دور خود می دانند.

از طرف دیگر ، پکن ،مسکو را به عنوان رفیق در آغوش گرفت و رابطه آنها شاید از سالهای 1950 در بهترین حالت  باشد. پس از تحریم های اقتصادی غرب ، مسکو به سمت پکن گرایش پیدا  کرد که یک فرصت اقتصادی عظیم و پشتیبانی دیپلماتیک بی وقفه را برای روسیه و جین فراهم می کند. هر دو کشور در هر تضاد با نگرش کلی  جهانی ،  به موضوعاتی مانند ایران ، سوریه ، افغانستان ، اوکراین یا کره شمالی ایستادگی نشان  میدهند . آنها از تحریم های یک جانبه ای که ایالات متحده علیه ایران وضع کرده است ، سرپیچی می کنند. آنها با هم به بازیگری  نیرومند برای بازی کردن  در عرصه سیاست جهانی تبدیل می شوند. بنابراین باید اشاره نمود که پیوند این دو کشور و نزدیکی آنها به یکدیگر ، در درجه اول  مرهون سیاست های خصمانه واشنگتن  علیه هر دو کشور  می باشد .اما با این حال باید خاطر نشان کرد که  آنها لزوماً شرکای طبیعی نیستند و منافع آنها در چندین موضوع متفاوت  و متضاد است:  اول اینکه  ، روسیه به همان اندازه دیگران از ظهور چین می ترسد.

روسیه مرز 4300 کیلومتری با چین را در اختیار دارد ، و مشابه هند سابقه تقابل در دهه 1960  با چین را دارد. دوم اینکه  ، منطقه ی  وسیع و کم جمعیتی که در شرق دور روسیه قرار دارد ، با کشور چین  هم مرز است و ترس از مهاجرت چینی ها را در آینده القا می کند. این نگرانی وجود دارد که ممکن است ترکیب قومی منطقه در سالهای آینده کاملاً به ضرر روسیه  تغییر کند.

سوم ، روسیه از افزایش نفوذ اقتصادی چین در آسیای مرکزی به شدت هراس دارد . یکی از دلایلی که روسیه  از عضویت  هندوستان در سازمان  شانگهای  پشتیبانی نمود و آن را برای همکاری در کنار  خویش قرار گرفت ، دو واقع  ایجاد تعادل در منطقه  اوراسیا بود. سرانجام ، با عدم تقارن گسترده اقتصادی و جمعیتی که بین روسیه و چین وجود دارد و همچنین  افزایش  روزافزون قدرت نظامی چین ، ترس  روسیه  از چین  دو چندان خواهد شد.

در مقابل ، روسیه دقیقاً مانند هند به ایجاد نظم جهانی چند قطبی مبتنی بر هنجارهای حاکمیت ارضی ، عدم دخالت و احترام به قوانین بین المللی اعتقاد دارد.  و با نظم دو قطبی که در آن  واشنگتن و بیجینگ شرایط را به سایر کشورها دیکته می کنند موافق نیست.  بنابراین هند به طور برجسته در جهان بینی روسیه در مورد جهان  چند قطبی در حال ظهور ظاهر می شود.

بنابراین با توجه به حسن نیت والایی که روسیه در روابطش با  دهلی نو و پکن  دارد ، تعجب آور نخواهد بود اگر این دو کشور را متقاعد کند که درگیری را کاهش دهند.

رئیس جمهور پوتین برخلاف همتای آمریکایی خود ، دونالد ترامپ ، اعتقادی به دیپلماسی بلندپایه و میانجیگری توییتی ندارد. وی اظهار داشته است که دو کشور  چین و هند قادر به حل مسئله به صورت دو جانبه هستند. او با داشتن پیش زمینه در سرویس های امنیتی و مخفی ،  به خوبی می داند که از طریق دیپلماسی پشت  پرده چه چیزی را  می توان به دست آورد.

بنابراین روسیه حوادث را با دقت مشاهده می کند زیرا تشدید درگیری ممکن است جاه طلبی های روسیه در منطقه را به خطر اندازد. از این جهت که که اگر  درگیری پایان نیابد همکاری های  چند جانبه رو به رشد میان کشورهای بریکس جدا به خطر خواهد افتاد . و سوی دیگر این مساله القا میشود که اگر دو عضو اصلی آن نتوانند مسائل مرزی خود را مدیریت کنند ، ادعاهای ابلاغی و زیاد  بریکس کاملاً توخالی به نظر می رسد. روسیه منابع دیپلماتیک و مادی قابل توجهی را در بریکس سرمایه گذاری کرده است و دوست ندارد این سازمان از هم پاشیده شود. و دوم اینکه  ، این درگیری ها  هندوستان را به دلیل الزامات دفاعی و امنیتی خود به ایالات متحده نزدیک می کند.  این مسئله فشار جدیدی به این رابطه میبخشد ،با وابستگی بیشتر هند به خریدهای نظامی و پشتیبانی امنیتی از واشنگتن ، ایالات متحده برنده واقعی خواهد بود. روسیه قبلاً از روابط دفاعی فزاینده و تمرینات نظامی مشترک هند با آمریکا به اندازه کافی غفلت ورزیده است  . پس  بنابراین ، به نفع روسیه است که نقش سازنده ای را در  کاهش تشدید این  درگیری ایفا کند. پس  به طور خلاصه ، بازدید سه روزه راجنات سینگ به دو دلیل اهمیت پیدا می کند: اول ، آگاه ساختن همتای روسی خود در مورد درک هند از درگیری مرزی و دوم ، امکان تسریع در روند دستیابی به سلاح های مهم. البته مشارکت در رژه روز پیروزی در میان همه گیر کرونا نیز کم سابقه است .

مرکز بین المللی صلح : چشم انداز تنش هند و چین  چگونه است ؟

هند در کوتاه‌مدت به دنبال بازگشت به وضع موجودِ قبل از ماه می در امتداد خط کنترل واقعی و دریاچه پانگونگ خواهد بود. اگر بیجینگ مانع‌تراشی کند، گزینه‌های فوری دهلی نو برای پاسخ‌دادن به بیجینگ محدود است. با این‌که در داخل هند صداهایی خواستار گرفتن انتقام از بیجینگ شده‌اند، اما دهلی نو در میانه‌ی رکود جهانی و شیوع یک بیماری فراگیر، تمایلی به آغاز جنگ بر سر چند کیلومتر قلمرو که از قبل مالکیت آن مورد اختلاف بوده است، نخواهد داشت.  در درازمدت اما چیزی بیش‌تر از منطقه اطراف دریاچه پانگونگ در معرض خطر قرار دارد. همچنین در درازمدت هند گزینه‌های مؤثرتری برای اعمال هزینه بر چین به خاطر ماجراجویی‌های مرزی‌اش خواهد داشت. هند از هم اکنون سومین بودجه نظامی بزرگ جهان را دارد و طی یک دهه احتمالا به پرجمعیت‌ترین کشور جهان و چهارمین اقتصاد بزرگ تبدیل خواهد شد. نهایتا  می‌توان گفت که مناسبات چین و هند نامتقارن بوده و عناصر رقابت و همکاری میان دو طرف جایگاه  خاص خود را دارا می باشد  و  با وجود روابط خوب دیپلماتیک و اقتصادی ،  تنش‌های امنیتی مانند منازعات مرزی و رقابت‌های ژئوپلیتیکی دو طرف نقش تاثیرگذار در روابط آن‌ها دارد که می‌تواند در ترتیبات نظم منطقه‌ای مورد نظر هر دو کشور اثر گذار و با اهمیت باشد.

منبع:http://peace-ipsc.org