آیا «ترامپ» می تواند بحران شورای همکاری را پیش از انتخابات ریاست جمهوری امریکا حل کند؟

در حالی که انتخابات ایالات متحده امریکا، که برای نوامبر آینده برنامه ریزی شده است، نزدیک می شود، «جارد کوشنر»، مشاور ارشد «دونالد ترامپ»، رئیس جمهوری امریکا، به امید دستیابی به منافع خارجی برای تقویت موقعیت ترامپ که در رقابت دشواری با «جو بایدن»، نامزد دموکرات ها، قرار دارد علاوه بر تحرکاتی که ترامپ برای حل بحران شورای همکاری داشته، یک تور به کشورهای عضو شورای همکاری را آغاز کرد.

اگر چه سفر کوشنر به قطر، عربستان سعودی، امارات و بحرین عمدتاً به منظور ایجاد حمایت بیشتر کشورهای شورای همکاری برای عادی سازی روابط با اسرائیل بود، اما بحران شورای همکاری در دیدارهای وی با مقامات این کشورها نیز مطرح شد.

کوشنر، چهارشنبه (2 سپتامبر) ، هنگام ورود به دوحه گفت که کشورش در توافق امارات و اسرائیل در پشت صحنه نقش دیپلماتیک داشته و امیدوار است که بحران شورای همکاری نیز به این مهم دست یابد، و افزود: «آنچه از رهبران کشورهای عضو شورای همکاری در مورد بحران شورای همکاری شنیدیم این است که همه فکر می کنند این بحران بیش از اندازه طولانی شده است و می خواهند آن را حل کنند.»

مشاور رئیس جمهور امریکا گفت که واضح بود پادشاه عربستان سعودی و ولیعهد وی خواهان خاورمیانه ای بهتر و به همراه صلح بیشتر هستند و آنچه را در امارات می گذرد از نزدیک دنبال می کنند.

کشورهای عضو شورای همکاری در مورد اظهارات کوشنر توضیحی ندادند، اما به نظر می رسد که دولت ایالات متحده در حال ارائه راه حلی برای دو قضیه از جمله عادی سازی روابط کشورهای شورای همکاری با اسرائیل است؛ زیرا  گفته های کوشنر از این دو موضوع خارج نبود.

کاخ سفید امروز 7 سپتامبر اعلام کرد که دونالد ترامپ با «سلمان بن عبدالعزیز»، پادشاه عربستان تماس گرفته و طی آن  از وی خواسته تا برای حل بحران شورای همکاری مذاکره کند.

یک منبع دیپلماتیک امریکایی نیز گفت که واشنگتن رایزنی هایی با کشورهای شورای همکاری برای حل بحران با قطر انجام داده است که نشان می دهد این امر با همکاری کویت در حال انجام و جو آن نیز مثبت است.

این منبع خاطرنشان کرد که تلاش ها برای حل این بحران توسط مقامات کاخ سفید و وزارت امور خارجه انجام می شود، به ویژه مشاور رئیس جمهور در امور استراتژیک، جارد کوشنر، که طی چند روز گذشته از منطقه بازدید کرده است.

وی همچنین اشاره کرد که ترامپ تلاش می کند تا ماه آینده بحران شورای همکاری را حل کند.

ترامپ در رقابت سختی با نامزد دموکرات ها، جو بایدن است و به نظر می رسد پرونده خاورمیانه یکی از برجسته ترین موضوعاتی است که این دو نامزد بر سر آن حساب باز کرده اند.

روزنامه عبری “یدییوت آهارونوت” در تاریخ 30 آگوست 2020 گزارش داد که کوشنر به ریاض هشدار داده است که عدم پاسخگویی به تقاضای عادی سازی روابط با اسرائیل، شانس پیروزی بایدن را افزایش می دهد.

توافق اخیر امارات و اسرائیل، یک موفقیت بزرگ خارجی برای ترامپ تلقی می شود که در داخل و خارج از کشور با شکست های بزرگی روبرو است؛ پس از آن نیز وی بر سر دستیابی به موفقیت در بحران شورای همکاری حساب باز می کند.

