مسجدی روز ۲۵ مرداد گفت در مورد ادامهی مذاکرات تهران و ریاض پس از تشکیل دولت رئیسی، تصمیم گرفته خواهد شد. همانطور که امواج.میدیا پیشتر گزارش داده است، رئیسی در تاریخ ۲۰ مرداد کابینهی پیشنهادی خود را برای کسب رأی اعتماد به مجلس معرفی کرد. نمایندگان مجلس برای بررسی نامزدها یک هفته فرصت دارند.
ریاض روابط خود را با جمهوری اسلامی در سال ۱۳۹۴ قطع کرد. حملهی معترضان ایرانی به ساختمانهای دیپلماتیک عربستان، در پی اعدام نمر النمر، روحانی شیعهی مخالف حکومت عربستان در این کشور موجب قطع روابط شد. بعد از سالها دشمنی آشکار، امسال این دو کشور چندین بار برای عادیسازی روابط و حل اختلافات در بغداد، پایتخت عراق به مذاکره نشستهاند.
در مصاحبهای با شبکهی ایرانی عربیزبان العالم، مسجدی گفت مذاکرات نتایج “مثبتی” داشته است. او در ادامه افزود که گفتگوها به دلیل انتقال قدرت در ایران متوقف شده است. لازم به ذکر است که سفیر ایران تأکید کرد که خود او در مذاکرات حضور نداشته، اما کاملاً در جریان جزئیات بوده است. مسجدی همچنین از نخستوزیر عراق، مصطفی الکاظمی بابت نقش “مهم” او، در تسهیل مذاکرات -از جمله میزبانی این گفتگوها- تشکر کرد.
مسجدی اظهار کرد که دامنهی مذاکرات وسیع بوده است و در مورد روابط دوجانبه و مسائل منطقهای -ازجمله بحران یمن- صحبت شده است. عربستان سعودی از سال ۱۳۹۴ درگیر جنگ نظامی با جنبش انصارالله، گروه تحت حمایت ایران است؛ گروهی که بیشتر با عنوان حوثیها شناخته میشوند. برخی ناظران این درگیری را به نوعی جنگ غیر مستقیم بین تهران و ریاض توصیف کردهاند.
در چنین شرایطی، سفیر ایران به طور مشخص ابراز امیدواری کرد که سفارتخانهها “پس از تصمیمی مشترک باز خواهند شد.” او در ادامه افزود از آنجا که هنوز “نتیجهی نهایی” مشخص نیست، نمیتوان جزئیات بیشتری ارائه داد.
افزون بر این، این دیپلمات ارشد ایرانی در عراق با گفتن اینکه “مذاکرات ممکن است [دوباره] در بغداد، در ایران و یا عربستان برگزار شود. قرار است دو طرف با یکدیگر مذاکره کنند و [در محل بعدی] به توافق برسند”، احتمال تغییر محل مذاکرات را مطرح کرد.
همزمان، سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه روز ۲۶ مرداد گفت مانعی برای ادامهی گفتگوهای تهران و ریاض وجود ندارد. او در ادامه تصریح کرد “جمهوری اسلامی ایران همواره بر عنصر گفتگو برای کاهش تنش و افزایش همکاریها تأکید کرده است.”
زمینه/تحلیل: اظهارات مسجدی میتواند توجهات را به خود جلب کند، چرا که سفیر ایران در عراق معمولاً عضوی از سپاه قدس، شاخهی برونمرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است. آمریکا قاسم سلیمانی فرماندهی سپاه قدس را در دی ماه سال ۱۳۹۸ در بغداد ترور کرد.
به نظر میرسد حمایت مسجدی از بهبود روابط با عربستان سعودی بازتاب موضع رئیسجمهور جدید ایران، ابراهیم رئیسی است. روابط بهتر با همسایگان از اولویتهای اصلی سیاست خارجی رئیسی است. تنها سه روز بعد از انتخاب به عنوان رئیسجمهور، رئیسی در روز ۳۱ خرداد گفت هیچ “مانعی” برای بازگشایی سفارتخانههای تهران و ریاض وجود ندارد.
در مقابل، شاهزادهی عرب و وزیر امور خارجهی عربستان، فیصل بن فرحان آل سعود، روز ۱ تیر اظهار داشت که این کشور دولت رئیسی را بر اساس “واقعیت موجود” قضاوت میکند. این در حالی است که محمد بن سلمان آل سعود، ولیعهد عربستان، اخیراً لحن معمول منفی خود در مورد جمهوری اسلامی را تغییر داده و ایران را “کشور همسایه” خوانده است که به دنبال “روابط خوب و سطح بالا است.”
گفتگوی نوپای ایران و عربستان، فارغ از نتیجه، برای عراق هم میتواند خبر خوبی باشد. سیاست خارجی کاظمی، نخستوزیر عراق، بغداد را بیشتر از میدان جنگ، پلی میداند برای حل اختلافات منطقه. بنابراین همانطور که امواج.میدیا قبلاً گزارش داده است، بغداد در اوایل شهریور/ پایان ماه اوت میزبان کنفرانسی برای “کاهش تنش و ترویج صلح” خواهد بود.
مقامات کشورهایی مثل مصر، ایران، اردن، کویت، قطر، ترکیه، عربستان سعودی و امارات متحدهی عربی برای شرکت در این کنفرانس دعوت شدهاند. تهران از این دعوت استقبال کرده است. مسجدی، سفیر ایران ابراز امیدواری کرده است که همکاریهای دوجانبه بین تهران و بغداد بتواند به همکاری منطقهای تبدیل شود.
چشمانداز: رئیسی صراحتاً اعلام کرده است که روابط بهتر با همسایگان از اولویتهای او است. بنابراین به احتمال زیاد او فرصت عادیسازی روابط با عربستان را، هر چقدر دشوار، نادیده نخواهد گرفت. به دنبال قطع روابط در سال ۱۳۹۴، روحانی، رئیسجمهور سابق بارها در پی احیای روابط با عربستان بود.
در همین زمینه، انتخاب حسین امیرعبداللهیان به عنوان وزیر امور خارجه احتمالاً نشان دهندهی عزم رئیسی برای حل اختلافات با کشورهای عرب، به ویژه عربستان سعودی باشد. لازم به ذکر است که امیرعبداللهیان در سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵ به عنوان معاون عربی و آفریقایی وزارت امور خارجه مشغول به کار بود.
تغییر محل گفتگوی ایران و عربستان از بغداد به هریک از این دو کشور، حتی اگر موفقیت در مذاکرات را تضمین نکند، همچنان حاکی از پیشرفت بزرگ در روابط این دو است.
منبع:https://amwaj.media
اندیشکده جریان، جریانی است نواندیش از جوانانی که باور به تحول در حوزه سیاست ورزی جهانی دارند.
جمعی از جوانان تحصیلکرده در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی و ارتباطات و اقتصاد و باورمند به اصول اخلاقی شریعت رهایی بخش حضرت دوست گرد هم آمده اند تا با انگیزه های غیر انتفاعی و غیر جناحی جهت بهبود اوضاع حیات جمعی بشر به تشریک مساعی پرداخته و با رویکردی دانش بنیان، مسئله محور، زمینه نگر و آزاداندیشانه امکان ایجاد یک هویت جمعی فضیلت خواهانه و معطوف به بازاندیشی در سیاست های جهانی را فراهم آورند.