رویکرد جو بایدن در قبال روند صلح افغانستان
پیرمحمد ملازهی، کارشناس مسائل شبه‌قاره در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی در پاسخ به این سؤال اظهار داشت: سیاست کلی آمریکا در ارتباط با افغانستان تنها توسط رئیس‌جمهور این کشور تعیین نمی‌شود، بلکه مجموعه حاکمیت، سیاست‌های کلی را در سطح جهانی ازجمله افغانستان تعیین می‌کنند؛ بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که در سیاست‌های جو بایدن در قبال افغانستان در مقایسه با سیاست‌های ترامپ تغییر اساسی ایجاد شود.
وی در ادامه افزود: «البته ازآنجایی‌که برای دمکرات‌ها مسائل حقوق بشر بیشتر اهمیت دارد شاید در سطح محدودتری تغییرات ایجاد کنند، چنانکه بخواهند طالبان را در موقعیت سخت‌تری قرار دهند و حمایت بیشتری از دولت مرکزی کابل داشته باشند.»
به گفته این کارشناس، واقعیت امر این است که شرایط اکنون به‌گونه‌ای نیست که اگر بایدن کارش را در کاخ سفید آغاز کرد بتواند تغییر جدی و سریع در سیاست‌های آمریکا ایجاد کند.
ملازهی با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که مسئله افغانستان راه‌حل نظامی ندارد و هزینه بیهوده در این کشور کرده‌اند، گفت: «در افغانستان طالبان صاحب قدرت هستند و آمریکا باید این گروه را در قدرت شریک کند تا شاید به شکل کنترل‌شده‌ای بتوانند مسئله را حل کنند.»
دراین‌بین گروه طالبان هم به پیروزی جو بایدن در انتخابات آمریکا واکنش نشان داده است. این گروه با انتشار بیانه‌ای گفته که این انتخابات و تغییر مقام‌های آمریکایی موضوع داخلی خود آن کشور است و طالبان به توافق صلحی که با آمریکا امضا کرده، متعهد است.
به گفته کارشناس مسائل شبه‌قاره، طالبان این نگرانی رادارند که شاید توافقی که با آمریکا به امضا رسانده‌اند چون خیلی یک‌جانبه به نفع آن‌ها بوده و دولت کابل نسبت به آن اعتراض دارد، توسط بایدن تعدیل شود.
ملازهی در رابطه با پایبندی و تعهد طالبان به توافق صلح که در دولت ترامپ شکل گرفت اظهار داشت: در این رابطه نباید طالبان خیلی جدی گرفته شود بلکه این آی‌اس‌آی پاکستان است که کنترل امور را در دست گرفته است. سیاست کلی آی‌اس‌آی پاکستان در افغانستان این است که افغان‌ها حداقل ۴ مسئله را بپذیرند تا پاکستان طالبان را وادار کند که دست به مصالحه بزند؛ ۱- خط دیورند را بپذیرند.۲- یک خط ترانزیت بدون گمرک و تشکیلات به‌صورت آزاد برای پاکستان به سمت آسیای مرکزی باز کنند؛ زیرا پاکستان به دلیل رقابتی که با هند دارد این مسئله برایش بسیار اهمیت دارد و می‌داند هند از طریق چابهار، تلاش دارد آسیای مرکزی را از چنگ پاکستانی‌ها در‌آورد.۳- یک دولت دست‌نشانده‌ای در کابل حاکم باشد که حداقل با اسلامآباد هماهنگ باشد. ۴- افغانستان نفوذ هند را در این کشور کاهش دهد.
ملازهی ادامه داد: «لذا تا پاکستان به این اهداف دست پیدا نکند بازی طالبان تمام‌شدنی نیست و آمریکایی‌ها نیز متوجه این مسئله شده‌اند. منتها چون پاکستان به چین و روسیه نزدیک شده، دست ترامپ خیلی باز نبود تا بتواند روی اسلامآباد برای تغییر سیاست اعمال فشار جدی کند.»
وی در ادامه به دیگر متغیرهای مربوط به مسئله افغانستان اشاره کرد و گفت: «به‌عنوان‌مثال از نقش عربستان سعودی و روابط آن‌ها با طالبان نباید غافل بود. مجموعه این شرایط را اگر در نظر بگیریم می‌توان گفت آمریکا به این نتیجه رسیده بود که نباید هزینه بیشتری برای افغانستان بدهد اما این بدان معنا نیست که آمریکا به‌طور کامل افغانستان را تخلیه خواهد کرد. حتی ترامپ نیز دست به چنین کاری نمی‌زد.»
ملازهی با تأکید بر این موضوع که قرارداد آمریکا با طالبان یک بخش محرمانه نیز دارد که افشا نشده است، توضیح داد: «در آن بخش به‌احتمال‌قوی طالبان پذیرفته‌اند که نیروهای نظامی آمریکا در سطح محدودی در دو پایگاه اصلی این کشور در افغانستان باقی بمانند. هرچند هنوز هیچ اطلاعات موثقی در این زمینه منتشر نشده است. منتها به‌طورکلی می‌توان نتیجه گرفت که آمریکا، افغانستان را تخلیه نخواهد کرد زیرا برای واشنگتن فقط مسئله خود افغانستان مهم نیست بلکه مسائل دیگری چون مسائل آسیای مرکزی، ایران، ایغورها و چین برای آمریکا اهمیت بیشتری دارد. درواقع حضور آمریکا در افغانستان با هدف مهار چین است.»
وی درنهایت جمع‌بندی کرد که بایدن نیز همین سیاست را در قبال طالبان در پیش خواهد گرفت و فقط ممکن است فشار بیشتری روی پاکستان وارد آورند.
منبع:https://www.scfr.ir/
- برچسب ها: آسیای مرکزی, آمریکا, آی‌اس‌آی پاکستان, افغانستان, ایران, پاکستان, پیرمحمد ملازهی, ترامپ, توافق صلح, جو بایدن, چابهار, چین, حقوق بشر, خروج آمریکا از افغانستان طالبان, عربستان, مذاکرات صلح, هند
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
