خواب امارات برای راهکار دو دولتی در یمن
شبکه روسیا الیوم با انتشار خلاصه‌ای از مهمترین اظهارات رئیس شورای انتقالی به نقل از او نوشت: «هیچ راه‌حلی جز راهکار دو دولتی وجود ندارد و بدون این راهکار ثبات در منطقه محقق نخواهد شد. صلحی بدون جنوب وجود نخواهد داشت.»
عیدروس الزبیدی که پیشتر پست استانداری عدن را بر عهده داشته گفت: «از حرکت به سمت استقلال کشور جنوب کوتاهی نخواهد کرد. این اولویت مستقیم شوراست و ما از آن دست نخواهیم کشید. ما از جامعه بین‌الملل می‌خواهیم که ما را به رسمیت بشناسد و پرچم ما را در سازمان ملل به اهتزاز درآورد.»
عیدروس الزبیدی همچنین خطاب به مارتین گریفیتس فرستاده سازمان ملل متحد در امور یمن که دور جدید مذاکرات خود را از سر گرفته است، گفت: «راه حل نهایی و جامعی برای مسئله یمن بدون مشارکت ما وجود نخواهد داشت. بدون مشارکت جنوبی‌‌ها، هیچ عملیات سیاسی صورت نخواهد گرفت.»
رد اظهارات الزبیدی را شاید بتوان در انفجار دو هفته گذشته در فرودگاه عدن دنبال کرد. زمانی که کابینه تازه تشکیل منصور هادی قصد داشت بعد از نزدیک به یک سال و اندی از توافق ریاض بین شورای انتقالی و دولت هادی به عدن برگردد و بندهای نظامی و سیاسی مورد توافق در نوامبر 2019 را دنبال و اجرایی کند.
اما وقوع انفجار مهیب که به کشته شدن 25 نفر انجامید، باعث شد تا در روند چنین نقل و انتقالی مانع ایجاد شود. از اینرو مشخص است که شورای انتقالی با تکیه بر پشتوانه ای که سال¬ها در جنوب یمن مبنی بر جدایی از شمال وجود دارد، این ایده را که در حال حاضر دولت امارات به رهبری ابوظبی و شخص محمد بن زاید بصورت جدی آنرا دنبال می کند، محقق سازد.
جایگاه استراتژیک بنادر یمن در استراتژی دریایی امارات
درخصوص چرایی پیشبرد این ایده از سوی ابوظبی می¬توان به اهمیت جنوب یمن در استراتژی منطقه¬ای امارات اشاره کرد. منطقه¬ای که نقش مهمی در راهبرد نفوذ سیاسی، موازنه منطقه ای و تجارت دریایی امارات برای تسلط بر خلیج عدن، تنگه باب المندب، شاخ آفریقا و سواحل دریای سرخ دارد. در واقع نقش تجارت دریایی امارات و تسلطی که امروزه شرکت بنادر جهانی دبی توانسته بر بسیاری از بنادر جهان ایفا کند، جایگاه بسیار تعیین کننده ای در آینده سرمایه¬گذاری های امارات در قاره آفریقا خواهد داشت.
در این میان تسلط بر بنادر جنوبی یمن بعنوان نقطه کانونی اتصال خلیج فارس به شرق و شمال آفریقا نقش بسیار استراتژیکی در موفقیت راهبرد ابوظبی خواهد داشت و باعث خواهد شد تا دیپلماسی دریایی امارات با قدرت بسیار بیشتری به پیش برود. از اینروست که با وجود تن دادن امارات به توافق با عربستان مبنی بر ایجاد یک اتحاد بین هادی و شورای انتقالی برای تمرکز بر انصارالله، اما در عمل چند بار شاهد به تاخیر افتادن تشکیل این اتحاد و عمل به مفاد توافق بوده ایم.
در واقع عمل به این توافقنامه به معنای تحویل امنیت استان های جنوبی یمن از جمله شبوه، ابین، تعز و عدن از سوی شورای انتقالی به دولت هادی بود که به معنای از دست رفتن نفوذ امارات و بازوی اجرایی آن یعنی شورای انتقالی بر جنوب یمن است. در چنین فضایی بسیار دور از ذهن خواهد بود که شاهد به سرانجام رسیدن این توافقنامه در عمل باشیم. به فرض تحقق هم چنین توافقی پایدار نخواهد بود.
هر چند در استراتژی نهایی شاهد همسویی عربستان و امارات برای تسلط بر جنوب یمن هستیم، اما راهکار عربستان در شرایط کنونی تجزیه یمن به دو اقلیم جدا نیست، چرا که در صورت تحقق چنین رخدادی ریاض بازنده تحولات یمن خواهد بود. انصارالله در شمال و شورای انتقالی در جنوب و در این میان منصور هادی بعنوان مهمترین متحد عربستان عملا مجبور خواهد بود باقی عمر را نیز مهمان هتل های عربستان باشد. بنابراین ریاض به دنبال اجرایی کردن هرچه سریعتر این توافقنامه است، تا با تسلط هادی بر جنوب، بتواند از طریق استان المهره، خطوط انتقال نفت خود را به پیش برده و آنرا بعد از دهه ها انتظار اجرایی کند.
منابع پژوهش در دفتر پژوهشکده موجود است.
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
