شیبلی تلهامی در یادداشتی که وبسایت اندیشکده بروکینگز آمریکا آن را منتشر کرد؛ نوشت: امارات و اسرائیل برای مدتها روابط سازنده خود را ازجمله در اطلاعات، فنآوری، نظامی، تجاری و سیاسی گسترش داده بودند. هر دو متحد نزدیک دولت ترامپ محسوب میشوند و هر دو به انتخاب مجدد ترامپ علاقهمند هستند.
بااینحال، رهبران اسرائیل و امارات از نظرسنجیها اطلاع داشته و میدانند که جو بایدن احتمالاً در انتخابات نوامبر پیروز خواهد شد. حتی احتمال دارد که دموکراتها کنترل سنا را بار دیگر در اختیار بگیرند.
امارات بهعنوان عضوی از اتحادیه عرب از طرح صلح عربی حمایت کرده است که هنوز هم موضع مشترک کشورهای عربی محسوب میشود؛ این طرح، روابط کامل دیپلماتیک با اسرائیل را منوط به خروج اسرائیل از سرزمینهای اشغالی از سال 1967 کرده است.
طرحهای اسرائیل برای اشغال بخشهایی از کرانه باختری دردسری بزرگ برای کشورهای عربی است. موضع اعراب در حمایت از راهحل دو کشور، همانند موضع آمریکا و جامعه بینالملل، دارای این نمود روانی است که اشغال فلسطین موقتی بوده و تا زمانی که این سرزمینها بهطور رسمی اشغال نشدهاند گسترش شهرکسازیها و کنترل اسرائیل قابلبرگشت خواهد بود. این طرحهای اشغالی اسرائیل، موضع اعراب و جامعه بینالملل را غیرقابلدفاع میکند و به همین خاطر، مخالفتها با آن شدید است.
امارات علیرغم روابط گرم با اسرائیل، با این طرح اشغالی مخالفت کرده است. یوسف العتیبه، سفیر امارات در واشنگتن، در مقالهای در یک روزنامه اسرائیل نوشته است که عادیسازی و اشغال قابلجمع نیست. این مقاله تا حدی عدول از حمایت کامل امارات از دولت ترامپ محسوب میشود، چراکه این طرح اشغالی بخشی از طرح خاورمیانه دولت ترامپ است. بااینحال، مقالهنویسی یک سفیر عرب در یک روزنامه اسرائیلی و تعهد به صلح، بهعنوان یک اقدام برای عادیسازی قلمداد شده است.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، اکنون اقدامات اشغالی خود را متوقف کرده است که اساساً برای ماه ژوئیه پیشبینیشده بود. عمده آنچه در اسرائیل اتفاق میافتد، باسیاستهای داخلی آن مرتبط است که در آن، نتانیاهو با مشکلات اتهامات حقوقی مواجه بوده و اسرائیل احتمالاً وارد انتخابات چهارم خواهد شد. از سوی دیگر، اسرائیلیها همواره چشم به مهمترین حامی خود یعنی آمریکا دوختهاند.
اگر نتانیاهو در ماههای آتی به اشغال بخشهایی از کرانه باختری اقدام کند، روابط دولت وی با دولت دموکرات احتمالی در آمریکا شروعی ناسازگار خواهد داشت. واقعیت این است که حزب دموکرات و حتی اعضای طرفدار اسرائیل در کنگره با این طرح اشغالی مخالف هستند و اعضای دموکرات منتقد اسرائیل در کنگره، قدرت انتخاباتی خود را در انتخابات مقدماتی نشان دادهاند.
توافق با امارات به نتانیاهو امکان میدهد تا تعلیق طرح اشغالی خود را برای تندروها توجیه کند، هرچند که این تعلیق بیشتر به خاطر احتمال پیروزی دموکراتها در انتخابات آمریکا بوده تا عادیسازی رسمی روابط با امارات. بااینحال، فایده آن برای اسرائیل زیاد است، تلاشها برای عادیسازی روابط با کشورهای عربی اساساً بر عربستان سعودی (به خاطر قدرت مالی و سیاسی این کشور) متمرکز بوده است اما امارات نیز در جایگاه بعدی قرار داشت، زیرا امارات کشوری ثروتمند و ذینفوذ بوده و روزنهای احتمالی برای رابطه با عربستان محسوب میشود. همچنین، همخوانی منافع اسرائیل با منافع امارات (که روابط تجاری گستردهای با ایران دارد) در تقابل با ایران، اهرمهای جدیدی در اختیار اسرائیل قرار میدهد.
تعلیق طرح اشغالی توسط اسرائیل توجیهی در اختیار امارات قرار میدهد تا واکنش فلسطین و دیگر کشورهای عربی را کاهش دهد و احتمالاً در مورد اقدام خود قبلاً با برخی از متحدان عربی خود به توافق رسیده است. بااینحال، این اقدامات برای امارات نیز دستاوردی در ارتباط با واشنگتن داشته است، ازنظر امارات، توافق با اسرائیل درواقع ارتباطی با فلسطین ندارد.
یقیناً امارات سمبل موفقیت سیاست خارجی کاخ سفید در ماههای پایانی کمپین انتخاباتی بوده و برای دولت ترامپ امتیازاتی به ارمغان آورده است؛ اما بسیاری از نمایندگان دموکرات کنگره نیز این اقدام را تحسین کردهاند. این در حالی است که امارات ازیکطرف متحد ترامپ تلقی شده و از طرف دیگر یکی از شرکای ائتلاف سعودی در جنگ یمن محسوب میشود که انتقادات شدید کنگره را برانگیخته است. اگر طبق نظرسنجیها، بایدن رئیسجمهور بعدی شود، امارات خود را در مسیری انداخته است که ضربات دموکراتها علیه خویش را کاهش میدهد. باید در نظر داشت که هر دو کشور امارات و اسرائیل احتمال میدهند که سیاست دولت بایدن در قبال ایران به سیاست اوباما نزدیکتر خواهد بود تا سیاست ترامپ، چیزی که سوای دیگر مسائل، مایه نگرانی هر دوی آنهاست.
عادیسازی روابط اسرائیل با اعراب در حالی اتفاق میافتد که هیچ پیشرفت واقعی در صلح اسرائیل- فلسطین حاصل نشده است. این امر در کنار تعلیق طرح اشغال، بهجای پایان دادن به جنگ 53 ساله و اشغال فلسطین، ممکن است وضعیت دشواری بهویژه برای فلسطین به وجود آورد.
منبع:https://www.scfr.ir/
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.