آشفتگی در بلوک سنی پیش از انتخابات

در حالی که عراق به روز انتخابات سراسری نزدیک تر می شود، بلوک سنی درگیری های مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی و همچنین منطقه ای بین رهبران سیاسی خود را شاهد است. اختلاف ها بین محمد الحلبوسی، رئیس ائتلاف موسوم به مترقی رئیس کنونی پارلمان عراق، و خمیس الخنجر، رهبر ائتلاف موسوم به العزم، تا اندازه ای جدی بوده که سیاستمداران اهل سنت درباره عواقب آن و احتمال از دست رفتن شماری از کرسی های سنی در پارلمان هشدار داده اند.

رعد الدهلکی، نماینده سنی در پارلمان عراق دوم اوت گفت: «رقابت شدید بین نامزدهای دو ائتلاف منجر به از دست رفتن کرسی های بلوک سنی ، به ویژه در استان های انتخاباتی بغداد و دیاله (که ترکیبی از نمایندگان شیعه و سنی خواهند داشت) می شود.»

سیاستمداران سنی اخیرا در یک بیانیه مطبوعاتی اعلام کرده اند: «آنچه در جناح سنی در حال وقوع است، یک رقابت انتخاباتی است و هیچ ارتباطی با نقش منطقه ای (عراق) ندارد و ما انتظار داریم نبردهای بیشتری با هدف امتیاز گیری در انتخابات پیش رو باشند.»

درگیری واقعی 23 ژوئیه آغاز شد که الحلبوسی با ارسال پیامی کتبی به الخنجر، او را به فروش زمین در برخی مناطق سنی نشین متهم کرد. در متن این نامه آمده: «ما به شما اجازه نمی دهیم این زمین ها را واگذار کنید و من بارها سعی کرده ام که منافع ملی و امور اهل سنت را از اختلافات بیهوده دور نگه دارم.»

دقایقی بعد، الخنجر با انتشار بیانیه ای پاسخ داد: «از شان من به دور است که با تو با همان واژگانی حرف بزنم که نمی ‌دانم چگونه و از کجا آموخته ای، اما به تو قول می دهم که همچنان از حق خانواده ام دفاع کنم، حقی که در ترس از دست دادن موقعیت خود، آن را ضایع کردی.»

متن پیام الحلبوسی و بیانیه الخنجر خیلی سریع به گروه های سیاسی و رسانه ای واتس اپ رسید و دست به دست شد. متن پیام الحلبوسی به الخنجر به ویژه زمانی که او را «یک پیشحدمت رستوران» توصیف کرده، توهین آمیز بود.

رحمان الجبوری، محقق ارشد پیشین بنیاد اهدای ملی برای دموکراسی در واشنگتن، به المانیتور گفت: «برخی از اهداف درگیری سنی-سنی اقتصادی هستند، و برخی دیگر به رهبری اهل سنت مربوط می شوند، و برخی دیگر هم به محورهای منطقه ای.» او افزود: «رهبری بلوک سنی منافع قابل توجه اقتصادی دارد. به همین دلیل است که درگیری بین الحلبوسی و الخنجر بالا گرفته است، چون آنها قطب های اصلی سیاست اهل سنت قلمداد می شوند.»

این اولین مرتبه است که درگیری بین احزاب سنی به چنین سطحی رسیده است. برخی چنین درگیری هایی را شرایطی سالم می دانند که به معنای دو رویکرد سیاسی اهل سنت است که در نهایت یکی از آنها می تواند دو سوم آراء را به دست آورد.

اما واقعیت این است که درگیری کنونی بین دو رهبر برجسته سنی به طور طبیعی تحت تاثیر درگیری های منطقه ای قرار گرفته است: الخنجر وابسته به محور ایران-قطر-ترکیه قلمداد می شود و حلبوسی وابسته به محور ایالات متحده-خلیج فارس به ویژه عربستان سعودی و امارات متحده عربی.

