استیصال رهبران سعودی در برابر ضربات ارتش یمن

بروس ریدل، عضو ارشد موسسه بروکینگز، در یادداشتی که در تاریخ 19 سپتامبر 2019 روی وب سایت این موسسه قرار گرفت، نوشت: نیروهای انصارالله مسئولیت حملات روز شنبه را فورا به عهده گرفتند، و مدعی شدند که 10 پهپاد را برای حمله به اهداف‎شان اعزام کردند. مهم تر این که آنها گفتند تسهیلگر این حملات، سعودی‌ها در عربستان بودند که به احتمال زیاد این کار توسط شیعیان سعودی در این استان شرقی غنی از نفت انجام شده است. دامنه و پیچیدگی حملات فراتر از قابلیت‌های شناخته شده انصارالله است.

دولت ترامپ مدعی شده است که به باور آنها این حملات مستقیما از ایران صورت گرفته و این یک «اقدام به جنگ» بی سابقه بوده است. در این حملات هم از پهپاد و هم از موشک‌های کروز استفاده شد. اما سعودی‌ها بیشتر احتیاط کردند و می گویند این تسلیحات ساخت ایران است و از «شمال» پرتاب شده است.

این حملات بسیار مخرب‌تر از حملات صدام با موشک‌های اسکاد در سال 1991 یا حملات تروریست‌های القاعده در سال 2006 بود. سعودی‌ها با تهدیدی جدی روبرو هستند که به یقین آن را پیش‌بینی نکرده بودند. خسارات بلند مدت به این زیرساخت مشخص نیست.

مقامات دولت ترامپ واکنش پشت صحنه سعودی‌ها به این حملات را شبیه به شوک بعد از حملات 11 سپتامبر در آمریکا توصیف کرده‌اند. سعودی‌ها از سال 1991 تاکنون مبالغ هنگفتی را صرف دفاع هوایی کردند؛ از جمله شش گردان ویژه سیستم ضدموشکی پاتریوت خریداری کردند اما به طور کامل شکست خوردند. پایگاه جدید آمریکا در پایگاه هوایی ملک سلطان نیز مجهز به پاتریوت است اما ظاهرا تمامی سیستم‌ها در جهت اشتباهی قرار داشتند.

اما تفاوت بزرگ میان واکنش آمریکا به حملات 11 سپتامبر و واکنش امروز سعودی‌ها این است که سعودی‌ها هیچ گزینه جدی برای پاسخگویی ندارند؛ آنها نیاز دارند که آمریکایی‌ها برایشان بجنگند. رابرت گیتس، مدیر سابق اطلاعات مرکزی و وزیر دفاع سابق آمریکا سال‌ها قبل در اظهاراتی مشهور گفته بود که سعودی‌ها همیشه آماده اند «تا آخرین قطره خون نظامیان آمریکایی» با ایران بجنگند.

محمد بن سلمان در صدد بوده است تصویر یک رهبر ملی گرای قدرتمند که در توسل به زور مهارت دارد را از خود نشان دهد. در واقع جنگ او در یمن از همان آغاز یک فاجعه بوده است. این جنگ که خسارات هنگفتی برای مردم یمن داشت، عربستان را در یک باتلاق گرفتار کرده است. ابوظبی مهم ترین متحد عربستان نیز جنگ را ترک کرد.

این حملات برای محمد بن سلمان که ثابت کرد در دفاع از کشورش در برابر رقیب تاریخی‌اش ایران و انصارلله ضعیف است، حقارت بزرگی را رقم زده است. عربستان با وجودی که سومین کشور جهان از نظر هزینه بودجه دفاعی است اما نمی تواند شبه نظامیانی نامنظم را در فقیرترین کشور جهان عربی شکست دهد یا از زیرساخت نفتی این کشور در برابر دشمنانش محافظت کند.

ملک بن عبدالعزیز 59 ساله، برادر ناتنی ولیعهد  با این حملات در مرکز توجه قرار گرفت. او دقیقا چند روز بعد از این که به عنوان اولین عضو خانواده سلطنتی به سمت وزیر انرژی منصوب شد، با بزرگترین چالش تاریخ نفت عربستان روبرو شد. از سال 1960 تاکنون وزیر انرژی این کشور همیشه یک تکنوکرات بود. عبدالعزیز از آموزش و مهارت برای انجام این کار برخوردار است. او از زمان بحران کویت در سال 1990 تا کنون در این صنعت فعال بوده و در این سال‌ها در نشست‌های اوپک حضور داشته است. به گفته یک منبع بسیار آگاه، عبدالعزیز از منتقدان سیاست‌های بن سلمان در گذشته بوده است.

اگر دولت ترامپ گام‌هایی جزئی علیه ایران بردارد سعودی‌ها باید انتظار حملات بیشتری را داشته باشند. سعودی‌ها همچنین خیلی نگران حرف‌های ترامپ درباره دیدار با ایرانی‌ها هستند. این گزینه ممکن است در حال حاضر کم اهمیت باشد اما احتمال دارد به روی صحنه بیاید.

در عین حال انصارالله وعده حملات بیشتری را به عربستان و امارات داده است. آنها می‌گویند که اهداف بیشتری را در ابوظبی شناسایی کرده‌اند.

ضروری است جامعه بین المللی راه حلی برای پایان جنگ پرهزینه یمن پیدا کند. به نفع خود عربستان است که از باتلاقی که ولیعهد به درونش پاگذاشته هر چه سریعتر خارج شود.

منبع:https://www.scfr.ir/