پناهندگان سوری؛ بحث داغ سیاست ترکیه

احزاب مخالف با اشاره به سفر سوری ها در ایام عید قربان به کشورشان و برقراری آتش بس در بسیاری از نقاط سوریه معتقدند که دیگر زمان بازگشت سوری ها به خانه های خود فرارسیده است. جریان مخالف با اشاره به بار سنگین مالی این جمعیت قریب به 5 میلیونی بر دوش دولت ترکیه و دریافت کمک و یارانه از دولت ترکیه و نیز اشغال بازار کار از سوی آنها و همچنین مشکلات اجتماعی و حساسیت هایی که در ماه های اخیر ایجاد شده است برای پیشگیری از هر نوع تنش اجتماعی میان مردم ترکیه و پناهندگان سوری معتقد است که باید هرچه سریعتر سازوکار بازگرداندن این افراد به کشور خود آغاز شود.
برخی شهرداری های متعلق به جناح مخالف در خصوص سیاست های انقباضی علیه پناهندگان سوری پیش قدم شده و اعلام کرده اند که هزینه آب خانه های متعلق به پناهندگان سوری 10 برابر افزایش قیمت خواهد داشت!

اما در مقابل جبهه حزب عدالت و توسعه این اقدام را اقدامی غیر انسانی دانسته بازگرداندن این افراد به سوریه را به معنای دستگیری آنها از سوی دولت بشار اسد و قتل و شکنجه آنها قلمداد می کند. از نظر جناح دولتی جنگ در سوریه هنوز تمام نشده است و پناهندگان سوری امکان بازگشت به کشور خود را ندارند. جناح حزب عدالت و توسعه با الفاظی همچون فاشیست و دیگرستیز جناح مقابل خود را متهم به رفتاری غیراخلاقی میکند.
در برابر جناح مخالفان علت اصلی طرفداری حزب حاکم از مهاجران سوری را مساله نیروی ارزان کار می داند. از نظر آنها حزب عدالت و توسعه برای برداشتن بار سنگین بحران اقتصادی در ترکیه از نیروی کار بسیار ارزان پناهندگان سوری بهره می برد و به این وسیله قیمت تمام شده محصولات را کاهش می دهد. در مقابل حزب حاکم که مخالفان را فاشیست می داند مخالفان نیز حزب حاکم را برده دار معرفی می کنند. اظهارات روزنامه نگاران طرفدار حزب حاکم مبنی بر تاثیر مثبت سوری ها بر اقتصاد ترکیه و اظهارات فردی همچون آکتای که از افراد دخیل در پرونده سوریه بوده است اصلی ترین دلیل جبهه مخالفان است.
از نظر مخالفان حزب حاکم در حال تبدیل کردن ترکیه به چین است که نیروی کار ارزان برده وار مجبور به کار است و به این ترتیب قیمت تمام شده اجناس پایین می ماند.
در مقابل جناح دولتی نیز جناح مخالفان را به نشر اکاذیب در این حوزه متهم می کند. شایعاتی همچون پرداخت مبالغ قابل توجه به عنوان یارانه به سوری ها، عدم پرداخت مالیات از سوی آنها، ورود بدون کنکور به دانشگاه از سوی آنها، بالا بودن آمار جرم و جنایت در میان سوری ها از جمله اطلاعات غلطی است که به ادعای جناح حاکم از سوی مخالفان به صورت هدفمند منتشر و تکثیر می شود.

با افزایش تنش ها در این حوزه به طوری که جناح مخالف بازگرداندن سوری ها به کشورشان را جزو برنامه های انتخاباتی خود در انتخابات 2023 اعلام خواهد کرد و در مقابل جناح حاکم اساسا مدعی است که ملت ترکیه دیگر نه 85 میلیون که 90 میلیون (یعنی باضافه 5 میلیون) سوری باید حساب شود اما به هر حال این موضوع رفته رفته تبدیل به موضوعی حیاتی برای ترکیه شده است و زندگی همه مهاجران و پناهندگان به ترکیه از جمله افغانستانی ها، عراقی ها و حتی ایرانی ها را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
بر اساس آمار منتشر شده از سوی برخی مراکز مطالعاتی در حالی که در ابتدای جنگ سوریه قریب به 60 درصد از مردم ترکیه نسبت به پناهندگان سوری هیچ نگاه منفی ای نداشتند اما امروز 79 درصد از مردم ترکیه حاضر به زندگی در ساختمانی که سوری ها در آن زندگی می کنند نیستند!
وضعیت کشمکش حاضر در صحنه سیاسی در شبکه های اجتماعی ترکیه نیز انعکاس قابلی توجهی داشته و طرفین با هشتگ های مختلف به ابراز نظرات خود پرداخته اند.