چرا امریکا نمی‌تواند به محاصره قطر پایان دهد؟
فاکس نیوز به نقل از منابع آگاه اعلام کرد امارات از عربستان خواسته با حمایت از پیشنهاد مورد پشتیبانی امریکا برای بازگشایی حریم هوایی عربستان و امارات به روی شرکت‌های هواپیمایی قطر مخالفت کند.
با وجود اینکه محاصره قطر دربردارنده موضوعات و پرونده‌های بسیاری است اما موضوع حریم هوایی تبدیل به اولویت ایالات متحده امریکا شده است چرا که این موضوع با تلاش دولت دونالد ترامپ برای انزوای ایران و فشار بر آن در تعارض است.
مقامات امریکایی در ماه‌های اخیر چندین تلاش میانجیگرانه برای دستیابی به توافقی به منظور گشودن حریم هوایی کشورهای محاصره‌کننده به روی هواپیماهای قطری از رهگذر نزدیک‌سازی دیدگاه کشورهای یاد شده با قطر با تمرکز بر مسائل مشخص به جای پافشاری بر آشتی عمومی یا رسیدن به توافقی جامع انجام داده اند.
کشورهای عربستان، مصر، امارات و بحرین در تاریخ 5 ژوئن سال 2017 به بهانه حمایت قطر از سازمان‌های ترورریستی، گروه اخوان المسلمین و موضوعات دیگر، روابط خود را با دوحه قطع کرده و حریم هوایی خود را به روی هواپیماهای قطری بستند، در این میان عربستان به عنوان تنها کشوری که با قطر مرز زمینی دارد، اقدام به مسدود کردن مسیر زمینی میان دو کشور نیز کرد.
این اقدام کشورهای محاصره‌کننده نه تنها موجب افزایش هزینه سوخت شرکت‌های هواپیمایی قطر شد بلکه دوحه را واداشت تا در اغلب پروازهای خود به مقصد اروپا و امریکایی شمالی از آسمان ایران استفاده کند.
بحران حریم هوایی
از نگاه ایالات متحده امریکا، تحریم هوایی قطر دربردارنده دو اشکال اساسی است؛ نخست آنکه قطر ناچار می‌شود از حریم هوایی ایران استفاده کند و سالانه تقریبا 133 میلیون دلار به ایران بابت استفاده از آسمان این کشور پرداخت می کند که این امر با تلاش‌های ترامپ برای فشار بر نظام ایران از رهگذر اعمال فشارهای حداکثری و فشار واشنگتن به شرکای خود برای پرهیز از تعامل با تهران همخوانی ندارد.
دوم؛ با توجه به اینکه دیپلمات‌های امریکایی و نظامیان به صورت پیوسته با استفاده از خطوط هواپیمایی قطر سفر می کنند، این امر آنها را در معرض خطرات احتمالی به هنگام حضور در حریم هوایی ایران قرار می دهد.
پس از تلاش‌های پیشین مسئولان امریکایی برای تدوین توافقی برای بازگشایی حریم هوایی کشورهای چهارگانه محاصره‌کننده که در اوایل سال 2020 با شکست مواجه شد، دولت ترامپ ابتکار جدیدی در ماه ژوئن همزمان با چهارمین سالگرد محاصره قطر مطرح کرد.
مهم‌ترین مانعی که از حل و فصل شکاف موجود میان کشورهای مذکور جلوگیری می‌کند، اختلال توازن در منافع همه طرف‌های ذیربط است همچنین هیچ کشوری توان پیشبرد مذاکرات برای رسیدن به راهکار مورد رضایت همه طرف‌ها را ندارد.
ناکامی امریکا
در حالی که ترامپ امیدوار بود از رهگذر دیدارهای جداگانه با رهبران کشورهای یاد شده به بحران محاصره قطر در سال 2018 پایان دهد و توافقی در کمپ دیوید به دست آورد، اما پیش‌بینی می شد که این رویکرد با موفقیت همراه نباشد چرا که این امر به معنای آبروریزی یکی از طرف‌های منازعه و کوتاه آمدن از مواضع پیشین خود بود، در نتیجه این شکست ایالات متحده امریکا، رویکرد مسئولان قطر برای حل این بحران را در پیش گرفت و بر تقسیم مسائل و تمرکز جداگانه بر هر یک از پرونده‌ها اقدام کرد اما با پافشاری کشورهای محاصره‌کننده بر مواضع پیشین خود، این تلاش‌ها نیز به در بسته خورد.
از همین رو، چالشی که مسئولان امریکایی و میانجیگران احتمالی با آن مواجه هستند، این است که مسیر مستقیم و یک‌سویه‌ای برای حل اختلافات به صورتی که مورد پذیرش همه طرف‌های منازعه باشد، وجود ندارد همچنین نبود توافق در دیدگاه‌ها به خصوص میان عربستان و امارات منجر به فروپاشی تلاش‌ها برای حل مسائل مورد اختلاف شده است و به نظر می‌رسد در آینده نزدیک هم شاهد حصول تغییری در این پرونده نباشیم.
در این میان، به نظر می رسد «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی با چالش سنگینی را برای ایجاد موازنه میان فشارهای امریکا برای برچیدن تحریم هوایی قطر و میان فشارهای امارات برای حفظ وحدت رویه در محاصره دوحه مواجه باشد لذا ریاض برای جلوگیری از آسیب رسیدن به ائتلاف خود با امریکا و امارات، تلاش خواهد کرد تا همچنان با عامل زمان بازی کند.
منبع:https://mdeast.news/
- برچسب ها: ایالات متحده امریکا, ایران, حریم هوایی, قطر
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.
