دکتر علی محمد حلمی در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره تنشهای اخیر در مدیترانه شرقی میان یونان و ترکیه و با بیان اینکه روابط ترکیه و یونان پیش از این هم تنشهایی را تجربه کرده بوده، به اختلافات دو کشور بر سر سیاستهای حمایتگرانه از پناهجویان اشاره کرد و افزود: خرداد ماه سال قبل با انتخابات زودرس در یونان، دولت نئودموکراسی روی کار آمد که سیاستهای همگرایانهتری با آمریکا و غرب دارد، بنابراین رژیم اشغالگر قدس و آمریکا با دولت جدید روابط نزدیکتری ایجاد کردند و آن را توسعه دادند. در این میان یونان هم سعی کرد درباره چالشهایش با ترکیه، حمایتهایی از آمریکا و رژیم صهیونیستی دریافت کند و این قدرتنمایی را به ترکیه نشان دهد.
این تحلیلگر مسائل بینالملل به تشدید اختلافات میان ترکیه و یونان پس از تحرکات آنکارا در خصوص اکتشاف نفت در مدیترانه و خشم یونان از این اقدامات اشاره کرد و گفت: با اصرار ترکیه بر اجرای عملیات اکتشاف نفت، اتحادیه اروپا جانب یونان را گرفت. فرانسه و آلمان از سیاستهای یونان حمایت کردند و علیه ترکیه بیانیه دادند. این مسئله و همچنین حمایت ترکیه از دولت قانونی لیبی، باعث تنش بیشتر شد.
حلمی با تاکید بر اصرار ترکیه به پیشبرد سیاستهای خود در مدیترانه، ادامه داد: حزب اردوغان به لحاظ داخلی این اقدامات را جزء افتخارات سیاست خارجی دولت میداند و نمیخواهد از آن عقبنشینی کند. بنابراین این شرایط موجب بروز نگرانیهایی در رابطه با احتمال وقوع درگیریهای نظامی شده است. حتی بعضی دولتهای اتحادیه اروپا سلاحهای سنگین دریایی و هوایی در منطقهای که تحت کنترل یونان است، پیاده کردند تا نشان دهند از نظر نظامی هم برای حمایت بیشتر از دولت یونان آمادگی دارند.
ادامه تنشها برای هر دو طرف خسارت بار است
وی در عین حال ادامه تنشها میان یونان و ترکیه را برای هر دوطرف پرهزینه و خسارت بار دانست و گفت: ادامه تنشها، حل مشکلات، تفاهم و توافق مسالتآمیز را که هر دو طرف در مواردی خواهان آن شدهاند، سختتر خواهد کرد و شرایط دستیابی به توافق سختتر میشود.
حلمی توضیح داد: گرچه برخی اقدامات ترکیه، مانند تلاش برای استخراج نفت در منطقه مورد مناقشه با یونان، ممکن است موجب تقویت جایگاه سیاسی حزب آقای اردوغان در ترکیه شود، اما موضعگیری کشورهای اتحادیه اروپا به ویژه فرانسه و آلمان و همچنین آمریکا در حمایت از یونان و حتی اعزام برخی ادوات نظامی به آبهای یونان موضع سیاسی یونان را تقویت کرده و هزینههای ترکیه را افزایش میدهد. موضوعی که تداومش به نفع ترکیه نخواهد بود.
این کارشناس مسائل بینالملل با اشاره به تلاشها برای انجام مذاکرات میان دو طرف با هدف دستیابی به توافقی جامع، ادامه داد: به نظر میرسد چشمانداز تحولات چندان به این سمت نمیرود که عملا جنگ و درگیری نظامی بین دو کشور را شاهد باشیم؛ چرا که هر دو طرف نسبت به ایجاد این جنگ و خسارتهایی که به هر دو کشور وارد میشود، آگاه هستند و در ادبیات گفتگوها و مواضع سیاسیشان این مسئله دیده میشود.