پیش از ورود کوشنر به منطقه، «مایک پمپئو»، وزیر امور خارجه امریکا از منطقه بازدید کرد و مقامات ارشد کشورهای شورای همکاری را از تمایل فوری امریکا برای اتحاد آنها برای مقابله با تهدید ایران با خبر ساخت.

واشنگتن در ژوئیه گذشته، هنگامی که مقامات ارشد قطر، عربستان و امارات را جمع کرده بود در آستانه پایان اختلافات میان این کشورها بود  اما طبق گزارش خبرگزاری بلومبرگ ابوظبی در آخرین لحظات این تلاش ها را ناکام گذاشت.

با نزدیک شدن به انتخابات امریکا، که تحلیلگران آن را دشوارترین انتخابات در تاریخ ایالات متحده می دانند، دولت ترامپ تلاش های خود را برای التیام شکاف در میان کشورهای شورای همکاری به امید مقابله با انتقادات بزرگی که نسبت به مدیریت این بحران وجود دارد آغاز کرد.

به گفته مقامان دولت امریکا، ترامپ به دلیل عدم موفقیت در پایان دادن به منازعه ای که به شدت منافع امریکا در منطقه را تحت تأثیر قرار می دهد و نفوذ ایران را در آن تقویت می کند، با انتقاد شدیدی روبرو می شود، به ویژه از آنجا که رئیس جمهور امریکا موفق نشد ریاض و ابوظبی را برای باز کردن فضای هوایی خود به روی هواپیمایی قطر متقاعد کند.

چند روز پس از دیدار پمپئو و کوشنر از ریاض، پادشاه سعودی، چهارشنبه (2 سپتامبر)، پیام کتبی را به «نواف آل احمد الجابر الصباح»، معاون امیر و ولیعهد کویت ارسال کرد.

این پیام که توسط «فیصل بن فرحان»، وزیر امور خارجه عربستان ارائه شده به آخرین تحولات در منطقه و موضوعات مورد علاقه مشترک پرداخته است.

از ابتدای بحران شورای همکاری، کویت با حمایت ایالات متحده و اروپا میانجیگری می کرد، اما این میانجیگری هنوز نتوانسته است به اختلافات پایان دهد.

«خالد الجابر»، رئیس مرکز تحقیقات «MENA» در واشنگتن، معتقد است که اقدامات کوشنر در ادامه اقدامات قبلی دولت ترامپ به ویژه در مورد عادی سازی است.

وی عنوان کرد که ترامپ در تلاش است تا موفقیت هایی خارجی پس از چهار سال فاجعه بار به ویژه در پرونده های مهم بدست آورد.

الجابر در گفت وگویی با پایگاه خبری «الخلیج اونلاین» گفت که کوشنر به آن اندازه که دنبال دستیابی به منافع انتخاباتی است، به دنبال حل بحران شورای همکاری نیست و این نشان می دهد دولت ترامپ پرونده های بزرگی در مقابل خود دارد که می خواهد آنها را حل کند.

وی اشاره کرد که کوشنر در سفر اخیرش با واکنش گسترده مردم علیه تصمیم امارات برای عادی سازی روابط با اسرائیل رو به رو شد که این امر عربستان و بحرین را به نوعی از عادی سازی روابط منصرف کرد؛ امری که امارات را در این موضوع در برابر همه تنها می گذارد.

الجابر گفت که کوشنر همچنین از اظهارات قطر و کویت در خصوص پایبندی به قضیه فلسطین و تشکیل دو کشور مستقل غافلگیر شد و افزود که عادی سازی روابط میان امارات و اسرائیل چند دستگی میان کشورهای شورای همکاری را بیشتر کرده است از این رو کوشنر نمی تواند به این اختلاف که گسترده تر شده است پایان دهد.

الجابر افزود: «در حال حاضر بحران دشوارتر و نشستن کشورهای شورای همکاری بر سر میز مذاکره دور از انتظار تر شده است؛ کوشنر نیز پس از هیاهوی ناشی از عادی سازی روابط میان امارات و اسرائیل، منطقه را با اطلاع از حجم چالش ها ترک کرد.»