الحلبوسی که جوانترین رئیس پارلمان در تاریخ عراق است، سعی دارد نقش الخنجر را به عنوان برجسته ترین رقیب خود در بلوک سنی محدود کند. به طور همزمان، او به شدت تلاش می کند از به جوش آوردن خشم متحدان شیعه الخنجر که به ایران وفادار هستند یا متهم به وفاداری به ایران هستند، خودداری کند.

الخنجر و الحلبوسی در دفاع از خود چندین صفحه در رسانه های اجتماعی تشکیل داده اند و از فعالان و روزنامه نگاران سنی دعوت کرده اند که از آنها دفاع و در برابر دیگری، حمایت کنند. همچنین اخیرا در فیس بوک صفحاتی تشکیل شده که برای «ارائه وجه شیطانی از طرف مقابل» فعالیت می کند و «تامین مالی» می شود. این اتفاق احتمال درگیری دو رهبر سنی در یک جنگ الکترونیک را افزایش داده است.

یک فعال سنی که خواست نامش فاش نشود، به المانیتور گفت: «وجوهی به فعالان و وبلاگ نویسان سنی برای پیوستن به تیم مخالفان پیشنهاد و پرداخت شده است. مدیران گروه های واتس اپ که شاهد بحث ها و درگیری های بزرگ هستند نیز وجوهی دریافت کرده اند.» او افزود: «به ندرت می توان یک فعال سنی را پیدا کرد که به درگیری بین الحلبوسی و الخنجر اهمیت ندهد؛ اما برخی از آنها دیدگاه های صریح اتخاذ و فیلم ها و اطلاعات گمراه کننده برای سرنگونی طرق مقابل منتشر می کنند.»

چند هفته پیش الخنجر وعده داد که خانواده های اهالی جرف النصر یا جرف الصخر در استان بابل در شمال عراق را پس از بیش از هفت سال آوارگی به سرزمین هایشان بازگرداند. این سرزمین هها ابتدا توسط نیروهای داعش اشغال شده بودند و پس از عملیات آزادسازی، تحت کنترل نیروهای شبه نظامی شیعه درآمدند.

الخنجر گفته بود وعده خود را در اولین روز از تعطیلات عید قربان محقق خواهد کرد. چنین اتفاقی رخ نداد. جناح های مسلح شیعه سعی کردند در کنار او بایستند و حتی سعی کردند چند شیخ قبیله در منطقه جرف الصخر را گردهم آورند تا در مقابل رسانه ها درباره بازگشت به منطقه که ظاهرا هنوز سکنه ای ندارد، صحبت کنند.

وقتی الخنجر این وعده را مطرح کرد، الحلبوسی آن را تبلیغات انتخاباتی و «نه یک برنامه بشردوستانه و اخلاقی» خواند.
اکنون، اهل سنت به دو گروه طرفداران ائتلاف مترقی به رهبری الحلبوسی و ائتلاف العزم به رهبری الخنجر تقسیم شده اند. با این حال، برخی همچنان معتقدند: «آنچه که در حال وقوع است، اتفاقی سالم است چون دو گزینه به رای دهندگان می دهد و اتفاق مشابه آن در انتخابات ایالات متحده نیز رخ می دهد.»

جمال کربولی، برجسته ترین رقیب سنی الحلبوسی و یک تاجر که به رغم آنکه یکی از رهبران احزاب در پارلمان عراق بود، در 18 آوریل به اتهام «فساد» بازداشت شد. الحلبوسی آن زمان از او دفاع نکرد و حالا، به نظر می رسد سعی دارد از الخنجر، آخرین مانع برای او در بلوک اهل سنت، خلاصی یابد. با این وجود، این احتمال زیاد است که بلافاصله پس از انتخابات و به پایان رسیدن دوره رقابت ها، الحلبوسی و الخنجر برای ایجاد ائتلاف های سیاسی جدید دیدار کنند و شاید حتی جبهه بزرگی از سنی ها را در پارلمان عراق تشکیل دهند.

منبع:https://mdeast.news