چگونه افغانستان را ترک نکنیم
دولت ترامپ پس از اعزام بیشتر سربازان در سال 2017 م، سرانجام موافقت کرد به‌عنوان بخشی از روند گسترده‌تر برای پایان جنگ داخلی، با خروج نیروهای آمریکا از افغانستان تا اول ماه مه موافقت کند. اکنون جو بایدن چهارمین رئیس‌جمهور آمریکا با این سؤال روبرو است که در صورت وخیم‌تر شدن اوضاع در افغانستان چه اقدامی باید انجام داد؟
نویسنده بر نکات و گزاره‌های زیر تأکید می‌کند:
- تأکید بر تمدید مهلت زمانی برای خروج نیروهای آمریکا از افغانستان (در صورت ایدئال با موافقت طالبان) و حفظ حضور نظامی و بسته حمایت اقتصادی ایالات‌متحده برای دستیابی به اهداف خود
- ایالات‌متحده باید به‌طور کامل و مشخص تعهد خود را نسبت به کابل روشن کند و بر تدوین یک استراتژی گسترده دیپلماتیک که ذی‌نفعان را به ایفای نقش سازنده تشویق و پایه و اساس ادغام بلندمدت افغانستان را در منطقه تأکید کند.
- این مقاله با اشاره به اشتباهات گذشته رویکرد ایالات‌متحده بر این تأکید دارد که راه‌حل پایدار تنها از طریق مذاکره حاصل می‌شود و در این راستا تلاش دیپلماتیک برای رضایت هند، پاکستان، ایران و سایر بازیگران منطقه‌ای ضروری است.
- یکی از مشکلات این گزارش این است که منافع ایالات‌متحده در افغانستان را بیش‌ازحد گسترده تعریف کرده است. این گزارش، دولت مطلوب را به‌عنوان “یک کشور مستقل، دموکراتیک و مستقل افغانستان” توصیف می‌کند که می‌تواند:
- ) از حمله القاعده یا سایر گروه‌های تروریستی به ایالات‌متحده جلوگیری کند. 2) جلوگیری از تهدید ایالات‌متحده، متحدان یا همسایگانش توسط مواد مخدر غیرقانونی و مهاجرت گسترده. 3) حمایت و محافظت از اقلیت‌ها، حقوق زنان و مدیریت منازعات داخلی از طریق نهادهای مدنی پاسخگو به‌صورت مسالمت‌آمیز و 4) تکیه کمتر به کمک‌های بین‌المللی. همچنین آن‌ها بر این تأکید دارند که افغانستان دیگر منبع بی‌ثباتی منطقه‌ای یا محلی برای رقابت منطقه‌ای نیابتی نیست. نویسنده این مقاله معتقدند که البته این اهداف شایسته می‌باشند اما در صحنه میدانی افغانستان به‌دوراز واقعیت می‌باشد. تنها هدف اول یعنی جلوگیری از حملات تروریستی به ایالات‌متحده تنها منافع حیاتی است که سرمایه‌گذاری قابل‌ملاحظه ایالات‌متحده را توجیه می‌کند. اهداف دوم (اروپایی‌ها) سوم (آرمان‌گرایان لیبرال) و چهارم (دلجویی از اعضای کنگره) اهداف اصلی و مهم ایالات‌متحده نیست.
- این گروه تحقیق بر این تأکید دارد که طالبان از القاعده و وابستگان آن متمایز هستند و از برنامه جهادی جهانی آن حمایت نمی‌کنند. همچنین آن‌ها تأکید می‌کنند که هیچ مدرکی وجود ندارد که آن‌ها قصد حمله به ایالات‌متحده را داشته باشند. آن‌ها معتقدند که خروج آمریکا از افغانستان به القاعده اجازه می‌دهد تا دوباره ظهور کند و افغانستان را به پناهگاه امن برای فعالیت این گروه تبدیل شود؛ اما نویسنده این مقاله معتقد است که این توجیه بسیار قانع‌کننده نیست زیرا مشخص نیست که طالبان امروز به القاعده دست آزاد برای حمله به ایالات‌متحده می‌دهند و به این دلیل که افغانستان تنها مکانی نیست که القاعده یا شاخه‌های دیگر آن می‌توانند فعالیت کنند.
نویسنده در بخش دیگر مقاله معتقد است که هر چه واشنگتن بیشتر افغانستان را به‌عنوان منافع حیاتی خود اعلام کند و بیشتر از دولت افغانستان حمایت و پشتیبانی نماید؛ مقامات این کشور انگیزه کمتری برای اصلاحات معنادار خواهند داشت.
طالبان از این مسئله آگاه هستند که ایالات‌متحده و شرکایش مشابه انگلیس (قرن نوزدهم) و اتحاد جماهیر شوروی (قرن بیستم) سرانجام افغانستان را ترک خواهند کرد و آن‌ها به موقعیتی دست خواهند یافت که سهم بیشتری از قدرت سیاسی به دست می‌آورند. تمایل طالبان به مشروعیت بین‌المللی ممکن است در کوتاه‌مدت اهرم فشار ناچیزی به واشنگتن بدهد، اما به ایالات‌متحده اجازه نمی‌دهد آینده سیاسی افغانستان را برای مدت طولانی تعیین کند
نویسنده در بخش پایانی مقاله معتقد است که از دیدگاه رقابت قدرت‌های بزرگ، چین ممکن است حضور ایالات‌متحده در افغانستان را با توجه به تأثیرات پیچیده، پرهزینه و منحرف‌کننده سیاست خارجی ایالات‌متحده در این کشور مفید بداند. اگر دولت بایدن خواهان موازنه بخشی چین است، کاهش خسارات ایالات‌متحده در افغانستان و تمرکز بر منابع محدود راهی عقلانی و منطقی‌تر از تداوم تعهدی است که می‌تواند به خسارت قابل‌توجهی منجر شود.
منابع پژوهش در دفتر پژوهشکده موجود است.
- برچسب ها: آمریکا, افغانستان, اندیشکده, اندیشکده جریان, ایالات متحده امریکا, ایران, بایدن, جریان, جو بایدن
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
