در بخش ذیل به مهمترین نکات و گزارههای اصلی این یادداشت اشاره خواهیم کرد.
تهران به دنبال این است که از درگیری با روسیه اجتناب کند و به همین دلیل به نگرانیهای مسکو در مورد عواقب ادامه حملات اسرائیل که به نیروهای اسد و آینده رژیم او آسیب میرساند، توجه دارد. ایران بهمنظور اینکه بهعنوان یک متحد، قواعد بازی روسیه را پذیرفته، با درخواست مسکو برای عقبنشینی نیروهای نیابتی از جنوب سوریه و محدود کردن مشارکت خود در برنامهها و عملیات بازسازی ارتش سوریه موافقت کرد.
درواقع، تهران اهداف راهبردی بلندمدت خود را یعنی نفوذ بر سوریه، ایجاد پل زمینی بین ایران از طریق عراق به سوریه و لبنان و ایجاد پایگاهی برای انجام حملات موشکی و پهپادی به اسرائیل رها نکرده است.
ایران برای پیشبرد این اهداف، بر چندین لایه فعالیت متمرکز است:
الف) تقویت نفوذ در شرق سوریه: ایران برای کنترل منطقه و مرز عراق و سوریه، به استقرار نیروهای نیابتی اقدام کرده و آنها را به سلاحهای پیشرفته مجهز کرده است. هدف اصلی ایران، حفظ پروژه پل زمینی با دسترسی به منابع انرژی در سوریه است.
ب) تداوم ایجاد نیروی نظامی بر اساس شبهنظامیان نیابتی یعنی حزبالله، شبهنظامیان شیعه و محلی برای بهبود توانایی آنها در انتقال تسلیحات به سوریه و حزبالله در لبنان. نیروهای نیابتی ایران در سایت و پایگاههای ارتش در مرکز سوریه از فرودگاههای القصیر و شعیرات در منطقه حمص مستقر شدهاند تا تأمین تسلیحات برای حزبالله را آسانتر کنند.
ج) نفوذ در بافت اجتماعی سوریه: ایران دهها مرکز نفوذ در سوریه راهاندازی کرده است که فعالیتهای اقتصادی، مذهبی، آموزشی، فرهنگی و توزیع کمکهای بشردوستانه و خدمات پزشکی را سازماندهی میکنند. ایران همچنین با ایجاد یک حومه شیعه در شرق دمشق، جاده منتهی به فرودگاه بینالمللی شهر را کنترل میکند.
در مورد اینکه بین ایران و بشار اسد شکاف و اختلاف وجود دارد، اغراق شده است: در وهله نخست، در مورد اینکه بشار اسد تنها به دلیل منافع بالقوه بهبود روابط با کشورهای عربی حوزه خلیجفارس، آماده است تا شراکت راهبردی ۴۰ ساله خود با ایران را از بین ببرد، شک و تردید وجود دارد. ثانیاً، در حفظ نظام بشار اسد، مستشاران نظامی ایران و شبهنظامیان شیعه نقش مهمی را ایفا کردهاند. نفوذ عمیق ایران در سوریه هرگونه تلاش برای ریشهکن کردن آن را غیرعملی میکند.
برای پروژه ایران در خصوص دستیابی به هژمونی منطقهای و به چالش کشیدن اسرائیل در بلندهای جولان، نفوذ ایران در سوریه اجتنابناپذیر است. در جنوب سوریه، ایران بیشتر بر شبهنظامیان محلی و حزبالله متکی است. در دمشق از تغییرات جمعیتی ناشی از فرار جمعیت سنی برای ساختن یک حومه شیعه تحت سلطه ایران استفاده میکند. برای کنترل منطقه مرزی بین سوریه و لبنان، ایران فرودگاه منطقه حمص را به اشغال خود درآورده و به نیروهای حزبالله متکی است. در شرق سوریه، ایران در حال ایجاد نیرویی است که پس از خروج نیروهای آمریکا از منطقه، آماده تسلط بر آن باشد.
نویسنده در بخش پایانی یادداشت مینویسد:
مقامات اطلاعاتی اسرائیل نسبت به توقف نفوذ ایران در سوریه و ایجاد شکاف میان رئیسجمهور بشار اسد و تهران، انتظارات خوشبینانهای دارند. بااینحال، اسرائیل هنوز در دستیابی به هدف راهبردی خود یعنی بیرون راندن نیروهای نیابتی ایران در سوریه و کاهش نفوذ تهران در این کشور فاصله دارد. بشار اسد این قدرت را ندارد که ایران را مجبور به ترک این کشور کند؛ بنابراین اسرائیل باید در کمپین مستمر خود علیه استقرار نظامی ایران و نیروهای نیابتی آن در سوریه به دنبال همکاری با گروههای محلی مخالف نفوذ ایران در سوریه باشد.