امارات چگونه از بنادر یمن برای رقابت های منطقه ای استفاده می کند؟
یمن برای امارات از جنبه اقتصادی بسیار مهم است. از جنبه اقتصادی مهمترین نگرانی امارات تبدیل شدن بندر عدن به رقیب قدرتمند دبی است. در حالی که بین‌المللی شدن دبی و تبدیل شدن آن به کانون تجارت منطقه‌ای درآمدهای گسترده‌ای را برای امارات در پی دارد، هرگونه وضعیت باثبات و سیاست‌های مستقل که باعث شکوفایی عدن و مناطق ساحلی یمن شود باعث نگرانی امارات است. از این منظر امارات می کوشد با استفاده از نفوذ خود در منطقه از طرح‌های توسعه دیگر بنادر کشورهای حاشیه خلیج فارس و اقیانوس هند جلوگیری کند. امارات سعی دارد تا بندرهای یمن از بندر عدن تا بندر المکلا و المخا را زیر سلطه خود داشته باشد تا این بندرها در آینده هیچ خطر و تهدیدی برای بندر دبی به‌عنوان بندر ترانزیتی در خلیج فارس ایجاد نکند. اکنون سلطه بر بنادر مهم یمن تقریباً در دست امارات است و حتی بنادر روبروی سواحل یمن مانند بندرهای سومالی، جیبوتی و اریتره و خیلی از این کشور ها نیز زیر نظر شرکت های اماراتی عمل می‌کنند.
امارات سعی دارد تا با استفاده از بنادر مهم و استراتژیک در منطقه بتواند در رقابت اقتصادی با عربستان پیروز شود. به همین دلیل نوعی جنگ بنادر نیز بین عربستان و امارات در جریان است. به عنوان مثال چند ماه پیش قراردادی از سوی عربستان برای ساخت و توسعه ترمینال کانتینری به نام «عبدالعزیز» در بندر دمام در شمال عربستان و در خلیج فارس منعقد شده است. این مگاترمینال با هدف کاهش قدرت بندر جبل علی در امارات احداث می شود.
ابوظبی و ریاض علیرغم مشارکت راهبردی در یمن، بر سر کسب نفوذ بخصوص بر سر بنادر یمن رقابت ملموسی را در جنوب یمن کلید زده اند
امارات در مسیر رقابت با عربستان پس از حمله به یمن، بندر عدن و بندر المخا در غرب استان تعز را تحت کنترل خود گرفت. به دنبال این اقدام باب المندب تحت نظارت امارات قرار گرفت. اهمیت باب المندب در این است که این تنگه محل عبور 12 درصد از کالاهای تجاری جهان است. در منطقه خلیج فارس 37 بندر وجود دارد که ١٠ بندر در این میان از اهمیت بیشتری برخوردار است که یک سوم این ١٠ بندر در منطقه جبل علی امارات است. عربستان نیز دارای 9 بندر بزرگ تجاری و صنعتی است که ٩۵ درصد از صادرات و واردات این کشور از این طریق انجام می شود.
بنابراین تسلط بر بنادر استراتژیک منطقه یک راهبرد بلندمدت برای امارات است. امارات اگر بخواهد که در رقابت با عربستان خود را به عنوان قدرت اقتصادی جهان عرب مطرح کند باید بتواند از طریق بنادر یمن و بنادر روبروی یمن در آفریقا بتواند باب المندب را تحت کنترل خود بگیرد. امارات در بعد سیاسی نیز سعی دارد با اقداماتی مانند اعزام نیروی نظامی به جزایر استراتژیک سقطری به نوعی قدرت خود را به عربستان در این منطقه نشان دهد.
امارات هرچند از لحاظ اقتصادی کشوری ثروتمند است اما فاقد عمق استراتژیک لازم است. معمولا کشورهای حاشیه خلیج فارس، به‌خصوص قطر، بحرین و امارات کشورهای بسیار ثروتمند و توانمندی هستند، اما مساحت جغرافیایی آن ها بسیار کوچک است. به‌عنوان مثال، در حال حاضر مناطق تحت اشغال امارات در یمن، از کشور امارات بزرگتر است. در این بین امارات که می خواهد خود را به‌عنوان کشور بزرگی در منطقه خاورمیانه مطرح کرده و حتی با ایران نیز مقابله و برضد ترکیه عمل کند، نیاز به مساحت جغرافیایی بیشتر دارد. به همین دلیل با توجه به این وضعیت، داشتن چند جزیره استراتژیک و مهم در دریای عرب، خلیج عدن و دریای سرخ برای امارات بسیار مهم است.
منابع پژوهش در دفتر پژوهشکده موجود است.
- برچسب ها: اندیشکده, اندیشکده جریان, بحران یمن, جریان, حل بحران یمن, یمن
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