نقش آفرینی اروپا، آمریکا و اسرائیل در جهت امتیازگیری از ترکیه
وی گفت: باید در نظر داشت با تحریکاتی که برخی دولتهای اروپایی، آمریکا و خصوصا رژیم صهیونیستی برای فشار آوردن به دولت ترکیه انجام میدهند، یونان را وادار به مواضع سختتر میکنند و به سمتی میکشانند که این تنشها عمیقتر و گستردهتر شود. هدف آنها بیشتر کسب امتیازاتی از دولت اردوغان است و اتحادیه اروپا سعی می کند از جهت سیاسی قدرت خود برای حمایت از یکی از اعضای خود را به نمایش بگذارد، درغیر این صورت افکار عمومی نه در یونان آمادگی نبرد مسلحانه را دارد و نه در ترکیه، خصوصا که ترکیه در شرایط فعلی خود را در چند جبهه دیگر هم درگیر میبینید و مشکلات داخلی و مسائل اقتصادی هم مضاف بر این مشکلات شده است.
حلمی تاکید کرد: به نظر نمیرسد ترکیه بخواهد این مناقشات را به سمت جنگ نظامی ببرد. از سوی دیگر هم اتحادیه اروپا و آمریکا و رژیم صهیونیستی با ورود به این پرونده و حمایت از یونان میخواهند از ترکیه زهر چشمی بگیرند و آن را وادار کنند مقداری از مواضع و مانورهای سیاسی که بیشتر جنبه بهرهبرداریهای داخلی دارد کوتاه بیاید. اگرچه سابقا هم دولت یونان با پناه دادن به برخی افسران کودتا و حمایت از گولن و حزب او بیشتر با مواضع آمریکا و اتحادیه اروپا همراهی کرده است و بدون هماهنگی و حمایت و چراغ سبز آنها هرگز در مناقشات با ترکیه اعلام موضع نمیکند.
هراس افکنی نسبت به ترکیه برای امتیازگیری از یونان
وی با اشاره به امضای توافقنامه افزایش پایگاههای نظامی آمریکا در یونان میان دو کشور پس از روی کار آمدن دولت جدید در یونان، اضافه کرد: پایگاههای نظامی آمریکا در یونان از سه پایگاه به هفت پایگاه افزایش یافت. یکی از پایگاهها از نظر مرز خاکی بسیار به ترکیه نزدیک است و شاید حدود هفت تا 10 کیلومتر بیشتر فاصله ندارد. آنها با ایجاد هراس در یونان نسبت به تهدیدات ترکیه، به دنبال گرفتن امتیازات بیشتری هم از یونان هستند. بنابراین حضور و حمایتهای آمریکا و رژیم صهیونیستی در حمایت از یونان بیشتر برای منافع اقتصادی و ژئوپلیتیکی و آرایش پایگاههای نظامی خودشان است و به نظر نمیرسد اجازه دهند این مناقشه به زودی خاتمه یابد.
حلمی با بیان اینکه آمریکا و اسرائیل و اروپا به دنبال امتیازگیری اقتصادی و ژئوپلیتیکی از یونان و امتیازگیری سیاسی از دولت ترکیه هستند، گفت: آنها تا آنجا که میتوانند خواهان ادامه دار شدن این مناقشه هستند تا امتیازاتی هم از یونان و هم از ترکیه بگیرند و ترکیه را به پذیرش برخی شرایط در قضیه لیبی و نسبت به گروههای مورد نفوذ ترکیه در مرز سوریه و عراق وادار کنند.
وی با اشاره به اخبار منتشر شده در رابطه با انتقال پایگاههای نظامی آمریکا از ترکیه به یونان، افزود: آمریکا در تلاش است پایگاههایی که در ترکیه هستند باقی بمانند و در یونان هم پایگاههای خود را توسعه دهد تا دسترسی آسانتر و نزدیکتری به منطقه آسیا و خلیج فارس داشته باشند و به آبهای مدیترانه بیشتر مسلط شوند.
منبع:https://www.scfr.ir/
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.